◄ واردات کامیون دست دوم یا تعویض و ارتقاء موتور؟
وبلاگ تین نیوز، عباس قربانعلی بیک | بخش حمل و نقل جادهای سهم بالاتری از حمل بار کشور دارد ولی با این وجود افزایش سن این ناوگان و در نتیجه افزایش مصرف سوخت، آلودگی هوا و تصادفات جادهای هزینه (هزینه جانبی حمل و نقل) بالایی را به اقتصاد در حال توسعه کشور وارد می کند که به سختی قابل جبران است.
با وجود تلاش های مسئولان در ارائه و اجرای راه حلی جامع برای این مسئله، تامین منابع مالی جایگزینی ناوگان فرسوده با مشکلات متعددی روبرو بوده که موجب افزایش زیاد فاصله بین برنامه و عملکرد شده است.
اکنون حدود 300 هزار دستگاه کامیون در کشور تردد می کنند که بیش از نیمی از آنها فرسوده است، متوسط مصرف کامیون های جدید حدود 35-30 لیتر در صد کیلومتر است که در ناوگان فرسوده به 65-60 لیتر می رسد به بیان دیگر کامیونهای بالای 26 سال در حدود 3 میلیارد لیتر مازاد مصرف در سال دارند که قیمت پایین گازوئیل (کمتر از 4 درصد قیمت گازوئیل ترکیه) موجب افزایش روزافزون این مازاد مصرف می گردد.
متوسط سرعت کامیون ها در جهان 62 کیلومتر در ساعت و در ایران 23 کیلومتر در ساعت است از سوی دیگر مسافت طی شده در دنیا توسط یک دستگاه کامیون حدود 250 هزار کیلومتر و در ایران 75 هزار کیلومتر است که درآمد متوسط سالانه یک کامیوندار در جهان به حدود 3 برابر کامیوندار ایرانی می رسد.
یکی از مهمترین مشکلات ناشی از فرسودگی ناوگان جاده ای، افزایش چشمگیر مصرف سوخت و آلودگی هوا و در نتیجه اتلاف سرمایه های ملی است و لذا سه رویکرد موثر قابل انتخاب است:
الف) تعویض کامیون با ناوگان جدید(یا دست دوم)
ب ) تعویض موتور
ج ) ارتقاء موتور و سایر تجهیزات
الف) لازمه این روش تولید یا واردات است که هر دو نیازمند وام های سنگین است و یا واردات کامیون دست دوم
ب ) سهم 80 درصد موتور در کاهش مصرف سوخت و سهم 20درصد آن در هزینه کل دستگاه، امکان تحقق اهداف این طرح را با کمترین هزینه و بالاترین سرعت ممکن می سازد.
ج ) در این روش موتورهای کامیونهایی که تعداد بالایی از آنها وجود دارد با تجهیزات و کیتهای آماده ارتقاء می یابند.
یکی از اقدامات و تجربیات جهانی از جمله آمریکا استفاده از رویکرد جایگزینی موتورها یا ارتقاء آنها می باشد که با این رویکرد علاوه بر کاهش مصرف سوخت، آلودگی هوا نیز کاهش یافته و حتی کارایی کامیون (در سرعت شیب پیمایی که تاثیر زیادی در کاهش تصادفات دارد) نیز افزایش می یابد، در این راستا سازمان محیط زیست آمریکا (EPA) مستنداتی را منتشر و ایالتهای مختلف این کشور طی سالهای اخیر اقدام به حمایت های بلاعوض تا چند هزار دلار برای تعویض موتور کامیونها نموده اند و حتی شرکت هایی مانند کامینز، ماک و کاترپیلار نیز در زمینه تعویض موتور ماشین آلات سنگین، کامیونها و اتوبوس ها
طرحهای اجرایی خود را عرضه نموده اند.
با شرایط بحرانی هوای شهرهای بزرگ مانند تهران که موجب تعطیلی یک هفته ای مدارس گردید و تجربه مکرر تعطیلی سازمان های دولتی و نظر به امکانپذیری ارتقاء اغلب موتورهای ساخت دو دهه گذشته به سطح یورو چهار، می توان از این رویکرد در کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا استفاده نمود و در این راستا شروع کار از 17000 دستگاه اتوبوس های شرکت واحد در تهران کاری عقلایی و منطقی می نماید.
حتما آقازاده ای رفته دبی دیده موتورهای دست دوم زیادی اونجا هست. حالا اومده نقشه کشیده برای پولهای مردم. این طرح برای حمل ونقل ایران میتواند… خنده دارترن طرح باشد. با سیستم تعلیق، سیستم فرمان، سیستم ترمز، واتاق های کامیونهای دهه ۵۰ یا ۶۰ چه کار میکنید، میخواهید یه طرحی بگذارید اونها را هم عوض کنید. دولت محترم اگر واقعا بخواهد ناوگان باری کشور را نوسازی کند. یک ریال هم برایش خرج ندارد! میپرسید چگونه؟ به کامیون داران اعلام کند هر که کامیون فرسوده خود را به مرکز اسقاط تحویل دهد مجوز واردات یک دستگاه کامیون دست دوم سه سال کارکرد به اوداده مشود. بدونه عوارض گمرکی. بدونه هیچ حمایت مالی دولتی. شش ماه بعد چهره حمل و نقل ایران را ببینید.
با تشکر از نظرات و پیشنهاد شما، کسانی که میتوانند کامیون دست دوم سه ساله با قیمت مناسب بخرند بهتر است روش پیشنهادی شما را انجام دهند، اما تعداد کامیونهای با عمر متوسط حدود ۲۰ سال(نه ۵۰ تا ۶۰ سال) و قیمت پایین آنها در مقابل کامیون سه سال کارکرده امکان اینکار را برای تعداد اندکی فراهم مینماید. این طرح برای کامیونهایی است که عمر صنعتی و اقتصادی آنها تمام نشده یعنی حدود ۱۵ تا ۲۰ سال و میتوان موتور آنها را ارتقاء داد یا با موتور جدید یورو ۴ ساخت داخل با ملاحظات قانونی تعویض نمود.