توسعه شبکه ریلی، تهران- پکن
پروژه اتصال ریلی ایران به چین از سال‌های پیش آغاز شد و بر اساس این پروژه قرار است ایران از طریق قرقیزستان به چین متصل شود.
به گزارش روزنامه گسترش صنعت، این پروژه که هنوز به طور کامل اجرایی نشده در روابط ایران با کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان، افغانستان و چین تاثیر بسیار زیادی خواهد داشت. همچنین باید در نظر داشت که بیشترین حجم مراودات اقتصادی ایران اکنون با چین و آسیای شرق است. چندی پیش، معاون سابق وزیر راه و شهرسازی گفت: در سال ۲۰۱۶میلادی تفاهمنامه راه‌آهن ایران و چین در دولت‌های ۵کشور ایران، چین، قرقیزستان، تاجیکستان و افغانستان به تصویب می‌رسد و بعد از آن عملیات اجرایی آغاز می‌شود.
پورسیدآقایی، معاون سابق وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم با بیان اینکه تفاهمنامه‌ای میان ۵ کشور برای ایجاد راه‌آهن منعقد شده، اظهار کرد: این قراردادها میان ایران، چین، قرقیزستان، تاجیکستان و افغانستان برای یک مسیر ریلی منعقد شده است. وی افزود: این خط راه‌آهن از داخل چین عبور می‌کند و از ایران می‌گذرد تا به اروپا برسد. معاون سابق وزیر راه و شهرسازی در ادامه تصریح کرد: در آینده نزدیک این خط راه‌آهن به‌وسیله ایران و چین ساخته خواهد شد و بارهای ترانزیتی از کشور چین و ایران به اروپا منتقل می‌شود. پورسیدآقایی توضیح داد: مسیر خط راه‌آهن دارای عرض استاندارد خواهد بود و یکسره به کشورهای اروپایی وصل می‌شود. وی با بیان اینکه این تفاهمنامه بین روسای راه‌آهن ۵کشور منعقد شده، افزود: تا سال ۲۰۱۶ برنامه‌ریزی و مطالعات مسیر انجام می‌شود و در سال ۲۰۱۶میلادی این تفاهمنامه در دولت‌های ۵ کشور مطروح به تصویب می‌رسد و بعد عملیات اجرایی انجام می‌شود.
فعال‌سازی پروژه اتصال ایران به چین
در روزهای گذشته دیدار وزیر راه و شهرسازی ایران با رئیس پارلمان قرقیزستان در زمینه اجرایی کردن این پروژه برگزار شد و دوطرف قول همکاری برای سرعت بخشیدن به این پروژه دادند. با اینکه هنوز خبر دقیقی از زمان اجرای پروژه اتصال ایران به چین داده نشده اما به نظر می‌رسد این پروژه به‌زودی راه‌اندازی شود. عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی با چینی بای تورسونبکوف، رئیس پارلمان قرقیزستان دیدار و درباره گسترش همکاری‌های ریلی و همچنین جدیدترین دستور کار کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و قرقیزستان گفت‌وگو کرد. آخوندی در این دیدار با تشریح برنامه‌های ریلی ایران به موضوع اتصال ریلی ایران به چین با همکاری کشورهای تاجیکستان، قرقیزستان و افغانستان پرداخت و توضیح داد: هم‌اکنون راه‌آهن ایران به افغانستان وصل بوده و قطعه ۷۲ کیلومتری خواف به هرات در دست تکمیل است. وی با اشاره به لزوم فعال‌سازی پروژه اتصال ایران به چین از طریق قرقیزستان تاکید کرد: لازم است که مذاکره‌ای با چینی‌ها برای مشارکت و سرمایه‌گذاری در این زمینه داشته باشیم تا این پروژه سرعت بیشتری به خود بگیرد. وی با استقبال از توسعه روابط حمل‌ونقلی ایران و قرقیزستان برای برگزاری نشست ۵ جانبه با کشورهای چین، تاجیکستان، افغانستان و قرقیزستان درباره فعال‌سازی این پروژه اعلام آمادگی کرد و گفت: گسترش خطوط ریلی، جاده‌ای و هوایی بین ایران و قرقیزستان به‌طور قطع راه‌های همکاری تجاری را برای تاجران و گردشگرها تسهیل کرده و آنان رغبت بیشتری به انجام آن خواهند داشت. وزیر راه و شهرسازی همچنین با اشاره به اینکه ایران و قرقیزستان در یک حوزه تمدنی مشترک قرار دارند، گفت: زمینه‌های توسعه همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور متعدد و گوناگون است. وی اظهار امیدواری کرد در کمیسیون مشترک بعدی که در تهران برگزار خواهد شد تمامی توافق‌ها و تفاهم‌های همکاری اقتصادی مورد پیگیری قرار خواهد گرفت. چینی بای تورسونبکوف، رئیس مجلس قرقیزستان نیز با تشکر و تقدیر از آخوندی به عنوان رئیس مشترک کمیسیون اقتصادی دو کشور گفت: قرقیزستان از توسعه روابط که درنهایت منجر به توسعه ترانزیت و تجارت در منطقه شود حمایت می‌کند. وی از آغاز مطالعات برای توسعه روابط اقتصادی بین دو کشور خبر داد و درباره فعال‌سازی پروژه اتصال ایران به چین از طریق قرقیزستان قول مساعد داد.
ایران، همتای ریل‌سازان منطقه
محمدمهدی افتخاری، عضو کمیسیون عمران در مجلس شورای اسلامی درباره این پروژه به گسترش صنعت گفت: ایران در این پروژه نقش بسیار مهمی دارد و به عبارتی کلیدی‌ترین نقش این پروژه در موقعیت جغرافیایی ایران است.وی با اشاره به اینکه در چنین پروژه‌هایی نباید فقط ظرفیت‌های تجاری دیده شود، گفت: مشخص است که این پروژه در کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و مراودات تجاری دو کشور تاثیر بسیار مثبتی خواهد داشت اما موضوعات دیگری هم در این پروژه وجود دارد که باید در نظر گرفته شود.افتخاری با تاکید بر اینکه این بزرگترین پروژه ریلی است که ایران در آن نقش دارد، گفت: توان مهندسی و استفاده از ظرفیت ریل‌سازی در داخل کشور یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که اکنون در این پروژه تعریف شده است. باید در نظر داشته باشیم ایران در حالی توانسته به این نقطه دست یابد که کشورهای دیگر هم در این پروژه حضور دارند و ایران می‌تواند همپای آنها در ریل‌سازی نقش داشته باشد. این عضو کمیسیون عمران با بیان اینکه اکنون مهم‌ترین بخش این پروژه در حال ساخت است، گفت: اتصال خواف به هرات یکی از مهم‌ترین بخش‌های پروژه است که براساس گفته‌های مسئولان این بخش به‌زودی راه‌اندازی می‌شود. در صورتی که ایران از طریق خواف به هرات متصل شود، بخش قابل توجهی از پروژه پیش رفته است.
مشکلی در زیرساخت نداریم
اجرای این پروژه نیاز به تامین زیرساخت‌های کافی برای پروژه‌های ریل دارد. در صورتی که این پروژه راه‌اندازی شود ایران نیاز به لکوموتیو و واگن‌های بیشتری دارد.محمدحسین فرهنگی، عضو کمیسیون صنایع در مجلس شورای اسلامی درباره ظرفیت‌های واگن‌سازی در کشور به گسترش صنعت گفت: در سال‌های گذشته دولت توانست توسعه خطوط ریلی کشور را در دستور کار داشته باشد. این سیاست علاوه بر فوایدی که در بخش ریل‌سازی برای کشور داشت باعث رونق تولید واگن و لکوموتیو در کشور نیز می‌شود.وی افزود: زیرساخت تولید این محصولات در کشور وجود دارد اما به دلیل رکودی که در سال‌های گذشته ایجاد شده هنوز در بخشی از واحدها مشکلاتی وجود دارد که رفع آنها باعث می‌شود دولت در این زمینه نیز با مشکلی روبه‌رو نباشد و بتواند این حجم از نیاز را در داخل کشور برطرف کند.این عضو کمیسیون صنایع در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه دولت باید از واحدهای واگن‌سازی در داخل کشور حمایت کند، گفت: این واحدها به کمک دولت می‌توانند دوباره فعال شوند و بیش از ۷۰ درصد نیاز کشور را برطرف کنند.
