۱۵ سال چشم انتظاری برای راه آهن چابهار زاهدان
راه آهن چابهار ـ زاهدان نقش پررنگی در هر دو کریدور شمال ـ جنوب و شرق ـ غرب دارد و چندین سال است که درگیر سیاسی کاری شده و توسعه نوار شرقی و اقتصاد دریامحور کشور را به تعلیق کشانده است.
راه آهن چابهار ـ زاهدان نقش پررنگی در هر دو کریدور شمال ـ جنوب و شرق ـ غرب دارد و چندین سال است که درگیر سیاسی کاری شده و توسعه نوار شرقی و اقتصاد دریامحور کشور را به تعلیق کشانده است.
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس، در سال های ۱۲۹۷ و ۱۲۹۸ خط راه آهن میرجاوه-زاهدان که ادامه راه آهن هند بود، احداث شد و در همان زمان ایستگاه راه آهن زاهدان تأسیس شد.
در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۸۸ خط راه آهن کرمان-زاهدان نیز افتتاح شد و این ایستگاه به راه آهن کرمان-تهران متصل شد.ساخت راه آهن از زاهدان به شهر چابهار در حال اجرا است که روند تکمیل شبکه ریلی جنوب شرق کشور و امتداد آن به راه آهن شمال شرق کشور در جریان است که بدین ترتیب، توسعه زیرساخت های کریدور های بینالمللی عبوری از مسیر ایران به وقوع می پیوندد.
اتصال استراتژیک خط آهن ۱۶۴۰ کیلومتری چابهار-زاهدان-سرخس به شبکه ریلی کشور که نقش پررنگی در جابه جایی کالا از چابهار، تنها بندر اقیانوسی کشور به سایر نقاط ایران و کشورهای همجوار دارد، از سال ۱۳۸۹ آغاز شده ولی به بهانه های تخصیص نیافتن به موقع اعتبارات پیشرفت قابل قبولی نداشته است.
راه آهن چابهار- زاهدان بندر چابهار را به خط ریلی کریدور شمال-جنوب متصل کرده و این منطقه را به شاهراه ریلی منطقه و بین الملل مبدل می کند و سبب توسعه جنوب شرق کشور و گسترش مبادلات تجاری، اقتصادی و فعالیت های تنها بندر اقیانوسی ایران می شود و در نهایت این بندر راهبردی را به دریاچه خزر و سایر حوضه های آبی پیرامون ایران وصل می کند.
توسعه بندر چابهار و ارتقای ظرفیت تخلیه و بارگیری آن تا ۸.۵ میلیون تن ایجاب می کند که خط ریلی چابهار-زاهدان-میلک-سرخس هرچه سریع تر تکمیل شود تا تجار و سرمایه گذاران داخلی و خارجی با اطمینان بیشتری در سیستان و بلوچستان حضور یابند و با سرمایه گذاری در این منطقه، تحول بزرگی در صادرات، ترانزیت و واردات و چرخه اقتصادی کشور ایجاد کنند.
سید مرتضی ناصریان، کارشناس ارشد ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور، اظهار کرده بود اتمام این خط ریلی، عبور کالا از کریدور شمال به جنوب را سرعت می هد و با توجه به برآوردهای صورت گرفته، حجم باری که در مسیر کریدور شمال به جنوب از روسیه و کشورهای حوزه CIS به سمت هند و برعکس با افتتاح مسیر ریلی چابهار - زاهدان به حدود ۲ میلیون تن در سال می رسد.
وی تصریح کرد تحقق بارهای ترانزیتی بیش از وابستگی به تکمیل زیرساخت ریلی، به وضعیت توقف های بارها در گمرکات و بنادر و هماهنگی نهادهای متعدد داخلی و بین المللی و امکانات لجستیکی بستگی دارد و کشور ما در جذب بار ترانزیتی موفقیت نسبی نداشته و امید است با تحول در این زمینه و تشکیل ستاد عالی ترانزیت و رفع مشکلات مدیریتی و نرم افزاری روند جذب بارهای ترانزیتی اصلاح شود.
فرزانه صادق، وزیر راه وشهرسازی در سفر امروز خود به استان سیستان و بلوچستان، از مراحل ریل گذاری راه آهن چابهار-زاهدان که با هدف توسعه ریلی شرق کشور، بندر چابهار را به شبکه ریلی متصل می کند و در طرح توسعه مکران و همچنین تکمیل کریدور شمال-جنوب نقش مهمی دارد، بازدید کرد.
این ادعا در حالی از سوی وزارت راه دولت چهاردهم مطرح شده است که ۲۷ شهریور امسال و در زمان فعالیت دولت چهادهم، خیراله خادمی، مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل ونقل کشور از پیشرفت فیزیکی بالای ۷۰ درصد راه آهن چابهار-زاهدان خبر داده بود.به گفته عباس خطیبی، معاون ساخت و توسعه راه آهن، بنادر و فرودگاه های شرکت ساخت، برنامه ریزی شده است تا این مسیر ریلی در سال ۱۴۰۶ به اتمام برسد و بهره برداری شود.
مهدی باقری، کارشناس ترانزیت اظهار کرد تکمیل راه آهن چابهار-زاهدان و امتداد مستقیم آن به سرخس، تحولات بزرگی در اقتصاد سواحل مکران و حوزه جنوب شرق کشور، توسعه حمل ونقل و رونق ترانزیت کالا و تجارت را به همراه دارد و می تواند جابجایی کالا را از بندر چابهار صدها برابر افزایش دهد.وی ادامه داد: ورود بخش غیردولتی به سرمایه گذاری و اپراتوری شاخه شرقی کریدور شمال-جنوب (خط ریلی چابهار-زاهدان-سرخس)، تحول شگرفی در امنیت و توسعه شرق کشور ایجاد خواهد شد.
این تغییر و تحول می تواند به اشتغال زایی، همبستگی منافع اقتصادی برای افزایش انعطاف پذیری در برابر تحریم ها، احیای نقش فعال در زنجیره ارزش منطقه ای و فراتر از آن و تنظیم منافع مشترک مردم با دولت و حاکمیت منجر شود.
حسن کریم نیا، کارشناس حمل ونقل و ترانزیت بیان کرد یکی از ظرفیت های مغفول منطقه چابهار، کریدور شرق-غرب عبوری از آن است. کریدور اقتصادی چین-پاکستان (CPEC) که قرار است با سرمایه گذاری ۶۰ میلیارد دلاری چینی ها توسعه یابد، می تواند به ایران و مسیرهای عبوری از خاک آن متصل شود. کریم نیا تصریح کرد پاکستان می تواند یکی از ورودی های کریدور شرق-غرب به ویژه چین-اروپا و همچنین فعال کننده کریدور ریلی اسلام آباد-تهران-استانبول که عضو کریدورهای اکو محسوب می شود، باشد.
وی در انتها افزود: با توجه به شناخت نیازهای لجستیکی و ترانزیتی کشورهای ذینفع، ضروری است هر چه سریع تر از مزایای بندر چابهار و مسیر ریلی چابهار-سرخس و همچنین خط ریلی میرجاوه-بازرگان برای تقویت تجارت منطقه ای و ارتقای وزن ژئوپلتیکی و اقتصادی ایران بهره برد.