◄ کلید رهایی صنعت دریایی از چالش ها، ایده های استارت آپی است
مطالعات ما نشان می‌دهد صنایع دریایی ایران با توجه به دارابودن پتانسیل مناسب، بدون نوآوری، روزگار گذرانده است و به شدت محتاج ذهن های کنجکاو و چالاک است
مدیر توسعه فناوری های دریایی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به چالش های صنعت دریایی کشور گفت: مطالعات ما نشان می دهد صنایع دریایی ایران با توجه به دارابودن پتانسیل مناسب، بدون نوآوری، روزگار گذرانده است و به شدت محتاج ذهن های کنجکاو و چالاک است و در این مسیر استارت آپ هایی که در این حوزه شکل گرفته اند می توانند گره گشای مسائل این صنعت باشند.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، روح الله ارجمندی گفت: با توجه به اینکه در سال های اخیر یکی از ماموریت ها و جهت گیری های اصلی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کمک به توسعه زیست بوم شرکت های نوپا و شرکت های دانش بنیان بوده است، شناسایی جهت گیری های این شرکت ها از یک سو و شناخت موضوعات و چالش های راهبردی کشور از سوی دیگر می تواند به راهنمایی مسیرهای جدید برای شکل گیری و رشد اینگونه شرکت ها کمک کند. بنابراین، یکی از رسالت های معاونت علمی هدایت و بازگشایی مسیرهایی جدید برای اکوسیستم شرکت های نوپا و دانش بنیان بوده تا هم اثرات اقتصادی و هم اثرات اجتماعی آنها را به حداکثر برساند.
وی اظهار کرد: بر این اساس طرح آینده نگاری ملی که دبیرخانه آن در معاونت علمی و فناوری مستقر است، تلاش دارد ضمن بررسی الگوهای نوین کسب وکارهای نوپا در سطح جهانی و مقایسه آن با رفتارهای شرکت های نوپای ایرانی، بر حوزه های نوینی متمرکز شود که می توانند بیشترین تاثیرات اجتماعی را علاوه بر دستاورد اقتصادی داشته باشند.
ارجمندی با اشاره به جزئیات این برنامه، یادآور شد: در این طرح پس از انجام مطالعات مقدماتی و مرور تجربیات سایر کشورها، انجام برنامه ملی آینده نگاری علم و فناوری توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیشنهاد و با پیگیری این طرح در شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری، براساس مصوبه هیات وزیران، اجرای این برنامه بر عهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عنوان دبیرخانه این برنامه قرار گرفت و دبیرخانه برنامه ملی آینده نگاری در راستای هدف اصلی خود در ارائه تصویری شفاف از آینده به ذی نفعان سطوح مختلف و توسعه تفکر حامی اکوسیستم استارت آپی، با ابزارهای مختلفی اقدام به گفتمان سازی پیرامون توسعه اکوسیستم استارت آپی کرده است.
به گفته وی در این طرح، با بهره گیری از رویکرد ترازیابی و شناخت مهم ترین روندهای حاکم بر تحولات اکوسیستم های استارت آپی سعی شده است که مسیرهای جدیدی برای شرکت های نوپا و دانش بنیان ایرانی شناسایی و معرفی شوند.
مدیر توسعه فناوری های دریایی معاونت علمی، فاز اول این طرح را، مطالعه درباره حوزه های استارت آپی مساله محور دانست که شامل "بازار حمل و نقل سوخت در زمینه دریایی"، "بازار حمل و نقل دریایی "، "عملیات و نگهداری کشتی"، "مسیریابی کشتی"، "مدیریت خدمه کشتی"، "بهینه سازی زنجیره تامین کالاها"، "مدیریت بنادر"، "امکانات کاربردی فناوری"، "تکنولوژی نوآوری محصول" و "خدمات شبکه های مالی بیمه" می شود و در قالب گزارش های مجزا تولید و ارائه شده است.
وی با اشاره به اهمیت دریا و نقش آن در اقتصاد و زندگی امروز مردم دنیا، خاطر نشان کرد: منافع کشورهای صاحب دریا ارتباطی مستقیم با نیازمندی ها، توانایی ها و فرهنگ آنها دارد و در واقع سیاست دریایی آن کشورها براساس این مشخصات تدوین می شود. این سیاست ها در قالب راهبرد دریایی کشورها تبیین می شود و اهداف اقتصادی، سیاسی و نظامی را به دنبال دارد و دستیابی به هر یک از اهداف بستگی به میزان به کارگیری صحیح و مؤثر نیروی انسانی، ابزار و تجهیزات و قوانین و مقررات دارد. این در حالی است که حوزه دریا برای شکوفایی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از سه رکن اصلی پیشران قدرت کشور، از توجه کافی برخوردار نبوده و با مسائل متعددی روبرو است.
ارجمندی با تاکید بر اینکه با شناسایی مسائل اصلی حوزه دریا و ارائه راهکار، می توان این مسائل را پوشش داد، افزود: در این راستا استارت آپ ها قادر هستند تا در این حوزه در جهت ارتقاء وضعیت کنونی فعالیت داشته و باعث رفع این گونه مسائل باشند؛ چرا که این تیم ها ایده یا فکر را با نوآوری، توسعه و اعتباربخشی به یک محصول یا خدمت، به واقعیت تبدیل می کند و می توانند یک مدل تجاری مقیاس پذیر با پتانسیل بالا برای ایجاد اشتغال ارائه کنند.
وی به بیان صنایع و فناوری های دریایی در زیست بوم فناوری پرداخت و با بیان اینکه صنعت ساخت و تعمیر شناورها یکی از صنایع استراتژیک است که می تواند عامل توسعه صنعتی و اقتصاد هر کشور و زمینه ای برای رشد صنایع جانبی باشد، افزود: بر این اساس طی سال های اخیر رقابت سنگینی بر سر تصاحب سهم بیشتر از بازار ساخت و تعمیر کشتی وجود داشته، به گونه ای که کشورهای چین، کره و ژاپن در سال های گذشته نزدیک به ۹۰ درصد تناژ ساخت کشتی را به خود اختصاص داده اند.
وی با اشاره به اهمیت مدیریت بنادر کشور، با بیان اینکه بنادر حلقه های استراتژیکی هستند که به منظور تسهیل جریان کالا در عرصه بین المللی، به عنوان بخش مهمی از یک شبکه گسترده لجستیک، تجارت و تبادل اطلاعات بین نقاط و یا مناطق جغرافیایی دور و نزدیک را فراهم می کنند، افزود: از این رو مدیریت بندر برای سازماندهی، نظارت و عملکرد بنادر لازم و ضروری است؛ چرا که در بنادر محموله ها، کشتی ها، فضاهای اجاره ای، انبارها و اسکله های بارگیری قرار داشته که نیازمند مدیریت کارآمد است. درواقع با مدیریت صحیح و تسهیل در امور بندری می توان جایگاه کشور را در تجارت جهانی ارتقاء داد.
ارجمندی با تاکید بر اینکه بر این اساس مهندسی و فناوری دریا لازمه توسعه دریایی و بهره برداری از منابع و امکانات دریایی در هر کشور محسوب می شود، اظهار کرد: ایران منابع مهم و ارزشمندی در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان دارد. وجود ذخایر عظیم هیدروکربنی نفت و گاز، برخورداری از منابع ارزشمند پروتئینی و زیستی، وجود جاذبه های منحصر به فرد گردشگری و همچنین برخورداری از جزایر متعدد، بر اهمیت توسعه فناوری و مهندسی دریا دلالت می کند. همچنین توسعه و ارتقاء حمل و نقل دریایی و استفاده از انرژی های تجدیدپذیر دریایی از دیگر موضوعاتی هستند که مستلزم توسعه مهندسی و فناوری در دریا هستند.
مدیر توسعه فناوری های دریایی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری زنجیره فعالیت های استارت آپی حوزه صنایع دریایی را شامل "بازار حمل و نقل سوخت در زمینه دریایی"، "عملیات و نگهداری کشتی"، "مسیریابی کشتی"، "مدیریت خدمه کشتی"، "بهینه سازی زنجیره تامین کالاها"، "مدیریت بنادر"، "امکانات کاربردی فناوری"، "تکنولوژی نوآوری محصول" و "خدمات شبکه های مالی بیمه" دانست.
ارجمندی به بیان چالش های حوزه دریایی پرداخت و ادامه داد: مقررات مربوط به سوخت رسانی به کشتی ها و انبار سوخت در شناورها، نوسان قیمت نفت خام، سمیت بالای بنزین، پیدایش دائمی نشت و بالا بودن هزینه های تعمیر از جمله چالش های این حوزه به شمار می رود.
وی به مطالعات انجام شده در زمینه تجربیات جهانی برای مشارکت استارت آپ ها در حل چالش های این صنعت اشاره و خاطر نشان کرد: "مواد پیشرفته"، "پلتفرم های آنلاین"، "بلاکچین"، "هوش مصنوعی"، "تحلیل کلان داده ها"، "اتوماسیون و رباتیک" و "اینترنت اشیا" از جمله فناوری های مطرح در استارت آپ های حوزه صنایع دریایی است.
وی تاکید کرد: استارت آپ ها با نوآوری منحصر به فرد، ارزش آفرینی می کنند؛ بنابراین این واحدهای کارآفرین در جستجوی چالش ها و فرصت های موجود در بخش های گوناگون اقتصادی بوده و با راه حل های نوآورانه ارزش تولید می کنند. به تعبیر دیگر می توان استارت آپ ها را نوعی نگاه متفاوت به حل مسائل دانست.
ارجمندی اظهار کرد: در این نوع نگاه، آغازی کوچک با تعداد کمی نیروی انسانی، بدون پول یا سرمایه ای اندک ولی مدل کسب و کاری هوشمندانه و منحصر به فرد که در طی زمان به تدریج اصلاح می شود و رشد نمایی مدنظر است. این نوع نگاه می تواند به نوآوری انفجاری منجر شود که خود باعث پدیدآمدن شرکت های بزرگی شده است.
وی تاکید کرد: سیاست ها و برنامه های دولت در راستای تقویت بخش دریایی، در قالب واسپاری امور به بخش خصوصی است که امیدواری و انگیزه در فعالان و کارآفرینان این حوزه ایجاد کرده است. لذا استارت آپ ها، نقش بی بدیلی در تامین و رفع نیازهای کشور دارند و می توانند در حوزه دریا، برای کشور درآمدزایی کنند.
مدیر توسعه فناوری های دریایی معاونت علمی خاطر نشان کرد: در جمهوری اسلامی ایران اگرچه استارت آپ ها در بخش صنعت و خدمات به خوبی شکل گرفته، اما حوزه دریا از این موضوع بهره چندانی نبرده است؛ در حالی که این موضوع می تواند مزایای فراوانی برای این حوزه در برداشته باشد. صنایع دریایی ایران با توجه به دارابودن پتانسیل مناسب که بدون نوآوری چندان خاصی روزگار گذرانده است، به شدت محتاج ذهن های کنجکاو و چالاکی است که با کنکاش در حوزه دریا از گره گاه های آن رازگشایی کرده و راه حل های نوآورانه مبتنی بر فناوری های نو ارائه کنند. امروزه برای تمامی فعالیت های استارت آپی حوزه صنایع دریایی که در این گزارش ذکر شد، استارت آپ با ایده های ناب پدید آمده که می توانند گره گشایی کنند.
