منتظر خودروهای وارداتی نباشید

اوایل اسفند سال گذشته که رییس جمهور به بازدید ایران خودرو رفت، فرمانی هشت ماده ای را صادر کرد که در آن به مسائل مهمی مانند واردات، تنظیم بازار، حذف و اضافه خودروها و خصوصی سازی پرداخت. برخی از بندهای فرمان هشت ماده ای ابراهیم رییسی اما با وجود تعیین بازه زمانی، هنوز اجرایی نشده یا در مرحله قابل قبولی قرار ندارند.

دولت سیزدهم و البته وزارت صمت از همان روزهای نخستین عمر خود بنا را بر آن گذاشتند که تغییر و تحولاتی ویژه در خودروسازی ایجاد کنند و در این راستا سه سیاست در حوزه های کلان، تولید و بازار را تعریف کردند؛ سیاستی که به اعتقاد کارشناسان، خروجی خاصی نداشته است.

دیگر وعده بزرگ دولت نیز آزادسازی واردات بود که با وجود گذشت نزدیک به شش ماه از دستور رئیس جمهور دراین مورد، هنوز وارد فاز اجرا نشده و در مرحله آیین نامه درجا می زند. این در شرایطی است که وزارت صمت برای امسال نیز وعده تولید یک میلیون و ۶۰۰هزار دستگاهی را داده، اما خودروسازان از برنامه عقب هستند.

در رابطه با شرایط کنونی صنعت خودرو، امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو گفت: متاسفانه هیچ نکته مثبتی در حوزه خودرو نمی بینم. البته از روز اولی که سیاست ها اعلام شد، گفتیم به دلیل این که سیاست ها با یکدیگر متناقض است، نتایج متناقضی را در پی خواهد داشت. این موضوع را هم دیدیم. مثال ساده اش، سامانه متمرکز خودرو بود. ما از روز اول اعلام کردیم که ایجاد این سامانه اشتباه است و به نتیجه نمی رسد. همه بعد از ۶ ماه دیدند که چه اتفاقی افتاد.

وی با اشاره به اعلام قیمت گذاری دستوری، افزود: قیمت گذاری دستوری اعلام شد، اما از آن طرف گفتند که تولید باید یک میلیون و ۶۰۰ هزار خودرو شود، یعنی افزایش ۶۰ درصدی داشته باشد. با این حال، دیدیم که خود دولت کوتاه آمده و بدون سر و صدا خودروها از قرعه کشی خارج می شوند. اخیرا دیدیم که اعلام شد خودروهای سایپا نیاز به قرعه کشی ندارد، چون قیمت ها به حد قیمت بازار آزاد رسید و مردم عادی خرید می کنند و دیگر صف نمی بندند. ما از روز اول گفتیم که قیمت ها را از حالت دستوری خارج کنیم و قیمت ها آزاد شود، خودبه خود همه چیز درست می شود.

این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: یک مدتی هم خودرو را به بورس بردند و دیدیم چه داستان هایی پیش آمد. البته من با ورود خودرو به بورس موافق بودم، چون اعتقاد داشتم بهتر از قیمت گذاری دستوری است.

کاکایی متذکر شد: همه ما الان مشاهده می کنیم قیمت هایی که به قیمت بازار رسیده، با ۱۰ درصد زیر قیمت خودروسازان می فروشند و دیدیم که چقدر در بازار تعادل برقرار شد.

وعده کاهش قیمت خودرو از اول هم اشتباه بود

این کارشناس صنعت خودرو در ادامه گفت: با وجود وعده ها، قیمت ها که پایین نیامد که هیچ، بالاتر هم رفت. تولید هم بالاتر نرفته است و اعداد و ارقام این را نشان می دهد. معاون حمل ونقل وزارت صمت اعلام کرد که نسبت به پارسال ۲۸۳ درصد تولید تجاری مان بالا رفته و در ۶ ماهه اول امسال ۴۰۰ هزار خودرو شده است. در حالی که دولت قول یک میلیون و ۶۰۰ هزار خودرو را داده است.

وی افزود: وعده ها از ابتدا هم غلط بود. در جایی که تورم رسمی دولت ۴۰ درصد است و حقوق ها ۵۷ درصد بالا رفت، چه انتظاری دارید؟ از سوی دیگر، یک سری از کارها را هم نکردند. برای مثال، قرار بود ارز ۴۲۰۰ تومانی را کامل حذف کنند، اما دیدیم که مبنای محاسبه تعرفه را تغییر ندادند. این یعنی شانس آوردیم، وگرنه قیمت از این هم بالاتر می رفت.

کاکایی تصریح کرد: در واقع وعده ها از اول اشتباه بود. یعنی در فضایی که ۴۰ درصد تورم داریم، خودبه خود قیمت خودرو بالا می رود و این که ادعا کنید ۱۵ درصد قیمت خودرو پایین می آید، کاملا اشتباه است.

وی عنوان کرد: نکته کلیدی این است کل وعده هایی که دادند اشتباه بود. اولا درون وعده های خودشان تناقض داد و ثانیا خیلی از آن شرایط محیطی رخ نداد. برای مثال، قرار بود تا شب عید برجام درست شود. در رابطه با ۷ میلیارد دلاری که می گویند پول کره آزاد شده، حداقل دو بار تاکنون گفته اند که آزاد شده است.

این کارشناس صنعت خودرو متذکر می شود: این یعنی وزیر صمت و حتی رییس جمهور در حیطه هایی که در اختیارشان نبوده، وعده داده و از سوی دیگر، وزیر صمت در حیطه اختیارات خود هم یک سری وعده های متناقض داده است.

این کارشناس صنعت خودرو در رابطه با کیفیت خودروهای تولید داخل نیز عنوان کرد: کیفیت را همه حس می کنیم و لازم نیست درباره آن بحث کنیم.

منتظر خودروهای وارداتی نباشید

کاکایی درباره واردات خودرو نیز گفت: قرار بود واردات خودرو اتفاق بیفتد، اما من از روز اول گفتم که امکان ندارد چنین اتفاقی بیفتد. الان هم می گویم تا وقتی برجام درست نشود و تا وقتی روابط بین المللی درست نشود، وارداتی انجام نمی شود. اگر هم چنین اتفاقی بیفتد، یک واردات رانتی خواهد بود.

وی متذکر شد: تا این لحظه که وارداتی انجام نشده و من به شما قول می دهم اگر سلامت اداری وجود داشته باشد، تا آخر سال هم وارداتی صورت نخواهد گرفت و واردات خودرو یک برنامه غیر اجرایی بود.

این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: در رابطه با تنوع، سرمایه گذاری، سهامداری و کاهش هزینه ها هیچ اتفاقی نیفتاد و همه چیز در حد نمایش بود. جالب است که حتی در حوزه ارزبری هم در ۶ ماه اول سال دنده عقب داشتیم.

کاکایی افزود: یک سری خودروها را اعلام کردند از خط تولید خارج شده است. سوال این است که چه اتفاقی افتاد؟ الان پراید، پژو ۴۰۵ و سمند از خط تولید خارج شده است. چه اتفاقی برای مردم افتاد؟ آیا خودرو ارزان قیمت به دست شان رسید؟

صنعت خودرو دائما بدهکارتر می شود

کاکایی تاکید کرد: ما تازه هنوز به آخر سال نرسیده ایم. صبر کنید به آخر سال برسیم و من آن جا حال آقایان را می پرسم، آن هم با زیان های سنگینی که خودروسازی کشور داده است.

وی گفت: شما فکر می کنید الان چرخ صنعت چگونه دارد می چرخد؟ دائما بدهکارتر و بدهکارتر می شوند. اخیرا وزارت صنعت دوزاری اش افتاده و دارد دنده عقب می زند. برای مثال، قرعه کشی را به خودروسازان برگرداندند، ضمن این که برق تولید را هم به خودروسازان برگرداندند. ما امیدواریم در ۶ ماه دوم سال وضعیت یک مقداری بهتر شود.

این کارشناس صنعت خودرو با بیان این که پیمان شانگهای در حد حرف است، متذکر شد: ما الان بیشترین طلب را از چینی ها داریم. ۲۲ میلیارد دلار ظاهرا از چینی ها طلب داریم. پس مشکل سر جای خود باقی خواهد ماند.