◄ زیرساخت قانونی برای گردشگری نداریم
معاون سازمان بنادر و دریانوردی در حالی پیش‌بینی کرد که نوروز ۹۸، رکورد گردشگری دریایی در کشور شکسته خواهد شد که عضو اتاق فکر سازمان بنادر و دریانوردی می‌گوید از نبود زیرساخت‌های قانونی و ساحلی برای توسعه گردشگری با قایق‌های شخصی خبر داد.
معاون سازمان بنادر و دریانوردی در حالی پیش‌بینی کرد که نوروز ۹۸، رکورد گردشگری دریایی در کشور شکسته خواهد شد که عضو اتاق فکر سازمان بنادر و دریانوردی می‌گوید از نبود زیرساخت‌های قانونی و ساحلی برای توسعه گردشگری با قایق‌های شخصی خبر داد.
کاپیتان سید حسن گیتی‌پسند در گفتگو با هفته‌نامه «حمل‌ونقل» می‌گوید: «قایق‌های تفریحی یا یات به‌صورت کلی اجازه دریانوردی در دریاهای ایران را ندارند، چراکه گواهینامه دریانوردی ندارند. مالک یا کسی که قایق را راهبری می‌کند باید گواهینامه داشته باشد. قایق باید از سوی سازمان بنادر و دریانوردی نیز ریجستری شود. به همین دلیل امروز نمی‌توان گفت که گردشگری دریایی از طریق یات‌ها در آب‌ها و سواحل ایران، انجام می‌شود.»
او با اشاره به اینکه با وجود مشکلات قانونی و زیرساخت‌های بندری و دریایی تعداد بسیار محدودی قایق گردشگری شخصی وارد کشور شده است، افزود: «درحالی‌که در آب‌های شمال و جنوب ظرفیت‌های خوبی برای به آب انداختن این‌گونه شناورها وجود دارد و شواهد هم گویاست که متقاضیان این مدل تفریح هم کم نیستند اما به دلیل نقص قانونی و همین‌طور نبود زیرساخت‌ها، این مدل گردشگری دریایی در کشور مغفول مانده است. این در حالی است که با اجرای طراح گردشگری دریایی اشتغال در این بخش نیز رونق بیشتری می‌گیرد چنانچه پیش‌بینی می‌شود که با اجرای طرح از آستارا تا بندر ترکمن و کشورهای همسایه شمالی هفده هزار شغل ایجاد شود.»
گیتی‌پسند در ادامه گفت: «بر اساس سفرهای زیادی که در تعطیلات به سمت شمال می‌شود می‌توان انتظار داشت که با ایجاد بستر و شرایط، گردشگری دریایی در قالب استفاده از قایق‌های تفریحی رونق زیادی یابد. استان‌هایی که در نوار ساحلی دریایی خزر هستند، ظرفیت خوبی برای استفاده از قایق‌های تفریحی دارند که متأسفانه امروز به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم این ظرفیت‌ها مغفول مانده است.»
عضو اتاق فکر سازمان بنادر و دریانوردی اضافه کرد: «درحالی‌که بسیاری از مسافران شهرهای شمالی که در نوار ساحلی ویلا دارند تمکن مالی لازم را برای خرید و استفاده از شناورهای تفریحی دارند اما به خاطر اینکه ضوابط و سازوکار استفاده از آنها تبیین نشده است، امکان استفاده از این مد تفریحی را ندارند. این در حالی است که در بسیاری از کشورهایی که دسترسی به ساحل دارند، زیرساخت‌های قانونی و بندری برای تردد یات‌ها فراهم شده و مردم می‌توانند از آنها برای تفریح یا جابه‌جایی، مانند خودروهای شخصی استفاده کنند.»
گیتی‌پسند با اشاره به کاهش سطح کیفی خدمات گردشگری دریایی تا حد یک قایق چوبی یا فایبرگلاس با ظرفیت حدود ۱۰ نفر گفت: «قایق‌های تفریحی ساحلی در حد گشت‌زنی تا فاصله یک مایلی تعریف شده و عموما یات‌های تفریحی شخصی در ایران وجود ندارد. این قایق‌ها در حالی با حداقل امکانات تفریحی و استاندارهای دریایی در سواحل تردد می‌کنند که یات‌ها باید مطابق با استاندارهای لازم از ۵ نفر تا ۴۰ نفر را حمل کنند و با ضوابط و قوانین خاص و ایمنی بالاتری در آب‌ها شناور باشند.»
گیتی‌پسند در خصوص امکانات شناورهای شخصی گفت: «شناورهای یات در ابعاد و اندازه‌های گوناگون تولید می‌شود، به‌گونه‌ای که بعضی از آنها که ظرفیت کمتری دارند، با حداقل یک اتاق‌خواب تولید و به آب انداخته می‌شوند. در مقابل یات‌هایی هستند که به‌اصطلاح لاکچری‌تر بود و امکانات بیشتری را در خود جای می‌دهند، آنها با تعدد بیش‌تر اتاق‌ها، استخر، سالن‌های مختلف بازی و تفریحی و حتی قاره‌پیما هستند.»
او افزود: «سازمان بنادر باید این شناورها را ریجستر کند، دراین‌بین موضوع خدمات نگهداری و خدمات پس از فروش این شناورها مطرح است که با چه شرکت یا کمپانی خدمات تعمیراتی و پس از فروش آنها را بر عهده خواهد گرفت. این در حالی است که موضع قایق‌های شخصی تفریحی در ایران به دلیل نبود زیرساخت‌های قانونی و بندری کاملا مغفول مانده و مطالبات این تفریح، از اولین قدم که همان خرید شناور تا متد استفاده و حریم‌های قانونی برای تردد در آب‌ها تا خدمات تعمیراتی و نگهداری و خدمات پس از فروش با سؤالات بی‌پاسخ زیادی مواجه‌اند. به همین دلیل باید تمام موضوعات مربوط به قایق‌های تفریحی قانونمند شوند تا متقاضیان آن بتوانند از آنها استفاده کنند.»
گیتی‌پسند ادامه داد: «میلیون‌ها تردد در نوار ساحلی بیانگر این است که ایرانی‌ها تفریح‌کردن در نوار ساحلی را دوست دارند و بر همین پایه می‌توان پیش‌بینی کرد که ۵ تا ۱۰ درصد از آنها سراغ وزرش آبی، دریانوردی و قایقرانی بروند که بازار هدف بزرگی است. درعین‌حال می‌توان انتظار داشت که گردشگران خارجی نیز به استفاده از کشتی‌های تفریحی شخصی روی بیاورند. آمار بیانگر ورود ۶ میلیون گردشگر خارجی به کشور است. می‌توان انتظار داشت که با توجه به ایجاد ظرفیت‌های لازم، وجود گردشگران خارجی هم ظرفیتی دیگری است که می‌تواند به این بخش اضافه شود. تفریحات دریایی امروز مانند جت اسکی بسیار قدیمی شده‌اند و امروز شناورهای تفریحی زیادی در کشورهای دیگر وجود دارند که متأسفانه هنوز وارد آب‌های ایران نشده‌اند و سواحل و دریاهای ایران با آنها بیگانه‌اند.»
عضو اتاق فکر سازمان بنادر و دریانوردی پیش‌بینی کرد: «با توجه به ظرفیت مسافرپذیری سواحل شمالی کشور، این منطقه متقاضیانی برای خرید قایق‌های شخصی دارد و تعدادی هم طبق ضوابط قانونی وارد کشور شده است اما خیلی محدود است.»
گیتی‌پسند در ادامه به اتمام طرح تحقیقاتی گردشگری دریایی از آستارا تا بندر ترکمن و کشورهای همسایه شمالی گفت: «بعد از پنج سال مطالعه علمی دفترچه‌های راهنمایی تهیه و در اختیار متقاضیان قرار گرفته است. بویه‌گذاری و مشخص‌سازی محدوده، آموزش دریانوردی و همچنین ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ساخت ماریناهای لازم برای اسکان شناورهای تفریحی دیده شده است.»
او عنوان کرد که شناورهای شخصی یا یات‌ها از ترکیه و اروپا وارد شده و می‌شوند و با تأمین زیرساخت‌های لازم امکان تردد در آب‌های کشور را خواهند داشت.
گیتی‌پسند در ادامه عنوان کرد: «در کشورهای دیگر با توجه به حجم و ظرفیت و استاندارهای شناورها و مسیرهای آبی، قوانین مدون و مناسبی تدوین و اجرا می‌شود و بر اساس دو موضوع ظرفیت شناور و مسیر، نحوه تردد یات‌ها مشخص شده است. بدین‌گونه که ارگان‌های دولتی به‌صورت قانونمند اجازه تردد یات‌های مختلف در آب‌های رودخانه‌ای، سواحل جزایر، دریاها، اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها و آبراه‌ها و سایر مسیرهای آبی را صادر می‌کنند و دریانوردانی هم که با استفاده از این شناورها اقدام به تردد می‌کنند کاملا می‌دانند در چه مسیرهایی می‌توانند تردد کنند و در چه مسیرهایی نیز نمی‌توانند تردد کنند.»
طراح گردشگری دریایی از آستارا تا بندر ترکمن و کشورهای همسایه شمالی ادامه داد: «با توجه به اتمام تحقیقات دریای خزر همچنان ما در حال رایزنی برای ایجاد بسترهای لازم برای تردد یات‌ها در کشور هستیم.
به صورتی که اجازه فروش و اجاره و همچنین تردد این‌گونه شناورها در آب‌های کشور فراهم شود.» گیتی‌پسند در مورد قیمت شناورهای یات نیز گفت:
«بر اساس کمپانی و ظرفیت‌ها و استاندارها قیمت‌های متفاوتی دارند، اما میانگین قیمت ۵۰ هزار دلار است.»
او عنوان کرد که درعین‌حال باید در این فرایند موضوعاتی مانند خدمات پس از فروش را نیز لحاظ کرد و کمپانی واردکننده یات‌ها باید امکانات ساحلی و فراساحلی این شناورها را تأمین کند. به گفته او درحال‌حاضر مارینا یا حوضچه آرام و پارکینگ در برخی از آبراه‌های قشم و کیش و خزر وجود دارد اما کافی نیست و باید برای گسترش این مدل گردشگری حوضچه‌های جدیدی را تعبیه کرد و با همکاری دولت به‌سرعت می‌توان زیرساخت‌های لازم را فراهم کرد.ته‌نامه‌حمل‌ونقل
