◄ چرا دریانوردان نزدیک به ساحل شامل کنوانسیون کار دریایی نمیشوند؟
دریانورد ایرانی با پاسپورت ایرانی در هیچ جای دنیا نمیتواند به راحتی و عادلانه کار پیدا کند و نمایندگان کشتیرانیها نمیتوانند به راحتی برای یک ایرانی ویزا (حتی ویزای ترانزیت) بگیرند و شرکتها میدانند که در تقریبا بسته است و به همین دلیل سواستفادهها صورت میگیرد.
در حالیکه دریانوردی از جمله مشاغلی است که به دلیل شرایط خاص خود تابع کنوانسیونهای بینالمللی کار است و جزو مشاغل سخت شمره میشود، اما مشکلی که در این زمینه در کشور ما وجود دارد، تفکیکی است که بین دریانوردان مشغول به کار در کشتیهای نزدیک ساحل و دیگر کشتیها صورت گرفته است.
به گزارش تیننیوز، یک دریانورد با بیان اینکه وضعیت دریانوردان نزدیک به ساحل در نوع خود بدترین حالت موجود است، به تیننیوز گفت: غالب این دریانوردان که از لحاظ جمعیتی شاید حداقل بین هشت تا ده برابر جمعیت دریانوردان اقیانوسپیما هستند به خصوص در شناورهای زیر تناژ 500 ، شامل کنوانسیون کار دریایی نمیشوند و صرفا تحت پوشش قوانین یکطرفه و ضد کارگری کار ایران هستند.
منصور جوادپور که نزدیک به دو دهه سابقه فرماندهی کشتیهای نامحدود را در پیشینه فعالیتهای دریانوردی خود دارد، در گفتوگو با تیننیوز اظهار کرد: در این محدوده متاسفانه هیچکدام از شناورهای نزدیک به ساحل مشمول قانون سختی کار نمیشوند. حتی شرکتی اقیانوسپیما چون شرکت ملی نفتکش نیز برای کارمندان دریایی خود این قانون را قائل نشده است.
وی با بیان اینکه این قانون در کشتیرانی جمهوری اسلامی و شرکتهای تابعه اجرا میشود اما در شرکت ملی نفتکش خیر، افزود: در این زمینه گفته میشود کسی که در استخدام شرکت نفت است باید 30 سال کار کند.
این استاد دانشگاه و آموزشگاههای دریایی در بخش دیگری از سخنانش، با بیان اینکه یکی از مشکلات دریانوردان ایرانی فاصله حقوقی فاحش ریالی بین کار در خشکی و دریاست، گفت: حتی گاهی از جانب کارمندان خشکی شرکتهای کشتیرانی میشنویم که با حسرت میگویند "شما دلار حقوق میگیرید ریال خرج میکنید" این در حالی است که وقتی فقط صرفا برای سفر تجربی(حرکت مناسبی که کشتیرانی در برههای از زمان انجام داد )روی کشتی میآیند خصوصا که اگر به دریای طوفانی و برخی شرایط اضطرار مواجه شوند، از دشواریهای حرفه دریانوردی کاملا آگاه میشوند.
جوادپور تاکید کرد: درست است که اختلاف ریالی با تبدیل ارز زیاد است اما مسئولان و متولیان این صنف نیز بهخوبی لمس کردهاند که دریانوردان با این وجود، تمایلی به ادامه کار در دریا ندارند و در اولین فرصت دنبال شغلی در خشکی هستند.
وی درمورد دلیل این تمایل دریانوردان گفت: دریانوردان تقریبا مانند یک زندانی در زندان انفرادی و یا جمعی محدود هستند که باید تا پایان محکومیت در آن سلول بمانند (پایان قرارداد) و گاه پیش میآید که جرمی دیگر علیه آنها اقامه میشود و مجبورند حبس بیشتری بکشند و آن زمانی است که جانشین نیست یا گفته میشود باید در بندر ایران پیاده شوند.
این دریانورد در مقایسه دستمزد دریانوردان ایرانی با دریانوردان دیگر کشورها اظهار کرد: دستمزد دریانوردان ایرانی از لحاظ ارزی نسبت به حداقل تعیین شده دستمزد تقریبا یک سوم آن است. اما در قراردادها با ریال و برخی امتیازات طوری نشان میدهند که گویا دریانوردان حداقل دستمزد را دریافت میکنند که کاملا غیر واقعی است و اگر در جایی اعتراض کنند (مثلا مقامات بندری یک کشور ثالث )به هنگام برگشت فرش قرمز به سمت مشکلات خاص برایشان گسترده شده و مورد پذیرایی آنچنانی قرار خواهند گرفت.
جوادپور در خصوص اینکه چرا دریانوردان ایرانی برای کار به دیگر کشورها نمیروند، گفت: اگر دریانورد ایرانی مشکل ویزا نداشته باشد و پاسپورتش حداقل ارزش را در معیارهای جهانی داشته باشد راحت میتواند با حقوقی به مراتب بهتر در شرکتهای دیگر کار کند چرا که مقدار حداقل در قوانین کار دریای درج شده که شرکتهای دریایی مطرح، به مراتب حقوقی افزونتر در نظر میگیرند.
وی افزود: دریانوردان ایرانی قابلیتها و مهارتهای بسیار خوبی دارند و میتوانند مورد توجه بیشتر قرار گیرند، اما شرکتهای داخلی با دانستن این موضوع حداکثر سوءاستفاده را از این نیروهای خالص و زحمتکش میکنند.
وی تاکید کرد: دریانورد ایرانی با پاسپورت ایرانی در هیچ جای دنیا نمیتواند به راحتی و عادلانه کار پیدا کند و نمایندگان کشتیرانیها نمیتوانند به راحتی برای یک ایرانی ویزا (حتی ویزای ترانزیت) بگیرند و شرکتها میدانند که در تقریبا بسته است و به همین دلیل سواستفادهها صورت میگیرد.
این دریانورد خاطرنشان کرد: یکی از مواردی که کشتیرانی و ملی نفتکش به بهانه آن از نیروی خارجی استفاده میکنند نیز همین مشکل تهیه ویزا برای دریانورد ایرانی است و بر این اساس کشتیرانیها از ملیتهای ارزان قیمت آفریقایی و یا گاه بر حسب روابط سیاسی از اوکراین یا فیلیپین و ... برای کار بهرهمند میشوند.
جوادپور با بیان اینکه با شرایط و بروکراسی موجود در ایران به سختی میتوان امیدی به حل این مشکلات داشت، چون سیستم حقی برای کارگر قائل نیست، اظهار امیدواری کرد علیرغم این شرایط این مشکلات هر چه زودتر برطرف شود.