بررسی دلایل کاهش حمل بار ریلی از مبادی حمل و راهکارهای افزایش آن

دلایل کاهش حمل بار ریلی و راهکارهای افزایش آن
با توجه به اطلاعات ارائه شده و تحلیل‌های انجام شده، می‌توان به طور دقیق‌تر به دلایل کاهش حمل بار ریلی و راهکارهای افزایش آن پرداخت.
دلایل کاهش حمل بار ریلی:
• عوامل اقتصادی:
o نرخ بالای تعرفه‌های ریلی: هزینه‌های بالای حمل و نقل ریلی نسبت به سایر مدهای حمل و نقل، به ویژه حمل و نقل جاده‌ای، یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش جذابیت حمل و نقل ریلی برای صاحبان کالا است.
o نوسانات نرخ ارز و تورم: نوسانات نرخ ارز و تورم، هزینه‌های تولید و حمل و نقل را افزایش داده و باعث کاهش قدرت خرید صنایع و در نتیجه کاهش تقاضا برای حمل و نقل ریلی شده است.
o مشکلات مالی شرکت‌های حمل و نقل ریلی: بسیاری از این شرکت‌ها با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند که بر کیفیت خدمات و توانایی آن‌ها در جذب بار تاثیر می‌گذارد.
• عوامل زیرساختی:
o فرایندهای پیچیده و زمان‌بر گمرکی: طولانی بودن فرایندهای گمرکی و تشریفات اداری مرتبط با حمل و نقل ریلی، باعث افزایش هزینه‌ها و زمان حمل و نقل می‌شود.
o کمبود زیرساخت‌های ریلی: عدم توسعه کافی شبکه ریلی، نبود پایانه‌های مدرن و مجهز و کمبود لوکوموتیو و واگن‌های مدرن، از جمله مشکلات زیرساختی صنعت ریلی است.
o عدم یکپارچگی شبکه حمل و نقل: نبود یکپارچگی بین شبکه ریلی و سایر مدهای حمل و نقل، باعث کاهش راندمان حمل و نقل ترکیبی و افزایش هزینه‌های لجستیکی می‌شود.
• عوامل مدیریتی و سیاست‌گذاری:
o عدم توجه کافی به حمل و نقل ریلی در برنامه‌ریزی‌های کلان: در بسیاری از برنامه‌های توسعه‌ای، به حمل و نقل ریلی توجه کافی نشده است.
o کمبود هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی: نبود هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی مختلف درگیر در بخش حمل و نقل، باعث ایجاد مشکلات و پیچیدگی‌های اداری می‌شود.
o عدم حمایت کافی از شرکت‌های حمل و نقل ریلی: شرکت‌های حمل و نقل ریلی از حمایت‌های کافی دولت و سایر نهادها برخوردار نیستند.
راهکارهای افزایش حمل بار ریلی:
• کاهش هزینه‌های حمل و نقل ریلی:
o تعیین تعرفه‌های رقابتی: تعرفه‌های ریلی باید به گونه‌ای تعیین شوند که با توجه به هزینه‌های تولید و خدمات، رقابتی بوده و برای صاحبان کالا جذاب باشد.
o تسهیلات مالی به شرکت‌های حمل و نقل ریلی: ارائه تسهیلات مالی با نرخ بهره پایین و بازپرداخت طولانی مدت به این شرکت‌ها می‌تواند به کاهش هزینه‌های آن‌ها و در نتیجه کاهش نرخ حمل کمک کند.
• بهبود کیفیت خدمات:
o نوسازی ناوگان: با نوسازی ناوگان و استفاده از واگن‌های مدرن و مجهز، می‌توان به افزایش سرعت، کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری و بهبود کیفیت خدمات پرداخت.
o توسعه زیرساخت‌های ایستگاهی: بهبود امکانات رفاهی در ایستگاه‌ها، افزایش سرعت بارگیری و تخلیه و استفاده از سیستم‌های اطلاعاتی مدرن می‌تواند به بهبود کیفیت خدمات کمک کند.
o بهبود برنامه‌ریزی حرکت قطارها: با بهبود برنامه‌ریزی حرکت قطارها و کاهش تاخیرها، می‌توان به افزایش اعتماد صاحبان کالا به حمل و نقل ریلی کمک کرد.
• ترویج حمل و نقل ریلی:
o آگاه‌سازی جامعه: با برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و نمایشگاه‌ها می‌توان به آگاه‌سازی جامعه در مورد مزایای حمل و نقل ریلی از جمله کاهش آلودگی هوا، مصرف سوخت کمتر و ایمنی بیشتر پرداخت.
o حمایت از صنایع بزرگ: تشویق صنایع بزرگ به استفاده از حمل و نقل ریلی برای جابجایی کالاهای خود می‌تواند به افزایش حجم حمل بار ریلی کمک کند.
o توسعه حمل و نقل ترکیبی: با ترکیب حمل و نقل ریلی با سایر مدهای حمل و نقل مانند جاده‌ای و دریایی می‌توان به پوشش گسترده‌تر مناطق و افزایش جذابیت حمل و نقل ریلی پرداخت.
• تسهیلات گمرکی و اداری:
o ساده‌سازی تشریفات گمرکی: با ساده‌سازی تشریفات گمرکی و کاهش زمان ترخیص کالا، می‌توان به کاهش هزینه‌های حمل و نقل و افزایش سرعت جابجایی کالا کمک کرد.
• توسعه زیرساخت‌های ریلی:
o سرمایه‌گذاری در توسعه خطوط ریلی: با توسعه خطوط ریلی و افزایش ظرفیت شبکه ریلی، می‌توان به افزایش ظرفیت حمل و نقل و کاهش هزینه‌های حمل و نقل کمک کرد.
• حمایت از تحقیق و توسعه: حمایت از تحقیق و توسعه در حوزه ریلی می‌تواند به توسعه فناوری‌های نوین و افزایش بهره‌وری کمک کند.
نقش دولت در این زمینه:
دولت باید با تدوین سیاست‌های حمایتی، ارائه تسهیلات مالی، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف، به رشد و توسعه حمل و نقل ریلی کمک کند.