◄ ایجاد شبکه بنادر ایران و عمان و رقابت با بنادر منطقه

وقتی خبر تحریم قطر توسط همسایگانش رسانه‌ای و جایگزینی بندر صحار در عمان به‌جای بندر جبل‌علی امارات در این راستا مطرح شد، برخی کارشناسان دریایی از بندر صحار به عنوان بندر جایگزین احتمالی برای ایران نیز در صورت بروز مشکلات سیاسی نام بردند. در عین حال برخی نیز معتقدند بندر صلاله عمان نیز می‌تواند مورد توجه کشورمان در صورت وقوع شرایط خاص قرار گیرد.

به گزارش تین‌نیوز، در این زمینه یک کارشناس حمل‌ونقل دریایی گفت: در خصوص ترانشیپ کانتینر، بندر صلاله از جهت زیرساختی، فاصله و گذر خطوط کشتیرانی نسبت به صحار دارای مزیت است. 

مهدی رستگاری در گروه تلگرامی «جامعه بندری و دریایی» اظهار داشت: البته نزدیکی صلاله به یمن و تحرکات جنگ افروزانه عربستان و متحدان آن در این کشور موجب تشدید ملاحظات امنیتی خطوط کشتیرانی در ترانشیپ به این بندر  شده است  به نحوی که در سال 2015 حجم عملیات این بندر 15.3 درصد کاهش یافت. 

وی با اشاره به جدول شماره (1) به مقایسه مزیت مسیرهای دریایی بنادر صلاله، صحار و جبلعلی برای ترانشیپ به بنادر شهیدرجایی، بصره و حمد(دوحه قطر) پرداخت و تاکید کرد: بر اساس این اطلاعات منطق کارآیی خطوط کشتیرانی و کاهش خواب مال التجاره صاحبان کالا کاملا تایید کننده صرفه اقتصادی استقرار ترانشیپ در بنادر عمان ( به خصوص بندر صلاله) است.

این کارشناس افزود: اما این سکه روی دیگری نیز دارد. بنادر صلاله و صحار از نظر تسهیلاتی و تجهیزاتی و نفوذ در بازارهای جهانی نیستند.  مطابق جدول شماره (2) حتی بندر صلاله هم که شصت و یکمین بندر کانتینری جهان است در مقابل بندر جبلعلی بندر کوچکی است و این موضوع بر اندازه، ظرفیت و حجم عملیات این بنادر تاثیر شایانی گذاشته است.

رستگاری اظهار داشت: مطابق جدول شماره (3) از منظر منطق کسب وکار این همان جایی است که می‌توان مذاکره برای توسعه همکاری های برد-برد را با عمان آغاز کرد. بنادر عمان با مزیت‌های آشکار و برخورداری از سطحی از زیرساخت و ارتباطات مشتاق و مستعد همکاری‌هایی از این سنخ است. البته این موضوع صرفا منظر اقتصادی مسئله را بازتاب می‌دهد و جنبه‌های دیگر مسئله (سیاسی، امنیتی، اجتماعی ، حقوقی و زیست محیطی) نیز باید در نظر گرفته شود.

این پژوهشگر حوزه حمل‌ونقل دریایی همچنین به خبرنگار تین‌نیوز گفت: در بهترین وجه ممکن شبکه بنادر  ایران و عمان می‌توانند با تشریک مساعی و همکاری متقابل به صورت یک بلوک رقابتی در مقابل بنادر امارات متحده عربی ( جبل علی، شارجه و خورفقان، ابوظبی و فجیره) و عربستان ( دمام) عمل کنند. همچنین می‌توان بنادر عراق ( و احیانا قطر) را به این بلوک رقابتی افزود.

وی افزود: این کار موجب می‌شود که تقاضای کپتیو بازارهای بزرگ این کشورها به جمعیت کل 120 میلیون نفر از پوشش پسکرانه بنادر امارات خارج شده و تحت پوشش این بلوک رقابتی جدید قرار گیرد. افزون بر این با توجه به پسکرانه‌های موجود، بازارهای 20 کشور دیگر نیز در آسیای میانه، اوراسیا و خاور نزدیک می‌توانند تحت پوشش این بنادر باشند. در این صورت جمعیت تحت پوشش در سرزمین‌های پسکرانه این بنادر از 700 میلیون نفر فراتر خواهد رفت.

رستگاری اظهار داشـت: بر این اساس می‌توان با ارائه طرحی توافقی برای بازاریابی و تنظیم بازار به تعیین سهم و نقش بنادر هر یک بنادر از جریان‌های حمل‌ونقلی در حوزه خلیج فارس پرداخت. این سهم ونقش می‌تواند به مرور زمان تغییر کند و این موضوع برای ما که در حال توسعه و تکمیل ظرفیت‌های بنادر خود هستیم ، بسیار مفید بخواهد بود.

به گفته وی قاعدتا طرح بازاریابی بلوک رقابتی مزبور باید به گونه‌ای باشد که سهم بنادر ایران از بازار به مرور زمان به حداکثر خود برسد و در عین حال بخش اعظم تقاضای کپتیو بازارهای کشور به طور مستقیم به آنها هدایت شود.

رستگاری تاکید کرد: همکاری با بنادر عمان  با فراهم آوردن امکان همکاری با پایانه‌داران جهانی امکان توسعه و ارتقای بنادر بلوک را به سطح بنادر نسل چهارم خواهد داد. در این صورت بنادر بلوک قادر خواهند بود با برقراری روابط کسب و کار با بنادر پیشکرانه و خطوط کشتیرانی لاینر، به استقرار زنجیره‌های تامین جهانی در خود پرداخته و کسب و کارهای خود را مستحکم تر نموده و رونق ببخشند.