جهش چینی ها از دوچرخه سواری به قطار پرسرعت
چگونه چین یاد گرفت قطار تندرو بسازد؟ و چگونه به تکنولوژی قطار پرسرعت دست یافت؟
در ابتدای قرن 21 چین قطار تندرو نداشت، مسافرت بسیار کند و خسته کننده و سفر با قطار از شانگهای به پکن مانند یک ماراتن طولانی و زجرآور بود.
به گزارش تین نیوز از کانال حمل و نقل، صنعت و فن آوری، چین اکنون با بیش از 42،000 کیلومتر، بزرگترین شبکه قطارهای تندرو جهان را دارد و طول آن تا سال 2035 به 70،000 کیلومتر خواهد رسید، اما چین چگونه به اینجا رسید و پیشرو جهانی و حتی یاریگر دیگر کشورها در ساخت قطارهای تندرو شد؟
در سال 2000 چین مهارت ساخت قطار تندرو نداشت، آنها تصمیم گرفتند به جای تکیه بر دیگران از متخصصان کشورهایی مثل ژاپن، آلمان، فرانسه و کانادا بیاموزند. چین معامله ای کرد، فن آوری ساخت قطار را با ما به شراکت بگذارید و به بازار بزرگ ما دسترسی پیدا کنید. یکی از اولین همکاری ها با شرکت کاوازاکی ژاپن بود که در ساخت قطار معروف شینکانسن مشارکت داشت. در سال 2004 چین فن آوری ساخت قطار شینکانسن E2 با سرعت 250 کیلومتر بر ساعت را به دست آورد.
چین فقط خریدار نبود، می خواست ساخت قطار را یاد بگیرد. طرح شرکت کاوازاکی مبنای ساخت قطارهای CRH2 چین و اولین قدم برای ایجاد شبکه قطارهای تندرو داخلی شد.
چین همچنین از شرکت زیمنس آلمان فن آوری ساخت قطارهای Velaro با سرعت 300 کیلومتر بر ساعت، از فن آوری شرکت آلستوم برای ساخت قطارهای CRH5 و از فن آوری قطار Zafiro شرکت بمباردیر نیز استفاده کرد.
به عنوان بخشی از قرارداد، شرکت های خارجی موظف شدند مهندسان چینی را آموزش و نقشه ها و مشخصات فنی را در اختیار آنان قرار دهند بطوریکه شرکت های چینی مثل Fang CSR C توانستند قطار بسازند.
تا سال 2010 چین فقط کپی کننده نبود بلکه مدل های خود را هم مانند قطار CRH380A براساس فن آوری ژاپنی ساخت اما طراحی آن به روز شد تا به سرعت 380 کیلومتر بر ساعت برسد و یکی از تندروترین قطارهای دنیا شود. طی چند سال چین از طریق شراکت هوشمند و یادگیری، از یک مبتدی به یک کشور پیشرو در ساخت قطارهای تندرو تبدیل شد.
اقتصاد مقیاس و هزینه
ساخت شبکه بزرگی از قطارهای تندرو در زمان کوتاه فقط به کارگیری فن آوری پیشرفته نیست بلکه نیازمند برنامه ریزی هوشمندانه، اجرای هدفمند و کنترل هزینه ها است. موفقیت چین در قابلیت آن برای کار در مقیاس بزرگ، کاهش هزینه ها، افزایش سرعت تولید و به نتیجه رساندن سریع تر پروژه ها در مقایسه با سایر کشورها بود.
ساخت هر کیلومتر از شبکه قطارهای تندرو چین در ابتدا حدود 20 میلیون دلار هزینه داشت که نسبت به هزینه پروژه های مشابه در اروپا و ژاپن کم تر بود. آنها بدنبال ساخت بزرگترین شبکه قطارهای تندرو در جهان بودند. چین با افزایش تولید از مزایای اقتصاد در مقیاس بزرگ سود برد و ایده تولید بیشتر، قیمت کمتر را بکار برد. آنها هرچه بیشتر ساختند هزینه هر کیلومتر از خط کمتر شد و به حدود 17 تا 19 میلیون دلار رسید که بسیار کمتر از ژاپن و فرانسه با حدود 25 تا 39 میلیون دلار در هر کیلومتر بود. صرفه جوئی در هزینه ها بدون کاهش کیفیت، عامل اصلی موفقیت چین بود.
در ابتدا چین برای فن آوری و مواد متکی به تامین کنندگان خارجی بود اما با تولید موادی مانند فولاد، بتون و قطعات الکترونیک در داخل از هزینه های واردات و حمل و نقل کاست. این اقدام موجب سرعت گرفتن ساخت تاسیسات زیربنائی شد زیرا زمان برای رسیدن مواد از خارج هدر نمی رفت.
یکی دیگر از مهمترین دستاورهای چین سربرآوردن شرکت CRRC بعنوان بزرگترین سازنده قطارهای تندرو در جهان بود، این شرکت همه چیز می سازد از بدنه قطار تا سیستم های کنترل پیشرفته و الکترونیکی.
این سطح از خودکفایی موجب صرفه جوئی بیشتر شد. چین با کنترل هر بخش از تولید توانست کل مجموعه را اقتصادی کند. این فرآیند در ساخت خطوط ریلی نیز بکار برده شد. شرکت های ساختمانی چین توانستند خط، تونل و ریل را بسازند که موجب صرفه جوئی و سرعت در کارها و اطمینان بیشتر شد.
در نهایت توانایی در اجرای پروژه ها در مقیاس بزرگ، تولید داخل و عملیات پیوسته به چین کمک کرد تا شبکه قطارهای تندرو را سریعتر و ارزانتر از سایر کشورها بسازد.
نیروی کار ماهر و متخصص
بخش زیادی از پیشرفت سریع چین به لطف تمرکز بر توسعه مهارتهای نیروی کار ممکن شد. دریافت فن آوریهای پیشرفته از ژاپن و آلمان حرکتی هوشمندانه بود اما چین دریافت که برای تسلط بر شبکه راه آهن تندرو بایستی نیروی کار متخصص پرورش دهد.
چین در اولین ارتباطات با شرکتهای خارجی مثل کاوازاکی، زیمنس و آلستوم تنها قصد خرید قطار نداشت، آنها می خواستند یاد بگیرند که چگونه قطار بسازند. شرکتهای خارجی طبق قرارداد باید مهندسان چینی را آموزش و دانش خود را در اختیار آنها می گذاشتند. مهندسان چینی تنها تماشاگر نبودند، آنها مستقیما با متخصصان خارجی کار کردند و همه چیز را در مورد طراحی، ساخت و نگهداری قطارهای تندرو یاد گرفتند.
هزاران مهندس چینی به ژاپن و آلمان رفتند تا تجارب دست اولی از شرکتهای کاوازاکی و زیمنس دریافت کنند. همچنین مهندسان خارجی به چین آمدند تا از نزدیک با تیمهای داخلی کار کنند و دانش خود را در اختیار آنان قرار دهند.
چگونه چین یاد گرفت قطار تندرو بسازد
چین به کپی کردن طرحهای خارجی بسنده نکرد، آنچه را که یاد گرفته بود در بهبود طرحهای خارجی بکار برد. بعنوان نمونه قطار CRH 380 A از طرح شینکانسن ژاپنی اقتباس شد اما طراحان چینی آن را ارتقا و به سرعت 380 کیلومتر بر ساعت بعنوان یکی از سریعترین قطارهای دنیا رساندند.
چین نه تنها در این فن آوری چیره شد بلکه دست به نوآوری زد. عامل دیگر موفقیت چین داخلی سازی بود. شرکتهای چینی مثل CRRC و CNR شروع به ساخت همه چیز کردند از بدنه قطار گرفته تا سیستمهای کنترل پیچیده. این موضوع موجب صرفه جوئی شد و به کارگران و متخصصان اجازه داد تا در کار خود مهارت پیدا کنند.
تا سال 2015 چین به یک کشور پیشرو در فن آوری قطارهای تندرو تبدیل شد، مهندسانی که کارآموخته متخصصان خارجی بودند اکنون نوآور شده و قطارهای ارزانتر، سریعتر و کاراتری را تولید می کردند. چین چنان متخصصانی پرورش داده که دیگر نیازی به کمک خارجی ندارد و حتی قطارهای خود را به کشورهائی مثل اندونزی، ترکیه و کنیا صادر می کند.