◄ کش‌وقوس‌هایِ تامینِ دیرهنگامِ سوخت کم سولفور
میزان مصرف سوخت سالیانه کشتی های ایرانی حدود یک و نیم میلیون تن است و چون بین ۷۰ تا ۹۰ درصد کالاهای اساسی کشور مثل دانه های روغنی، ذرت، روغن مایع، برنج و گندم از دریا وارد می شود، تامین سوخت کشتیها به موضوعی بسیار مهم تبدیل شد. این نیاز تامین شد اما دیرهنگام.
مطابق الزامات سازمان بین‌المللی دریانوردی (IMO) تحت کنوانسیون بین‌المللی جلوگیری از آلودگی محیط زیست ناشی از تردد کشتیها (MARPOL)، از ابتدای ژانویه سال ۲۰۲۰ میلادی، تمامی شناورهای در حال تردد در آب‌های بین‌المللی ملزم به استفاده از سوخت‌های دارای سولفور کمتر از نیم درصد بوده و عدم رعایت این قانون موجب ممانعت از تردد کشتیها در آب‌های بین‌المللی و جریمه و توقیف آن‌ها در بنادر مختلف جهان می شود.
به گزارش تین نیوز، بر این اساس بسیاری از کشورهای جهان پیشاپیش مقررات فوق را اجرایی کردند؛ به عنوان مثال کشور تایوان از ابتدای سال ۲۰۱۹ اجرای این قانون را آغاز کرد و قوانین مشابهی نیز از سال‌ها پیش به صورت منطقه‌ای در برخی از نواحی اروپا و کشور چین اجرا شده بود.
این در حالی است که دبیر انجمن اتحادیه مالکان کشتی در اینباره به خبرنگار ما می گوید: ما دقیقا از سال ۲۰۰۵ با وزارت نفت، سازمان بنادر و کمیسیون انرژی مجلس مذاکره کردیم تا همزمان با آغاز سال ۲۰۲۰ ایران از این برنامه مهم جا نمانیم، اما وزارت نفت کوتاهی کرد و ما دیر به این هدف رسیدیم.
یحیی ضیایی مهرجردی ادامه داد: میزان مصرف سوخت سالیانه کشتی های ایرانی حدود یک و نیم میلیون تن است و چون بین ۷۰ تا ۹۰ درصد کالاهای اساسی کشور مثل دانه های روغنی، ذرت، روغن مایع، برنج و گندم از دریا وارد می شود، تامین سوخت کشتیها به موضوعی بسیار مهم تبدیل شد و ما پیش بینی می کردیم که بدون حمایت دولتی نمی توان به این هدف در آن بازه زمانی رسید که همان هم شد.
ضیایی اضافه کرد: اما به هر حال موضوع مهم در حال حاضر تامین این نوع سوخت برای تردد کشتی های ما است که در این شرایط بحران زده جهانی و همچنین با وجود تحریم ها از غافله تجارت کالا جا نمانیم. این هدف حالا محقق شده است.
لازم به یادآوری است که اوایل مهر ماه سال گذشته، معاون امور دریایی سازمان بنادر نسبت به تامین سوخت کم‌سولفور مطابق استانداردهای بین‌المللی هشدار داد و گفت که همه ذی‌نفعان و دستگاه‌های متولی به ضرورت استفاده شناورهای ایرانی از سوخت کم‌سولفور آگاهی دارند و می‌دانند این مساله یک اجبار و ضرورت بین‌المللی است.
بنابراین براساس بازه زمانی مشخص شده باید همه کشتی‌های ایرانی تا ابتدای ژانویه ۲۰۲۰ از سوخت کم سولفور استفاده کنند. در غیر این صورت ممکن است تبعات سنگین و مشکلات متعددی در بنادر و آب‌های کشور دیگر برای شناورهای ایرانی که از سوختی با استانداردهایی به غیر از استانداردهای مطرح شده استفاده می‌کنند، به وجود بیاید.
سپس از سررسید و تاریخی که ازسوی سازمان جهانی دریانوردی IMO برای اجرای این استاندارد در نظر گرفته بود گذشت اما به گفته سازمان بنادر این امکان بالاخره تا اواخر سال گذشته ایجاد شد. این در حالی است که حفظ استانداردهای بین المللی، خواه ناخواه منجر به افزایش هزینه حمل و کمبود سوخت برای انتقال محصولات پتروشیمی می شود. چراکه پالایشگاه‌های ایران برای انجام این کار به سرمایه‌گذاری ۱۰ میلیارد دلاری نیاز داشتند.
اما پیش از این گفته شده بود که به دلیل عدم تامین سوخت کم سولفور طبق بازه زمانیِ مشخص شده، کشتی های ایرانی زمینگیر شده اند. علیرضا خجسته مدیرکل حفاظت و ایمنی دریانوردی سازمان بنادر و دریانوردی در اینباره گفته است: هیچ گزارشی مبنی بر زمینگیر شدن کشتی‌های ایرانی در بنادر خارجی و داخلی دریافت نکرده بودیم.
این در حالی است که وزیر نفت نیز در اینباره اظهار داشته بود که امکان تولید سوخت کم سولفور سنگین تا ماهانه ۴۵ هزار تن برای کشتی‌های اقیانوس‌پیما و همچنین قابلیت تولید ۱۰۵ هزار تن سوخت کم سولفور سبک به صورت ماهانه برای دیگر کشتیها در داخل کشور وجود دارد که این میزان برای مصرف این بخش کافی است.
بسیاری از کارشناسان در آن زمان بر این باور بودند که دولت می‌تواند برای کنترل قیمت‌ها، یارانه ای برای وزارت نفت در این زمینه در نظر بگیرد تا این سوخت بدون تغییر قیمت در اختیار خطوط کشتیرانی قرار گیرد. اتفاقی مه در این مورد رخ داد و طبق اخبار منتشر شده در سایت سازمان بنادر در حال حاضر کشتی های ایرانی در آب های بین المللی با سوخت استاندارد تردد می کنند. این سازمان، این دستاورد را از اقدامات سال گذشته خود برشمرده است.
حالا اما مدیرکل ایمنی و حفاظت دریایی سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه ماهانه ۱۵ هزار تن سوخت کم گوگرد تولید می‌شود، می گوید: ناوگان دریایی ایران کمبودی از بابت تأمین سوخت کم گوگرد داخلی ندارد.
نادر پسنده در مورد آخرین وضعیت سوخت تولید سوخت کم گوگرد و تأمین نیاز ناوگان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی نفتکش توسط پالایشگاه‌های داخلی کشور، اظهار کرد: با پیگیری سازمان بنادر و دریانوردی و تلاش مسئولان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، در حال حاضر ماهانه بیش از ۱۵ هزار تن سوخت مورد نیاز شرکت‌های کشتیرانی و نفتکش در بخش سوخت کم گوگرد از سوی یکی از پالایشگاه‌های کشور تولید و از طریق بورس به شرکت‌های کشتیرانی واگذارمی شود؛ این ظرفیت تا ۸۰ هزار تن به صورت ماهانه و برای تمام خطوط کشتیرانی قابل افزایش است.
این در حالی است که از سوی سازمان بنادر گفته شده که ظرفیت شکل گرفته برای تولید سوخت کم گوگرد به بیش از ۲ میلیون تن تولید سالانه افزایش پیدا کند.
