◄ تمدید 2هفته‌ای توقیف «گریس-1» در جبل‌الطارق
این نفتکش می‌توانست بخشی از محموله‌اش را از طریق خط لوله سومد تخلیه کند، اما از آن جا که این خط لوله متعلق به عربستان سعودی است، این گزینه برای گریس ١ عملی نبوده است. ضمن اینکه ابعاد این نفتکش به اندازه‌ای است که نمی‌تواند در بندر بانیاس سوریه پهلو بگیرد.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد که دادگاهی در جبل طارق حکم توقیف نفتکش ایرانی را ۱۴ روز دیگر تمدید کرده است.
به دنبال توقیف یک نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل‌الطارق از سوی نیروی دریایی بریتانیا عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، از احضار سفیر بریتانیا در تهران به وزارت خارجه خبر داد و در توییتر نوشت: «در پی توقیف غیرقانونی یک نفتکش ایرانی در تنگه جبل الطارق توسط نیروی دریایی انگلستان، سفیر این کشور در تهران هم اکنون به وزارت امور خارجه احضار شد.»
وزارت خارجه بریتانیا هم احضار سفیر خود در تهران را تایید کرد.
در جریان این احضار رئیس اداره سوم غرب اروپا با غیرقابل قبول دانستن این اقدام و اینکه حسب اطلاعات موجود توقیف این نفتکش به درخواست آمریکا صورت گرفته است، خواستار رهاسازی سریع نفتکش مزبور شد.
وی با اشاره به حرکت این نفتکش در آبراه های بین المللی، اقدام نیروی دریایی انگلیس را معادل با راهزنی دریایی دانسته و گفت آن کشور حق ندارد تحریم های یکجانبه خود یا اتحادیه اروپا را به صورت فراسرزمینی علیه کشورهای دیگر اعمال نماید. این همان سیاست زورمدارانه آمریکا است که کشورهای اروپایی همواره نسبت به آن معترض بوده اند.
محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در توئیتر نوشت که اگر بریتانیا نفتکش ایرانی را آزاد نکند، ایران باید با توقیف یک نفتکش بریتانیایی «اقدام متقابل» کند.
در این دیدار مدارک و مستندات مربوط به این نفتکش و محموله آن که حکایت از حرکت کاملا قانونی نفتکش دارد در اختیار سفیر انگلیس قرار گرفته و تاکید شد که جمهوری اسلامی ایران از تمامی ظرفیت های سیاسی و قانونی خود برای رهاسازی این کشتی و استیفای حقوق خود استفاده خواهد کرد.
سفیر انگلیس با اظهار اینکه مراتب را سریعا به لندن منتقل خواهد کرد تاکید کرد انگلیس از تحریم یکجانبه آمریکا علیه ایران تبعیت نمی کند.
به گزارش رویترز، یک سخنگوی وزارت خارجه بریتانیا گفت که سفیر بریتانیا در تهران هم از توقیف این نفتکش که متهم به انتقال نفت به سوریه و نقض تحریم‌های اتحادیه اروپاست، حمایت خواهد کرد. در عین حال، جان بولتون مشاور ارشد رئیس جمهور آمریکا نیز در توئیتی این اقدام بریتانیا را «خبری عالی» خواند و از آن حمایت کرد.
به گزارش تین‌نیوز «فابیان پیکاردو» (Fabian Picardo) رئیس منطقه جبل الطارق در این خصوص مدعی شد که نفت کش مذکور مظنون به حمل نفت خام برای سوریه بود که توقیف شد.
وی ادعا کرد که که این اقدام در ساعات اولیه امروز پنجنشبه توسط پلیس جبل الطارق و نهادهای گمرکی و با کمک نیروی دریای انگلیس صورت گرفته است.
دولت جبل الطارق نیز در بیانیه‌ای مدعی است که براساس شواهد، نفتکش «گرِیس-١» (Grace 1) حامل نفت ایران برای تحویل به یک پالایشگاه در سوریه بوده است. رئیس دولت محلی جبل‌الطارق گفته است که «با مجوز من، نهادهای بندری و انتظامی ما در اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا خواستار همکاری تفنگداران دریایی بریتانیا مستقر در منطقه شدند و این همکاری را دریافت کردند.» این نفتکش در حال حاضر در توقیف دولت جبل‌الطارق است.
چرا جبل‌الطارق؟
به گزارش رویترز، این نفتکش در مالکیت یک شرکت مستقر در سنگاپور است و با پرچم پاناما حرکت می‌کند. در دریانوردی تجاری، اجاره کشتی و نفتکش توسط شرکت‌ها و کشورهای مختلف جهت حمل و نقل کالا امری رایج است.
بهانه این اقدام نقض تحریم های اتحادیه اروپا علیه دولت سوریه عنوان شده است. سوریه از اوایل مبارزه با تروریست های مصنوع محور غربی- عبری- عربی به بهانه های واهی تحت تحریم های اتحادیه اروپا قرار دارد.
با این حال شواهدی وجود دارد که این نفتکش، نفت کوره بوده که برای برخی مشتریان اروپایی در دریای مدیترانه ارسال شده بود. گفته می‌شود که علت انتخاب مسیر دورتر برای این نفتکش، نه تحریم‌ها، که حجم و وزن بالای گریس ١ بوده که عبورش از کانال سوئز را دشوار می‌کرده است.
حداکثر آبخور مجاز برای گذر از کانال سوئز، یعنی فاصله عمودی از سطح آب تا پایین‌ترین بخش کشتی، کمی بیش از ٢٠ متر است. گریس ١، یک ابرنفتکش عظیم است که ظرفیت آن تا دو میلیون بشکه نفت برآورد شده است. آبخور این نفتکش در صورتی که محموله‌ای با حداکثر ظرفیت داشته باشد حدود ٢٢ متر است که از حد مجاز عبور از سوئز بیشتر است.
این نفتکش می‌توانست بخشی از محموله‌اش را از طریق خط لوله سومد تخلیه کند، اما از آن جا که این خط لوله متعلق به عربستان سعودی است، این گزینه برای گریس ١ عملی نبوده است. ضمن اینکه ابعاد این نفتکش به اندازه‌ای است که نمی‌تواند در بندر بانیاس سوریه پهلو بگیرد.
مجموعه شرایط نشان می‌دهد که محموله گریس ١ احتمالا برای پالایشگاه بانیاس در سوریه بارگیری نشده بود، بلکه این نفتکش می‌خواسته بار خود را از طریق انتقال کشتی به کشتی، در دریای مدیترانه به یک شناور دیگر منتقل کند.
در این صورت به نظر می‌رسد کار این نفتکش خلاف تحریم‌های اتحادیه اروپا نبوده و تنها تحریم‌های یکجانبه آمریکا را نقض می‌کرده که آن را هم اروپا به رسمیت نمی‌شناسند.
موضع دولت جبل‌الطارق
درهمین حال، دولت محلی جبل‌الطارق که بخشی از حاک بریتانیا است می‌گوید توقیف نفتکش «گریس ۱» تصمیم مستقل این دولت بوده و «هیچ درخواست سیاسی» برای آن در کار نبوده است.
در بیانیه دولت جبل‌الطارق آمده است: «مبنای همه تصمیم‌های ما شواهد مستدلی بود که این شناور در حال نقض تحریم‌های فعلی اتحادیه اروپا است.»
جبل‌الطارق شبه‌جزیره‌ای کوچک در جنوب اسپانیا و بخشی از قلمرو بریتانیا است. دولت محلی جبل‌الطارق در امور داخلی خودمختار است اما مسئولیت سیاست خارجی و دفاعی آن با دولت مرکزی بریتانیا است.
