ساخت راه آهن کرمانشاه-خسروی-بغداد به صرفه تر از خط آهن شلمچه-بصره

به گزارش تین نیوز،  حدود ۲ دهه است که وزارت راه و شهرسازی در ادوار مختلف به دنبال راه اندازی راه آهن شلمچه-بصره است و حتی خط آهن خرمشهر به شلمچه و تا نقطه صفر مرزی با عراق نیز در سال های اخیر مورد بهره برداری قرار می گیرد.

حتی در این چند ساله، قطار ترکیبی کربلا نیز راه اندازی شده و در ایام اربعین که با حجم بالای زائر روبه رو هستیم، بخش اندکی از زائران میلیونی می توانند با قطار به خرمشهر سفر کرده و از آنجا با ریل باس های رایگان تا ایستگاه شلمچه و سپس از مرز تا ایستگاه راه آهن بصره با اتوبوس و مجددا از بصره تا کربلا و نجف با قطار سفر کنند.

حجم بالای صادرات ۹ هزار میلیارد دلاری ایران به عراق در سال ۱۴۰۰

این در حالی است که حجم تبادلات ایران و عراق در سال های اخیر همواره رو به رشد بوده و از آنجایی که راه آهن شلمچه-بصره هنوز راه اندازی نشده است، تقریباً همه این تبادلات از مرزهای جاده ای صورت می گیرد.

بر اساس آمار اعلامی گمرک، در سال گذشته (۱۴۰۰) حجم مبادلات تجاری ایران و عراق که عمدتاً صادرات ایران به این کشور بوده، حدود ۹ (۸.۹۱) هزار میلیارد دلار بوده است که نسبت به سال قبل از آن (۱۳۹۹) افزایش ۲۰ درصدی داشته است.

سنگ اندازی های عراق در ساخت راه آهن شلمچه-بصره تمامی ندارد

این در شرایطی است که عراق علی رغم آنکه در هیئت وزیران خود عضویت در کنوانسیون کارنه تیر را پذیرفته و می تواند پذیرای کامیون های ایرانی باشد اما در عمل آن را اجرا نمی کند و صاحبان کالا مجبورند در پایانه های مرزی دو کشور، جابجایی کالای به کامیون ها را داشته باشند که هم هزینه ها و خسارات جانبی وارده به کالا را در پی دارد و هم زمان زیادی از صادرات کالا به این کشور را به خود اختصاص می دهد.

در صورتی که تنها نیمی از این حجم تجارت به روی ریل بیاید، می توانیم شاهد کاهش شدید هزینه های صادرات کالا به عراق و نیز کاهش مصرف سوخت باشیم.

اگرچه شرکت راه آهن متولی ساخت خط آهن شلمچه-بصره شده و هزینه ساخت پل حدوداً ۹۰۰ متری اروند رود و نیز ساخت خط آهن کل پروژه ۳۲ کیلومتری تا ایستگاه راه آهن بصره را بر عهده گرفته، اما طرف عراقی همچنان از اجرای این طرح در خاک کشورش ممانعت می کند.

با این حال راه آهن کرمانشاه-خسروی نیز از سوی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در دست ساخت است که اگر مرز خسروی به شبکه ریلی متصل شود، می تواند گزینه بهتری برای اتصال شبکه ریلی کشورمان به راه آهن عراق باشیم؛ به خصوص که از مرز خسروی تا نزدیکترین ایستگاه راه آهن در عراق (خانقین) کمتر از ۲۰ کیلومتر راه است.

از سوی دیگر، با توجه به نزدیکتر بودن مرز خسروی به پایتخت های دو کشور ایران و عراق نسبت به راه آهن شلمچه به بصره ، این مسیر چه از نظر جابجایی بار و چه مسافر می تواند در اولویت نسبت به اتصال محورهای ریلی جنوبی کشور باشد و صرفه اقتصادی بیشتری داشته باشد.

مجری راه آهن غرب کشور: ساخت راه آهن کرمانشاه-خسروی-خانقین از هر لحاظ از راه آهن شلمچه-بصره اقتصادی تر است

در همین ارتباط مسعود فرامرزیان مجری طرح راه آهن غرب کشور در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه احداث راه آهن غرب کشور از مصوبات سفر رهبر معظم انقلاب به استان کرمانشاه در سال ۱۳۹۰ است؛ در این طرح قرار است خط آهن از سمنگان در استان مرکزی به ملایر و سپس اسلام آباد غرب و نهایتاً مرز خسروی کشیده شود.

وی افزود: ۶۵ درصد کل طرح تمام شده که حدود ۵۳۰ کیلومتر است. این پروژه به ۳ بخش اصلی تقسیم می شود که بخش اول شامل سمنگان تا ملایر با بیش از ۹۰ کیلومتر و تکمیل ۱۰۰ درصدی پروژه می شود؛ بخش دوم ملایر-کرمانشاه است که ۸۸ درصد پیشرفت دارد ولی شرکت راه آهن در حال بهره برداری از این مسیر است.

ای مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور ادامه داد: از کرمانشاه تا اسلام آباد غرب پیشرفت ۸۱ درصدی در زیرسازی داریم ولی از اسلام آباد غرب تا مرز خسروی تنها ۱۲ درصد پیشرفت فیزیکی در پروژه ایجاد شده است.

رئیس جمهور سابق وعده کمک هزار میلیارد تومانی به راه آهن غرب داد اما هیچ گاه عملی نشد

وی دستیابی به سهم بیشتر در ترانزیت ریلی را از سیاست های کلان نظام دانست و گفت: در سفر سال ۱۳۹۰ رهبر معظم انقلاب به استان کرمانشاه، پروژه راه آهن غرب کشور شروع و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) پیمانکار پروژه شد. اما در ادامه ساخت آن، به دلیل تورم هایی که به خدمات فنی مهندسی و مصالح و نهاده ها خورد، اجرای این پروژه با مشکل روبه رو شداز سال ۹۴ تا ۹۷ نیز که شورای عالی نظام فنی تعدیل هایی به ارقام اجرای پروژه های عمرانی داد، این پروژه نیز پیشرفت هایی را داشت؛ در سال ۹۶ رئیس جمهور وقت قول تزریق هزار میلیارد تومان به طرح راه آهن غرب کشور را داد ولی هیچ گاه اجرایی نشد؛ لذا از سال ۹۸ تا ۱۴۰۰ احداث راه آهن غرب کشور متوقف شد اما از زمان آخرین سفر رئیس جمهور به استان کرمانشاه، بار دیگر پروژه راه آهن ای استان فعال شد.

فرامرزیان درباره اهمیت اجرای پروژه راه آهن غرب کشور و کریدور ریلی شرق به غرب بیان کرد: راه آهن کرمانشاه-خسروی تنها پروژه ای است که شرق و غرب کشور را به هم متصل و شبکه رایلی را به مبادی ترانزیتی غرب کشور وصل می کند که میزان رقابت پذیری موقعیت ترانزیتی ایران را افزایش می دهد.

وی تصریح کرد: از مرز خسروی تا ایستگاه راه آهن خانقین در عراق تنها ۲۰ تا ۲۵ کیلومتر راه است که شبکه ریلی نداریم و اگر این مسیر به طور کامل زیر پوشش ریل برود، پایتخت های ایران و عراق با خط آهن مستقیماً به هم متصل خواهند شد و نزدیکترین مسیر ریلی به بغداد خواهد بود.

کرمانشاه-لاذقیه تنها ۹۰۰ کیلومتر

مجری طرح راه آهن غرب کشور گفت: پروژه راه آهن کرمانشاه-خسروی نه تنها ملی بلکه فرامرزی است و درآمدهای ترانزیتی به همراه دارد؛ ضمن اینکه نزدیکترین مسیر ریلی اتصال ایران به بندر لاذقیه سوریه است که بنادر حاشیه خلیج فارس را به بندر لاذقیه در حاشیه مدیترانه متصل می کند. دسترسی به دریای مدیترانه می تواند به معنای کسب بارهای ترانزیت کالا میان جنوب اروپا، شمال آفریقا و غرب آسیا با روسیه و آسیای میانه خواهد بود.

وی به مزایایی چون کاهش مصرف سوخت، حفظ محیط زیست، کاهش تلفات جاده ای و… اشاره و اظهار کرد: زیارت ریلی عتبات عالیات در حال حاضر یکی از پُرتقاضاترین مسیرهاست که اگر این محور ریلی به بهره برداری برسد، زائران ایرانی عتبات و زائران عراقی مشهد می توانند به راحتی میان دو کشور با قطار تردد کند. ضمن اینکه در توسعه گردشگری منطقه ای نیز مؤثر خواهد بود.

فرامرزیان یادآور شد: از دیگر مزایای این طرح، با توجه به نزدیکی آن به اقلیم کردستان عراق، امکان دستیابی به بارهای شمال عراق، موصل و کرکوک به عنوان استان های نفتی شمال عراق و نیز تسهیل تردد بار به مرزهای پرویزخان و قصرشیرین است.

۲ هزار میلیارد تومان بدهند، کرمانشاه-اسلام آباد غرب زیر پوشش ریل می رود

به گفته این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور، ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان نیاز است تا زیرسازی مسیر ریلی کرمانشاه به اسلام آباد غرب که مهمترین بخش پروژه است تکمیل شود اگر زیرسازی به اتمام برسد، ۶ ماهه می توانیم روسازی را تمام کنیم که برای انجام آن، ۱.۵ هزار میلیارد تومان دیگر اعتبار می خواهد و مجموعاً با ۲ هزار میلیارد تومان می توانیم فاز دوم این پروژه را تکمیل کنیم.

وی ادامه داد: برای تکمیل محور ریلی اسلام آباد غرب تا مرز خسروی هم بین ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که در مقایسه با ابرپروژه های دیگر، رقم چندان بالایی نیست. اگر ۱۰ هزار میلیارد تومان به این پروژه تزریق شود، می توانیم تا خانقین را هم ریل بکشیم؛ بخشی از مسیر خانقین تا بغداد هم نیاز به تعمیر دارد؛ در این صورت تنها با طی ۹۰۰ کیلومتر، می توانیم به بندر لاذقیه در سوریه برسیم. ما در عراق و سوریه فقط بهسازی خط داریم و نیازی به احداث خط جدید نیست که درنتیجه هزینه هایمان در این دو کشور کاهش می یابد.

مجری طرح راه آهن غرب کشور در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور گفت: در حال حاضر کلی تقاضای صادرات بار به عراق داریم؛ بخش عمده صادرات ما جاده ای است که در ۴ ماهه امسال صرفاً در مرزهای خسروی و پرویزخان به ۵۹۱ هزار تن رسیده است؛ اگر تنها نیمی از این بار به ریلی بیاید، هم بخش مهمی از کشته های جاده ای استان های غرب کشور کاهش می یابد و هم مصرف سوخت؛ ضمن اینکه خط آهن کرمانشاه-خسروی ، ارزآوری برای کشور در پی دارد.

راه آهن خسروی-بغداد فقط ۱۹۰ کیلومتر / ‬ شلمچه-بصره-بغداد ۶۰۰ کیلومتر

وی با مقایسه راه آهن های شلمچه-بصره و کرمانشاه-خسروی-خانقین گفت: از هر لحاظ که محاسبه کنید، می بینید که راه آهن کرمانشاه-خسروی به سمت عراق به صرفه تر از ساخت راه آهن شلمچه-بصره است؛ در بارهای ترانزیتی، اصل اولیه کوتاه تر بودن مسیرهای رقیب است که در مقایسه این دو خط می بینیم که از مرز خسروی تا بغداد تنها ۱۸۹ کیلومتر راه داریم و از شلمچه به بصره و سپس تا بغداد، ۶۰۰ کیلومتر طول مسیر ریلی است. همچنین از مرز خسروی تا کربلا و نجف نیز کمتر از ۳۰۰ کیلومتر است.

به گفته این مقام مسئول در شرکت ساخت و توسعه، با تکمیل راه آهن کرمانشاه-خسروی-خانقین، مسیر دسترسی عراق به عنوان اصلی ترین مشتری کالاهای اساسی قزاقستان و روسیه (دومین و سومین صادرکننده های بزرگ گندم دنیا) به آسیای میانه از قلمروی ایران، تسهیل و هموار خواهد شد.