◄ ابر شهر فرودگاهی در دل کویر، از دست رفتن فرصت های ایران
سال هاست که صنعت فرودگاهی کشور با مشکلات متعددی روبروست، در حالی که رقبای ما در حال احداث یک شهر فرودگاهی جدید در همسایگی ایران هستند.
سال هاست که صنعت فرودگاهی کشور با مشکلات متعددی روبروست، در حالی که رقبای ما در حال احداث یک شهر فرودگاهی جدید دیگر در همسایگی ایران هستند.
به گزارش تین نیوز، در حالی دوران پسا کرونا را پشت سر می گذاریم که بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در صدد افزایش بهره وری فرودگاه ها از طریق فناوری های نوین هستند.
متاسفانه رقبای منطقه ای ایران با سرعت تمام در حال توسعه زیرساخت های فرودگاهی هستند و کشور ما همچنان در حال از دست دادن فرصت های طلایی است.
سال هاست که نام امارات عربی متحده و قطر در حوزه صنعت هوانوردی در سطح بین المللی مطرح شده، اما اکنون عربستان سعودی نیز قدم های بزرگی را برای اعتلای صنعت هوانوردی برداشته است.
پادشاهی عربستان که تا پیش از این عمدتا با پروژه های مکه و مدینه شناخته می شد، چند سالی می شود که رویکردی متفاوت را پیش گرفته است. پروژه های جدید توسعه در عربستان دیگر متمرکز بر دو شهر مذهبی (و البته پر مخاطب) نیست و توسعه کشور حتی در شمال غرب این سرزمین (شهر جدید نیوم) در فاصله 1000 کیلومتری از دیگر شهر های پر جمعیت در حال انجام است.
در این میان، توسعه صنعت فرودگاهی در عربستان سعودی نیز در اولویت قرار گرفته است. به طوری که طرح ساخت شهر فرودگاهی در جده عربستان جهت استفاده بهینه از زمین های بایر محدوده فرودگاه بین المللی جده در حال اجراست.
بیشتر بخوانید:
سرمایه گذاری 147 میلیارد دلاری عربستان در بخش فرودگاهی
به تازگی کاخ پادشاهی عربستان از ابر پروژه ای جدید این بار در ریاض (پایتخت) خبر داده است.
شهر فرودگاهی ملک سلمان
این ابر پروژه که از قرار معلوم به ابتکار محمد بن سلمان (ولیعهد عربستان) به اجرا در خواهد آمد، ریاض را به یکی از اصلی ترین ایستگاه های پروازی در جهان تبدیل خواهد کرد.
این ابر شهر فرودگاهی (تحت عنوان آئروتروپلیس) شامل 6 باند موازی خواهد بود و ظرفیت سالانه جابجایی مسافر هوایی ریاض را از 29 میلیون مسافر فعلی به 120 میلیون نفر خواهد رساند. گنجایش مسافر در فرودگاه ملک سلمان ریاض در سال 2050 به 185 میلیون مسافر در سال خواهد رسید.
وسعت نهایی فرودگاه بین المللی ملک سلمان ریاض، 57 کیلومتر مربع خواهد بود.
لازم به ذکر است که طراحی این شهر فرودگاهی توسط کمپانی فاستر و شرکا انجام شده است.
هدف اصلی سعودی ها از اجرای این ابر پروژه، ارتقای جایگاه اقتصادی ریاض در عرصه بین المللی است.
طبق ادعای سعودی ها، شهر فرودگاهی ریاض گواهینامه LEED (نماد جهانی به رسمیت شناخته شده در حوزه پایداری) را نیز دریافت می کند. همچنین این فرودگاه از انرژی های تجدید پذیر استفاده خواهد کرد.
از طرفی دیگر شهر فرودگاهی ملک سلمان ریاض، برای 103 هزار نفر شغل ایجاد می کند و انتظار می رود که سالانه رقمی بالغ بر 7.2 میلیارد دلار بر ناخالص داخلی عربستان بیافزاید.
در ادبیات رسانه ای، سعودی ها این مجموعه عظیم را آئروتروپلیس (Aerotropolis) ریاض نام گذاری کرده اند.
واژه آئروتروپلیس (ابر شهر فرودگاهی) نخستین بار توسط اقتصاد دان آمریکایی جان دی کاسردا (استاد دانشگاه کارولینای شمالی) مطرح شد. ابر شهر فرودگاهی به مجموعه ای گفته می شود که محوریت و مرکزیت آن فرودگاه بین المللی است و تمامی مراکز اقتصادی، تجاری و رفاهی همسو با فرودگاه فعالیت می کنند.
در واقع هسته اصلی آئروتروپلیس، همان فرودگاه بین المللی است.
ممکن است وسعت یک ابر شهر فرودگاهی به اندازه یک شهر چند صد هزار نفری نیز باشد. به طور معمول، آئروتروپلیس به عنوان موتور محرک توسعه در ابعاد ملی و فرا ملی به حساب می آید.
آنچه که انبوهی از حسرت را برای ما در پی دارد این است که بیش از 2 دهه پیش قرار بود نخستین آئروتروپلیس خاورمیانه ( شهر فرودگاهی امام خمینی تهران) در ایران احداث شود، اما به علت تعلل بیش از حد در ساخت و تکمیل این پروژه مهم ملی، امروز نظاره گر پیشرفت سریع صنعت هوانوردی در کشورهای رقیب هستیم.
از طرف دیگر پروژه های فرودگاهی رقبای منطقه ای، نه تنها توسعه فیزیکی را هدف گرفته، بلکه استفاده از تکنولوژی های نوین، انرژی های تجدید پذیر و افزایش بهره وری را نیز مد نظر قرار داده اند. در حالی که پروژه های فرودگاهی ایران در سال های اخیر عموما محدود به توسعه سطوح پروازی و ساخت ترمینال های مسافری شده اند که در بسیاری اوقات احتیاجات برخی افراد صاحب نفوذ (غیر کارشناس) را بر آورده ساخته و عملا هیچ تاثیری در پیشرفت صنعت هوانوردی نداشته اند.
ما فرودگاه بسازیم آن هم ابرفرودگاه هایی که اشاره شد با کدام هواپیماها می تواند به فعالیت ادامه دهد ؟ متاسفانه یکسری با دیدی سطحی و غیرکارشناسی صرفا حسرت می خورند درحالیکه توسعه فرودگاه ها و زیرساخت ها به شکل غیر ضرور و به منظور توسعه بیشتر , طی سال های گذشته هم به این امید بود که غرب دبه نکند و به ما هواپیما بفروشد که طبق انتظار دبه کردند و حالا ما کلی فرودگاه کوچک و بزرگ ورشکسته و بدون پرواز داریم , هر کشوری مشخصات و مختصاتی دارد ما همان هزینه هایی که برای توسعه فرودگاهی کردیم را هم باید برای توسعه ریلی انجام می دادیم که اگر درست فکر می کردیم و فریب غرب را نمی خوردیم امروز بخش ریلی کشور خیلی جلوتر می بود مادامی که نشود هواپیمای نو خرید حتی هزار تومان هزینه برای توسعه فرودگاهی اشتباه است مگر بنا به ضرورت مثلا ایمنی فرودگاه ها , ما حتی اگر چنین هزینه هایی را در همان بخش هوایی هم نگه داریم اما روی پروژه های امیدبخش مثل ساخت هواپیمای مسافربری 12 تا 70 نفره باز خیلی درست تر و منطقی تر کار کردیم تا اینکه یک باند و چند سازه چندین هزار میلیارد تومانی بسازیم که لانه کفترها باشد ! ما امروز باید به فکر توسعه ریلی در درجه نخست به میزان 20 هزار کیلومتر ریل استاندارد و نرمال باشیم طرح های فعلی ریلی شامل ریل شهرها و مرزها را ببندیم کریدورها را راه بندازیم در درجه دوم برویم سراغ ریل پرسرعت بین تهران مشهد , تهران اصفهان شیراز بوشهر , تهران اهواز , تهران تبریز و اصفهان بندرعباس و اصفهان زاهدان چابهار که هر کدام از این ها راه بیفتد یا حتی فازی از یکی از این ها هم راه بیفتد باز بار زیادی را از دوش بخش هوایی کشور برمی دارد حالا مثلا تهران مشهد هوایی 65 دقیقه باشد با ریل 3.5 ساعته طی بشه باز کار راه می افته که این ریل امن تر است (به نسبت هواپیمای 20 25 ساله) , در دسترس تر است و قیمت بهتری هم خواهد داشت ما باید یک طرح و استراتژی درست و فکر شده برای توسعه کشور داشته باشیم ترکیه , عربستان , قطر و امارات شرایط خاص خود را دارند ما که نمی توانیم بی توجه به شرایط کشور خود از روی دست آن ها کپی کنیم نیاز ما ریلیه هم بلحاظ افزایش درآمدهای کشور و شکستن تحریم ها , هم بلحاظ حمل بار آن هم با این جاده ها و این ناوگان و هم جابه جایی مردم با سرعت و کیفیت مناسب که رضایت مردم جلب شود باید روی این موارد متمرکز بشیم کار داخل کشور را راه بندازیم آنوقت بخش هوایی می تواند متمرکزتر و بهتر برای بخش بین المللی برنامه ریزی کند تازه بعدها هم اگر ریلی به نقطه خوبی برسد و باز به ما هواپیما نفروشن و ساخت هواپیما هم به نقطه تولید صنعتی نرسیده باشد باز کشور نمی تواند چند 10 هزار میلیارد تومان بی خود و بی جهت هزینه ساخت یک شهرفرودگاهی کند چون خرج های مهم تری دارد مثلا در بخش آب و فاضلاب و ساخت یکسری زیرساخت های دیگر به سمت مناطق محروم و کمتر توسعه یافته , کشورهایی که شما حسرتشونو می خورید تحریم نیستند و آنقدر هم درآمد دارند که نمی دانند چه کنند ! کلی هم کمک می گیرند . قطر که اندازه استان قم ماست و اندازه البرز جمعیت دارد امارات هم همین طور , ترکیه بیش از یک سوم ما وسعت داره عربستان کمی بزرگ تر از خاک ماست اما 20 میلیون نفر جمعیت داره با آن همه درآمد فروش نفت .
لطفا مقصر این همه تعلل را معرفی کنید . ریس جمهور است . وزیر راه لطفا یک با برای همیشه مسبب این همه عقب ماندگی را معرفی کنید
توضیحات مفیدی داده شد.
باید توجه داشت که ابر پروژه فرودگاه امام به اندازه 20000 کیلومتر راه آهن سرمایه گذاری نیاز ندارد.
در ضمن ایران توانایی ساخت خودرو با کیفیت را ندارد، چه برسد به هواپیمای مسافری
در ضمن عربستان سعودی 35 میلیون جمعیت دارد، نه 20 میلیون