رسوب موتورسیکلت‌های فرسوده در ریه‌های شهر

هزاران موتور فرسوده که سالهاست در پارکینگ های پلیس رسوب کرده بودند، در میانه اختلاف نظر مسئولان از ماه گذشته اجازه ترخیص گرفته اند درحالیکه با این تصمیم حجم زیادی آلاینده وارد هوا می شود.

به گزارش تین نیوز به نقل از مهر، حدود ۳ سال پیش بود که در سی و ششمین جلسه کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا درباره وضعیت موتورسیکلت های رسوبی بحث و بررسی صورت گرفت و دبیر وقت کار گروه ملی کاهش آلودگی هوا، اظهار کرد: در راستای اجرای ماده ۱۱ آئین نامه ماده دو قانون «هوای پاک» کمیته تخصصی اسقاط در دبیر خانه کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا تشکیل شده و در گام نخست، ستاد اجرایی فرمان امام که صاحب موتورسیکلت های رسوبی و بلا صاحب است، قرار شده نسبت به اسقاط ۲۵ هزار دستگاه موتور رسوبی تا پایان سال جاری اقدام کند.

مالک موتورسیکلت های رسوبی کیست؟

اگر موتورهای رسوبی اسقاط نشوند، یا به شکل قطعات یدکی وارد بازار می شوند و یا دوباره پلاک شده و به چرخه مصرف بازمی گردند.

اما در همین جلسه در مورد مالکیت ستاد اجرایی فرمان امام در مورد موتورسیکلت های رسوبی اختلاف نظر وجود داشت. وحید حسینی دبیر وقت این کارگروه گفت: از آنجا که ستاد اجرای فرمان امام موتورسیکلت های رسوبی را به مزایده می گذارد و می فروشد، مالک این موتورها به حساب می آید. چون تقریباً هرگز هیچیک از مالکان موتورسیکلت های رسوبی برای دریافت وجه موتور مراجعه نمی کنند. و اگر موتورهای رسوبی اسقاط نشوند، یا به شکل قطعات یدکی وارد بازار می شوند و یا دوباره پلاک شده و به چرخه مصرف بازمی گردند و این روال به این معنا است که موتورسیکلت کاربراتوری که با مشقات فراوان مجوز منع شماره گذاری آن گرفته شده حالا دست دوم آن وارد بازار شود.

ترخیص، راه حلی خطرناک برای سلامت مردم

با این وجود اسقاط موتورسیکلت های رسوبی بی نتیجه باقی ماند تا اینکه اواسط آبان ماه امسال، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا از طرح ترخیص ۸۳۰ هزار موتورسیکلت های رسوبی خبر داد و با بیان اینکه این اقدام گامی در راستای خدمات دهی به مردم، احقاق حقوق آنان و توسعه سرمایه اجتماعی است، توضیح داد: از ۹۸/۱۲/۲۹ به قبل، موتورسیکلت های رسوبی (از سال ۹۰ تا ۹۸) که در پارکینگ ها هستند با رفع موانع و ایجاد شرایطی خاص ترخیص می شوند. طرحی که از نظر مسعود تجریشی معاون محیط انسانی سازمان محیط زیست اقدامی بسیار خطرناک برای سلامت مردم عنوان شده است. و وی اعلام کرده است، این سازمان تقریباً تمام مسیرها را در ارتباط با این موضوع را تا سال گذشته رفته اما نتیجه نگرفته، ناامید شده و مساله را رها کرده است.

رسوبی ها «بیش آلاینده» هستند

موتورسیکلت های فرسوده از عمده ترین منابع انتشار آلاینده ها هستند و مطابق آمار سیاهه انتشار شهر تهران، سهم ۲۱.۳ درصدی از انتشار کل گازهای آلاینده را به خود اختصاص داده اند و همچنین ۱۰.۱ از سهم انتشار ذرات معلق در هوای تهران، مربوط به این وسیله نقلیه است، این حجم از آلایندگی نسبت به کارکرد موتورسیکلت های فرسوده و کاربراتوری بالاست و به همین دلیل موتورسیکلت های فرسوده و کاربراتوری به عنوان وسایل نقلیه «بیش آلاینده» محسوب می شوند. البته این حجم از آلایندگی از طریق یک موتورسیکلت فرسوده کاربراتوری خارج می شود که آلایندگی اش معادل ۱۵ گرم بر هر کیلومتر است، در حالی که یک موتورسیکلت انژکتوری ٢.٧ گرم در هر کیلومتر آلایندگی تولید می کند.

هرچند ۹۰ درصد موتورسیکلت های کشور فرسوده و کاربراتوری هستند اما به دلیل خلاء قانونی برخورد با آنها ممکن نیست

سید محمد مهدی میرزایی رئیس مرکز هوا و اقلیم سازمان محیط زیست نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر با اشاره به سهم قابل توجه موتورسیکلت ها در تولید آلایندگی گفت: براساس آمار پلیس راهور در حدود ۹۰ درصد موتورسیکلت های کشور فرسوده و کاربراتوری هستند اما ترخیص ۸۳۷ هزار موتورسیکلت رسوبی از پارکینگ های پلیس راهور به دلیل مشکلات بی شماری بوده که برای پلیس به وجود آورده بودند. و ما در زمینه مدیریت این موتورها دچار خلاء قانونی هستیم و پلیس با گذشت حدود ۹ سال دیگر قادر به نگه داری این موتورسیکلت ها نبود.

حسین شهیدزاده مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران چند روز پیش در واکنش به طرح ترخیص موتورسیکلت های رسوبی پیشنهاد داده بود: مراکز معاینه فنی سیار در پارکینگ های محل ترخیص ایجاد شود، تا موتورسیکلت های ترخیصی حداقل از نظر آلایندگی مورد ارزیابی قرار بگیرند، این پیشنهاد البته از نظر حسین مقدم رئیس مرکز معاینه فنی شهر تهران مورد قبول نبوده و اعلام کرده است: ۹۵ درصد موتورسیکلت های ترخیصی آلاینده اند و معاینه فنی آنها راهکار قابل قبولی نیست.

۹۵ درصد موتورسیکلت های ترخیصی آلاینده اند و معاینه فنی آنها راهکار قابل قبولی نیست

رئیس مرکز هوا و اقلیم سازمان محیط زیست هم پیشنهاد ایجاد معاینه فنی سیار در محل های ترخیص موتورسیکلت های رسوبی را در کنترل آلایندگی آنها مؤثر ندانسته و گفت: با توجه به عدد و رقم قابل توجه این موتورسیکلت ها و پراکندگی شان در ۱۳۴۷ شهر کشور، تحقق این پیشنهاد به جهت اجرایی بسیار سخت است، ضمن اینکه به علت انجام معاینات فنی موتورسیکلت در سطح کشور به صورت کامل و گسترده، زیرساخت های لازم در این خصوص نیز در تمامی مراکز معاینه فنی مهیا نیست. ضمن اینکه موتورسیکلت های رسوبی عمدتاً فرسوده هستند و با مشکلات فنی و ایمنی مواجه اند، شاید از این منظر بتوان گفت، انجام معاینه فنی از جهت کنترل پارامترهای ایمنی خوبی است، اما باز هم قابلیت اجرایی داشته باشد.

براساس قانون، کالایی که اعمال قانون شده است و برای مدتی نزد دستگاه های دولتی می ماند و اگر احراز هویت نشود، مشمول «کالای بلا صاحب» شده و بدین ترتیب به ستاد اجرایی فرمان اجرایی امام واگذار می شود تا براساس حکم حاکم شرع درباره آن تصمیم گیری شود، اما چون در حال حاضر موتورسیکلت های رسوبی، در پارکینگ های پلیس مشمول کالاهای بلا صاحب می شوند، امکان اسقاط آنها بدون واگذاری به ستاد اجرایی فرمان امام مهیا نیست.

مسئولان محیط زیست معتقدند با این رویه در نهایت این موتورسیکلت ها دوباره در قالب مزایده به فروش می رساند، و از چرخه حمل و نقل کشور خارج نمی شوند و باید به دنبال راه حل دیگری بود. چراکه از نظر قانون هوای پاک موتور سیکلت های رسوبی که کاربراتوری و فرسوده هستند، نباید وارد چرخه حمل و نقل بشوند.

به گزارش تین نیوز، خبرگزاری مهر در گزارش نوشت:رئیس مرکز هوا و اقلیم سازمان محیط زیست با تاکید بر این موضوع، گفت: این موتورسیکلت ها یا باید به مراکز اسقاط واگذار شوند و یا برای براساس آئین نامه فنی ماده ۲ قانون هوای پاک به انجمن موتورسیکلت سازان واگذار شوند که به ازای تولید هر موتورسیکلت بنزینی یک موتورسیکلت فرسوده را اسقاط کنند. برای این راه هم یک تعریف قانونی وجود دارد، که مشمول «کالای متروکه» شده و در مجموعه «سازمان املاک تملیکی» وارد شوند.

واگذاری موتورسیکلت های رسوبی به سازمان املاک تملیکی بهترین راه برای سرعت بخشی به اسقاط است

میرزایی با بیان اینکه پیشنهاد سازمان محیط زیست هم بر همین اساس بوده است، ابراز داشت: اگر موتورسیکلت های رسوبی به جای اینکه مشمول «کالای بلا صاحب» شوند، مشمول «کالای متروکه» قرار گیرند و قابلیت واگذاری به سازمان املاک تملیکی را پیدا کنند، قابلیت مدیریت از سوی دولت را دارند و این واگذاری بهترین راه است چراکه امکان انتقال آنها به انجمن اسقاط و یا موتورسیکلت سازان فراهم می شود و به این ترتیب می توان در صورت ادعای مالک هزینه اسقاط را به صاحب موتورسیکلت پرداخت کرد.

اکنون با گذشت یک ماه از آغاز اجرای این طرح، رئیس پلیس پایتخت اعلام کرده است که استقبال تهرانی ها که بیشترین سطح اشغال موتورسیکلت را از پارکینگ های پلیس به خود اختصاص داده اند از این طرح پایین بوده و تنها ۱۵۰۰ نفر برای بازپس گیری موتورسیکلت هایشان اقدام کرده اند. با این شرایط آخرین اولتیماتوم پلیس برای بازپس گیری موتورسیکلت ها از سوی مالکان رو به پایان است و باز هم باید منتظر ماند و دید که آیا راه حل اسقاط برای عاقبت این مرکب های آلاینده از سوی مسئولان مورد توجه قرار می گیرد یا اینکه باید منتظر یک اقدام ضرب العجل دیگر بود.