◄ افزایش قیمت بلیت ربطی به کرونا ندارد

رئیس هیات‌مدیره شرکت رجاء گفت: افزایش قیمت بلیت ربطی به کرونا ندارد و هرسال با افزایش هزینه‌های ناشی از تورم و رشد هزینه‌های نگهداری و تعمیرات قطعات، بهای بلیت تغییر می‌کند.

به گزارش تین نیوز و به نقل از روزنامه جام جم، مرکز پژوهش‌های مجلس چندی پیش اعلام کرد کرونا به صنعت ریلی آسیب زیادی وارد کرده و تقاضا در این بخش را تا 95 درصد کاهش داده است. بخش حمل‌ونقل از شیوع ویروس کرونا بیشترین آسیب را دید و انتظار می‌رفت شرکت‌ها در این شرایط برای جذب مشتری تخفیف‌هایی را در نظر بگیرند اما شانزدهم خردادماه خبر رسید که نرخ بلیت قطار به‌طور میانگین 20درصد افزایش یافته‌است.

شورای هماهنگی ترابری در جلسه خرداد با افزایش 20درصدی قیمت بلیت قطارهای مسافری و 50درصدی قیمت بلیت قطارهای حومه‌ای موافقت کرد که از اول تیرماه لازم‌الاجرا خواهد بود. جام‌جم وضعیت شرکت‌های ریلی و دلایل افزایش قیمت را بررسی کرده است.

تیر سال گذشته بلیت قطارهای مسافری ۲۲درصد افزایش یافته‌بود؛ پیش از آن نیز در تابستان سال ۹۷، شرکت راه‌آهن با افزایش ۱۰درصدی قیمت بلیت قطار موافقت کرده‌بود. با این حال بار دیگر در جلسه ۶ خردادماه امسال شورای عالی ترابری، با پیشنهاد شرکت راه‌آهن مبنی بر افزایش ۲۰درصدی قیمت بلیت قطارهای مسافری و ۵۰درصدی قیمت بلیت قطارهای حومه‌ای موافقت شد. این در حالی بود که بلیت قطارهای حومه‌ای از سال ۹۳ تغییری نداشته‌است.

 رد پای اقتصاد دولتی در زیان‌های بزرگ

هرجایی که مشکل بزرگی مشاهده می‌شود رد پای دولت در آن مشخص است. یکی از معضلات و موانع پیشرفت در ایران اقتصاد دولتی است که قصد دارد با اعمال سیاست‌های دستوری نسبت به کنترل وضعیت  اقدام کند که نتیجه آن زیان شرکت‌های بزرگ است. از این رو پیشنهاد می‌شود به‌جای پرداخت زیان، قبل از این‌که شرکت‌ها با مشکل روبه‌رو شوند یارانه اعطا کند.

زمانی که تقاضای یک کالا افزایش می‌یابد این امکان را به سرمایه‌گذاران و تصمیم‌گیران اقتصادی می‌دهد که از این طریق بتوانند به رشد اقتصادی دست‌یابند. از سوی دیگر در بخش‌هایی که تقاضا افزایش دارد شرکت‌‌ها با ارائه خدمات ویژه قصد جلب توجه مشتری را دارند اما در ایران وضعیت متفاوت است. زمانی که تقاضا برای افزایش خودرو زیاد می‌شود سیستم قرعه‌کشی مد نظر تصمیم‌گیران اقتصادی قرار می‌گیرد. در بخش ریلی هم مسیرهای پر تقاضا به‌جای این‌که از خدمات ویژه‌ای برخوردار باشند با افزایش 25درصدی قیمت روبه‌رو شدند که ظاهرا این موارد تنها در ایران اتفاق می‌افتد.

 قیمت بالا،  کاهش تقاضا

ایران پر است از افزایش قیمت‌های یکباره. این اتفاق بعد از اقلام مصرفی به بخش خدماتی هم رسیده و با رشد نرخ، افرادی که توانایی مالی پایینی دارند از  فهرست متقاضیان حذف می‌شوند. فعالان صنعت ریلی معتقدند شرکت‌ها زیان‌ده هستند و باید افزایش قیمت اعمال شود اما سوال مهم این است، تا کجا؟ شرکت‌های خصوصی زمانی که به‌صورت پیاپی ترازنامه مالی منفی داشته‌باشند (زیان بیشتر از سود باشد) آن بنگاه اقتصادی را با اعلام ورشکسته تعطیل می‌کنند اما جالب اینجاست اغلب شرکت‌های زیان‌دهی که معتقدند افزایش قیمت باید اتفاق بیفتد زیر چتر دولت هستند.

 افزایش قیمت به دلیل نرخ ارز است

محمد رجبی، رئیس انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی درباره افزایش قیمت بلیت‌ قطار می‌گوید: هزینه شرکت‌های ریلی 130 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته و با توجه به این موضوع،  پیشنهاد 40درصدی را به شورای هماهنگی ترابری دادیم که با افزایش 20درصدی این رقم موافقت شد. وی با بیان این‌که افزایش قیمت بلیت به‌خاطر کرونا نیست و  به‌دلیل تورم و ارز است تصریح کرد: به‌صورت میانگین 55درصد هزینه نگهداری و تعمیر قطعات ارزی است و با افزایش نرخ ارز مجبوریم پیشنهادهایی را مبنی بر رشد قیمت بلیت مطرح کنیم. از سوی دیگر هر ساله به دستمزد کارگران افزوده می‌شود و این بخش هم باید مورد توجه قرار گیرد.

 صنعت ریل نیازمند یارانه مستقیم

به نقل از روزنامه جام جم، علیرضا محمودی، رئیس هیات‌مدیره شرکت رجاء  گفت: عمده هزینه تعمیراتی و بازسازی قطعات به‌صورت ارزی است و افزایش نرخ ارز مستقیم بر هزینه شرکت‌های ریلی تاثیر می‌گذارد.

درخصوص افزایش بهای بلیت نیز باید گفت مطابق روال هرساله بوده و ارتباطی با وضع فعلی کشور ندارد‌. تورم و افزایش مصالح و دستمزدها، تعهداتی برای شرکت‌ها ایجاد می‌کند که در این خصوص شرکت‌های مسافربری ریلی و انجمن صنفی ذی‌ربط، پیشنهادهایی را در اردیبهشت یا خرداد هرسال برای افزایش نرخ بلیت به شرکت راه‌آهن منعکس و به منظور اتخاذ تصمیم در شورای عالی ترابری طرح می‌شود.

وی تاکید کرد: افزایش قیمت بلیت ربطی به کرونا ندارد و هرسال با افزایش هزینه‌های ناشی از تورم و رشد هزینه‌های نگهداری و تعمیرات قطعات، بهای بلیت تغییر می‌کند. این در حالی است که شیوع ویروس کرونا مشکلاتی ازجمله کاهش شدید تقاضا، افزایش هزینه‌های بهداشتی و ضدعفونی کردن واگن‌ها، کاهش ظرفیت مسافرگیری را به دلیل رعایت فاصله اجتماعی به 64 درصد ظرفیت واقعی در پی داشته که با تحمیل هزینه‌های ناشی از افزایش مجدد نرخ ارز شرایط را به‌طور مضاعف سخت کرده است.

محمودی می‌گوید: اکنون شرکت‌ها برای جذب مشتری، تخفیف‌های قابل ملاحظه‌ای را در نظر می‌گیرند و رقابت بین شرکت‌های خدمات‌دهنده وجود دارد.

رئیس هیات‌مدیره شرکت رجاء با بیان این‌که درآمد ازدست رفته این شرکت به‌علت کرونا تاکنون از 200 میلیارد تومان فراتر رفته، تصریح کرد: همان‌گونه که کشورهای دیگر از بخش مسافربری ریلی خودشان حتی در زمان عادی نیز حمایت مالی می‌کنند، ما هم نیازمند کمک مستقیم مالی از سوی دولت به‌صورت یارانه هستیم، اما تاکنون این اتفاق در هیچ برهه‌ای در کشور ما نیفتاده است یا حداقل من اطلاع ندارم.

صرفه اقتصادی با قطار است یا خودروی شخصی؟

هر سال قیمت بلیت قطار در اردیبهشت و خردادماه تعیین‌تکلیف می‌شود. سال گذشته متوسط افزایش قیمت بلیت قطار 22درصد بود و امسال نیز افزایش 20درصدی در این بخش اعمال شد. این در حالی است که با رشد قیمت حمل‌ونقل ریلی تقاضا در این بخش کاهش می‌یابد. مسیر تهران -  مشهد به عنوان یکی از مسیرهای پرتقاضا در بخش ریلی و هوایی است. اگر میانگین قیمت بلیت هر نفر در مسیر رفت‌وبرگشت را 300 هزار تومان محاسبه کنیم، یک خانواده چهارنفره برای سفر به این شهر یک‌میلیون و 200هزار تومان باید بپردازند. در همین حال اگر یک خانواده چهارنفره با توجه به حجم باری که حمل می‌کنند قصد سفر با خودروی شخصی را داشته باشند باید در طول مسیر رفت‌وبرگشت جاده‌ای حدود 160 لیتر بنزین مصرف کنند. به ازای هر صد کیلومتر، هشت لیتر و با احتساب بنزین 3000تومانی هزینه بنزین یک خودرو در مسیر رفت و برگشت حدود 960 هزار تومان می‌شود که حدود 300هزار تومان از قیمت قطار ارزان‌تر است. همچنین باید توجه داشت که قطارهای سریع‌السیر قیمت‌های بالاتری دارند که این اختلاف را بیشتر می‌کند.