◄ شایعات درباره «سانچی» چقدر درست است؟
بسیاری از این شایعات توسط کارشناسان و مدیران دولتی پاسخ داده شد.
از همان روزهای ابتدایی حادثه سانچی ماجرا کمی مبهم بود. سوالات بسیاری مطرح میشد که عملا پاسخی به آنها داده نمیشد. با این حال از همان زمان موج شایعات و گمانهزنیها بالا گرفت. علت سانحه، نوع عملکرد خدمه، رفتار کشتی هنگکنگی و بسیاری موارد دیگر. در شرایطی که مسئولان دولتی و شرکت ملی نفتکش درگیر فرایند خاموشکردن سانچی بودند، شایعات به شکلی افسارگسیخته پهن میشد و با غرق شدن سانچی وارد مرحله تازهای شد. وال استریت ژورنال ادعاهای تازهای را مطرح کرد که میتوانست ابعاد پیچیده بینالمللی، امنیتی و سیاسی داشته باشد. با این حال بسیاری از این شایعات توسط کارشناسان و مدیران دولتی پاسخ داده شد. برخی از مهمترین سوالات و شایعات پیرامون حادثه نفتکش سانچی را مرور میکنیم:
آیا سانچی هدف موشک قرار گرفت؟
پاسخ علی ربیعی وزیر کار و امور اجتماعی: برخی ابهامات که درباره غیر قانونی بودن مسیر نفتکش یا اینکه حرکت به مقصد کره شمالی داشته یا اینکه نفتکش با موشک آمریکایی هدف گرفته شده، به هیچوجه صحیح نیست. اینها داستانپردازیهای ژول ورنی است. هر کس کمترین آگاهی از دریا و حتی سیاست داشته باشد میتواند این ادعاها را رد کند. آیا اگر موشکی در کار بود هیچ رادار در دنیا نمیتوانست انها را ثبت کند؟ ضمن اینکه کرهجنوبی اعلام کرده محموله برای این کشور بوده است.آیا جای برخورد موشک و دماغه کشتی مانند هم است؟! این شایعات نشاندهنده عدم اگاهی از دریا و حتی سیاست و دیپلماسی است.
آیا پرسنل سانچی دچار مسمومیت شدند؟
پاسخ کاپیتان عمادالدین پیچکاه، کارشناس ارشد حوزه ایمنی، بهداشت و محیط زیست دریایی: بار نفتکش سانچی میعانات گازی بوده و آثار تخریبی و مسمومیت با گاز H۲S دامنه بسیار گسترده ای دارد به نحوی که حتی غلظت اندکی از آن و در حدود ۱۵۰ پی پی ام به سرعت اعصاب بویایی را مختل کرده و به این ترتیب قربانی حتی متوجه روند مسمومیت نمی شود؛ غلظت بیش از ۷۰۰ پی پی ام نیز سبب بیهوشی سریع و جان باختن آنی مصدومین می شود. علاوه بر این، وزن این گاز از هوا بیشتر است، بنابراین در سطحی پایین تر قرار می گیرد و با توجه به آگاهی پرسنل از این موضوع، پناه گرفتن آنها در موتورخانه که پایین ترین قسمت کشتی است دور از ذهن به نظر می رسد.
آیا GPS سانچی مشکل داشت؟
کاپیتان محسن بهرامی سخنگوی شرکت ملی نفتکش: در بحث رادارها کلاً تجهیزاتی که بر روی نفتکشها و این گونه کشتیها نصب میشود دو نوع هستند که متشکل از رادارهای برد بلند و و رادارهای بردکوتاه هستند. برخی از این رادارها برای مسافتهای طولانی مورد استفاده قرار میگیرند و برخی دیگر مربوط به مسافتهای کوتاه است. از این جهت بر اساس بازرسیهای مراجع بندری که قبل از حرکت هر نفتکش صورت میگیرد، نفتکش سانچی مشکلی از حیث رادار و تجهیزات ردیابی نداشته و تمامی مواردی که فصل پنجم کنوانسیونهای مربوطه ذکر شده از سوی این نفتکش رعایت شده است و تحت نظارت شرکتهای بینالمللی کشتی ساخته و استاندارد دریافت کرده است.
راداردها تا فاصله ۳۰ تا ۴۰ مایلی را میتوانند شناسایی کنند و پس از دریافت سیگنالهای مربوطه هشدارهای مشخص را ارائه میکنند. موضوع اصلی این است که رادار مربوطه به کشتی سانچی چه چیزی را منعکس کرده است. در این راستا وضعیت آب و هوا، عمق آب، موجها و بسیاری از مولفههای دیگر دخیل است که یکی از آنها شلوغ بودن منطقه تردد دریایی است که اتفاقا منطقه حضور نفتکش سانچی یکی از مناطق بسیار شلوغ و دارای ریسک بالا بود و از این جهت نمیتوان اعلام کرد که رادار سانچی دارای مشکل بوده است.
چرا دکمه وضعیت اضطراری زده نشده است؟
پاسخ محمد راستاد مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی: به جهت شدت تصادف خدمه نفتکش ایرانی نتوانستند برای نجات جان خود کاری انجام دهند. حتی افرادی که در قسمت پل فرماندهی بودند دکمه وضعیت اضطراری را نزدند.
آیا در زمان حادثه خدمه خواب بودند؟
پاسخ کاپیتان محسن بهرامی سخنگوی شرکت ملی نفتکش: این مسئله کلاً خلاف واقع است زیرا بر طبق استانداردهایی که وجود دارد در تاریکی شب افسر دوم و سوم در پل فرماندهی کشتی حضور دارند و با توجه به اینکه چهار نفر دانشجو در بین خدمه بوده اند احتمال زیاد یکی از این دانشجویان نیز در کنار افسر حضور داشته است بنابراین مسئله خواب بودن خدمه در زمان حادثه منتفی است.
آیا رادار سانچی خاموش بوده است؟
پاسخ مجید بلوری سرمهندس کشتی شرکت ملی نفتکش: خاموش شدن رادار نفتکش سانچی غیرممکن و مطرحشدن خاموش بودن سیستم شناسایی خودکار (ars) از پایه و اساس غیراصولی است. در این دستگاهها حداقل دو رادار مستقل ازهم با طول موجهای مختلف کار میکنند. اگر برفرض یکی آسیب دید رادار دیگر کار شما را انجام میدهد. اگر حتی برق ژنراتورهای کشتی برود بازهم دستگاههایی که به ایمنی کشتی مربوط است خاموش نمیشود. شما فرض بگیرید که همه اینها از کارافتاده باشد، بازهم کشتی باید در مکانی توقف کند.