گمانه‌زنی‌های زودهنگام درباره جایگزین شهرداری تهران
انتخابات شورای شهر و روستا یک چرخش ١٨٠درجه‌ای در ترکیب شورای پنجم درخیلی از شهرها بود و حالا اصلاح‌طلبان لیست امید نه‌تنها در تهران، اصفهان، شیراز، کرمان، یزد، سمنان، قزوین، تبریز و اردبیل که درمشهد هم توانسته‌اند بیشترین آرای مردم را به خود جلب کنند و شنیده‌ها از کرج و اهواز هم تقریبا همین وضعیت را تأیید می‌کند.
به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، انتخابات شورای شهر و روستا یک چرخش ١٨٠درجه‌ای بود در ترکیب شورای پنجم درخیلی از شهرها. حالا اصلاح‌طلبان لیست امید نه‌تنها در تهران، اصفهان، شیراز، کرمان، یزد، سمنان، قزوین، تبریز و اردبیل که درمشهد هم توانسته‌اند بیشترین آرای مردم را به خود جلب کنند و شنیده‌ها از کرج و اهواز هم تقریبا همین وضعیت را تأیید می‌کند. اگرچه تا لحظه تنظیم گزارش هنوز به‌طور رسمی خبر آن اعلام نشده است.
شهروند نوشت: شمارش آرای صندوق‌های انتخابات شورای شهر و روستا رو به اتمام است و تا دوشنبه پرونده آن بسته شده است تا از میانه‌های مرداد، صندلی‌های سبز شورا تحویل اعضای جدید شود. شوراهای شهر و روستا درسال‌های گذشته همواره به تقلید از الگوی نانوشته تهران در دست بدنه اصولگرایی بود و اعضای اصلاح‌طلب کمتر درآن دیده می‌شدند اما اصلاح‌طلبان که از شورای چهارم رویه لیست‌دهی را آغاز کرده بودند، در دوره پنجم، «لیست امید» را با پشتوانه رئیس دولت اصلاحات درشهرها به مردم معرفی کردند. همین شد که حالا یکی یکی نتایجی که از شهرها می‌رسد، خبر از پیروزی لیست اصلاح‌طلبان دارد.
استقبال مردم از لیست اصلاح‌طلبان دربعضی شهرها کمی غافلگیرکننده بود. مثلا درشهر مشهد که تصور غالب آن همیشه توجه به اصولگرایی بوده است، استقبال از لیست امید نشان ازچرخش مردم به طرف اصلاح‌طلبان دارد. البته تمایل‌نداشتن مردم به اصولگرایان درسایر شهرستان‌های استان خراسان‌رضوی هم صادق است. حسینی، رئیس ستاد انتخابات استان خراسان‌رضوی دیروز در این‌باره گفته که در هیچ‌یک از شهر‌های مرکز شهرستان‌های استان اصولگرایان نتوانسته‌اند اکثریت شورا را به دست آورند: «درشهرهای تربت‌حیدریه ۴نفر، تربت‌جام ۳نفر، جوین ۳نفر، کاشمر ۳نفر و گناباد ۳نفر اصولگرا وارد شورای شهر شده‌اند، هرچند که دراین شهرها هم اکثریت با اصولگراها نیست.»
شمارش آرا اگرچه درشهر کرج هم به پایان رسیده، اما هنوز نتیجه نهایی اعلام نشده است. درحالی که شنیده‌ها ازپیروزی «لیست امید» دراین شهر حکایت دارد اما یکی از اعضای اصولگرای هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراها مدعی شده که تخلفات گسترده در نتیجه انتخابات شورای شهر کرج تاثیرگذار بوده است. ازطرف دیگر، روز گذشته یک منبع آگاه در هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا، از تلاش یک عضو هیأت مرکزی برای جلوگیری از اعلام نتایج نهایی درمرکز استان البرز خبر داده است. براساس گفته‌های او، یکی از ۵ عضو هیأت مرکزی نظارت براین انتخابات، موضوع «خریدوفروش رأی»، «تخلفات متعدد پای صندوق‌ها» و مسائلی از این دست را مطرح کرده است تا پیروزی ۱۳ بر صفر لیست امید کرج درشورای شهر را زیر سوال ببرد.
نتایج شمارش آرا در زاهدان هم البته از پیروزی اصلاح‌طلبان حکایت دارد. لیست ١١نفره ائتلاف وحدت مردمی زاهدان که توسط شورای مشورتی مسجد مکی انتخاب شده بودند، حالا همه صندلی‌های شورای شهر زاهدان را به دست آورده‌اند. گفته می‌شود که دوحزب اتحاد ملت منطقه سیستان‌وبلوچستان و انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌های سیستان‌وبلوچستان ازحامیان سیاسی این ائتلاف بوده‌اند. دراین میان، البته شنیده‌ها حاکی از درگیری‌های مشابهی در اهواز و ساری دارد، به‌طوری که عصر روز یکشنبه خبر آمد که انتخابات شورای شهر ساری باطل شده است.
همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که نیمی از صندلی شورای شهر همدان در دست اصولگرایان است و لیست اصلاح‌طلبان درهرمزگان هم سه‌نفر از اعضای خود را به شورای این شهر فرستاد.
زنان در ترکیب شوراهای‌شهر و روستا
افزایش سهم زنان در لیست امید درکنار سهم جوانان یکی از مهمترین دغدغه‌های اصلاح‌طلبان برای لیست امید بود، البته این سهم درتهران با حضور ٦ زن (شهربانو امانی، بهاره آروین، زهرا صدر اعظم نوری، ناهید خداکرمی، زهرا نژادبهرام و الهام فخاری) که سه‌نفر از آنها زنان جوان هستند، تحقق پیدا کرد و حتی درمقایسه با ٤ دوره قبلی شورا هم رکورد آن شکسته شد.
صندلی‌های شورای شهر تهران از دوره اول تا دوره چهارم تنها ۳ عضو زن را در هر دوره به خود دیده بود، درحالی که تعداد اعضای شورای شهر دراین دوره از ٣١نفر به ٢١نفر کاهش یافت و به‌رغم کاهش تعداد اعضا شاهد افزایش این حضور درشورای پنجم بودیم. حالا باید دید که اوضاع درشهرهای دیگر چگونه است؟ نخستین خبرها از نتایج انتخابات شورای شهر در روز شنبه پیشتازی یک زن اصلاح‌طلب درشورای شهر اردبیل بود. زهرا قدیمی کسی بود که درمیان ١١ عضو اصلی بیشترین آرا را به خود جلب کرده بود درحالی که تنها زن درمیان این ١١نفر است و یک زن دیگر هم به‌عنوان علی‌البدل معرفی شده است. دراین شهر ۱۵۹ زن برای انتخابات ثبت‌نام کرده بودند.
وضعیت درشورای اصلاح‌طلب شهر کرمان هم به همین صورت است و درمیان ١١نفر فقط دو زن با نامهای زهرا ایرانمنش از لیست امید و ماه‌بانو معصوم‌زاده از سایر لیست‌ها قرار دارند. شهناز رمام و بتول گندمی هم زنانی هستند که درمیان لیست ١٥نفر اول شورای شهر مشهد نامشان دیده می‌شود. شورای اصلاح‌طلب سمنان اما هیچ زنی ندارد درحالی که ٢٠١ زن برای انتخابات شورای این شهر ثبت‌نام کرده بودند. سونیا اندیش هم تنها زنی است که به شورای ١٣نفره و اصلاح‌طلب شهر تبریز راه یافته است.
درشهر یزد هم یک کاندیدای اصلاح‌طلب زن به همراه یک عضو مستقل با نامهای ونوس عامری و الهه جورابی زنانی به شورای ١١نفره یزد راه یافته‌اند. نام لیلا دودمان، سولماز دهقانی هم درمیان ١٣ عضو اصلاح‌طلب شورای شهر شیراز ثبت شده است و نام زهرا یقطین هم درمیان اعضای علی‌البدل دیده می‌شود. منیره قوامی، مهدیه قافله‌باشی و زهرا یوسفی سه زنی هستند که درشورای اصلاح‌طلب قزوین بین ٦نفر اول قرار دارند و فاطمه اشدری، عضو اصولگرا هم به‌عنوان نفر آخر اعضای علی‌البدل قرار گرفته است.
اسامی شورای شهر کرج هم اگرچه تا لحظه تنظیم خبر اعلام نشده، اما شنیده‌ها حاکی از موفقیت لیست امید است درحالی که فریده بزنی بیرانوند و سارا دشت‌گرد تنها دو زن حاضر در لیست امید این شهر بوده‌اند. سمانه صائب تنها زن انتخاب‌شده لیست ائتلاف وحدت مردمی زاهدان در انتخابات شورای این شهر است. همچنین نتیجه شمارش آرا در بندرعباس هم نشان داد که فاطمه جراره به‌عنوان نفر اول بیشترین رأی را آورده است. مردم در شهر سرباز هم که شهردار آن یک زن است، بیشترین رأی را به نفع یک زن به صندوق ریخته‌اند. نرجس محمددوست هم تنها زن شورای شهر آستانه اشرفیه است.
شهردار آینده تهران چه کسی است؟
اما با نهایی‌شدن ترکیب شورای شهر تهران حالا گمانه‌زنی‌هایی که از ماه قبل برای انتخاب شهردار آینده تهران شروع شده بود، همچنان ادامه دارد؛ شهری که حالا با مشکلات زیادی ازجمله بدهی‌های کلان روبه‌روست که از ٢٠هزارمیلیارد تا ٦٥هزارمیلیارد بر‌آورد می‌شود. محسن‌هاشمی‌رفسنجانی- مدیرسابق شرکت متروی تهران، عباس آخوندی- وزیر راه‌وشهرسازی، پیروز حناچی- معاون وزیر راه‌وشهرسازی، غلامحسین کرباسچی- شهردارسابق تهران، محسن مهرعلیزاده- رئیس فدراسیون بین‌المللی ورزش‌های زورخانه‌ای و علی عبدالعلی‌زاده و حسین مرعشی کسانی هستند که تاکنون نامشان برای شهرداری تهران مطرح شده است.
البته حالا اعضای منتخب شورای پنجم شهر تهران معتقدند که هنوز برای گمانه‌زنی‌ها زود است اما باب این گمانه‌زنی‌ها را دیروز غلامحسین کرباسچی، شهردار پیشین تهران دوباره باز کرد: «محسن هاشمی ازگزینه‌های شهرداری تهران است، محسن هاشمی اگر تمایلی داشته باشد، با توجه به سابقه و فعالیتی که داشته، چه در مترو، چه درحوزه شهری، از گزینه‌های شهرداری تهران است.»
البته محسن هاشمی حالا با بیش از یک‌میلیون و١٣٠هزار رأی نفر اول لیست شورای پنجم شهر تهران است، آن هم درشرایطی که طبق قانون، شهردار نمی‌تواند همزمان عضو شورای شهر باشد. البته اعضای لیست امید پیش از این میثاقنامه‌ای را امضا کردند که درصورت پیروزی، شهردار منتخب نباید ازمیان اعضای شورا باشد. حالا اگر یک نفر از شورای شهر استعفا دهد، نخستین عضو علی‌البدل جایگزین او می‌شود که دراین شرایط، آن یک‌نفر مهدی چمران است.
بنابراین محسن هاشمی ازعضویت خود درشورای شهر استعفا نخواهد داد و گمانه‌زنی‌ها برای شهردارشدن او، درحد شایعه است؛ این حرفی است که زهرا نژادبهرام یکی از اعضای منتخب هم به شکل دیگری به آن اشاره دارد: «آنچه اکنون در شورا مهم است، حفظ انسجام است و ما نمی‌توانیم هیچ‌گونه اختلالی دراین ٢١نفر ایجاد کنیم. با رأی قاطعی که شهروندان به ما داده‌اند، مطمئن باشید که از اعتماد آنها تمکین می‌کنیم. تلاش ما این است که ظرفیت‌های لازم برای زیست بهینه درتهران فراهم شود. مردم به لیست امید و جریان اصلاحات اعتماد کردند و ما هم باید از این اعتماد حفاظت کنیم و ترکیب اعضای شورا در همان ٢١ تکس باقی بماند.»
او این را هم گفت که در حال حاضر محسن هاشمی با توجه به تجربه‌ای که در مدیریت شهری دارد، وزنه سنگینی برای شورای‌شهر است و باید به‌عنوان یک فرصت از آن استفاده شود: «مردم هم به همین نیت به او رأی داده‌اند و می‌تواند نقش زیادی در نظارت بر شهرداری داشته باشد، حتی اگر ایشان بخواهند از شورا استعفا بدهند، بعید است که ما به آن رأی بدهیم. مردم با توجه به پیشینه آقای هاشمی و آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی به او رأی داده‌اند تا نماینده آنها باشد. درصورتی که اگر او به شهرداری برود، نماینده شورا خواهند شد نه نماینده مردم.»
مجید فراهانی گفت که در این‌باره هنوز به هیچ اجماع نرسیده‌اند، اما محسن هاشمی‌رفسنجانی هم هیچ علاقه‌ای ندارد در این باره حرف بزند: «مصاحبه تلفنی نمی‌کنم.»
او در گفت‌وگو پرداختن به بحث شهرداری را موضوعی انحرافی عنوان کرد: «این بحثی است که دوماه دیگر باید برای آن تصمیم‌گیری شود و با وجود موفقیت اصلاح‌طلبان در شورای پنجم بحثی انحرافی است. بگذارید اول شیرینی رأی اعضای شورای شهر کام مردم را شیرین کند، بعد در این‌باره گمانه‌زنی کنید.»
علی اعطا دیگر عضو منتخب شورای پنجم شورای شهر تهران هم گفت که تنها درباره خصوصیات شهردار آینده تهران صحبت شده و هنوز برای رسیدن به مصداق زود است: «شهرداری تهران باید حداقل‌هایی چون حسن شهرت، سابقه شفاف، پاک‌دستی و تجربه در مدیریت شهری را داشته باشد تا بتواند مسئولیت شهر را برعهده بگیرد. این شخص باید دانایی، توانایی و قدرت مدیریتی کافی درحوزه اداره شهر داشته باشد. برای رسیدن به گزینه نهایی خیلی نظرات شخصی مطرح نیست و باید به اجماع برسیم.»
پیروز حناچی، معاون وزیر راه‌وشهرسازی هم یکی دیگر از گزینه‌های مطرح برای شهرداری تهران است، درحالی که او هم، هیچ حرفی درباره آن نمی‌زند: «حتی به آن فکر نکردم، چون فکرکردن به آن ترس دارد. با این وضعیت بدهی‌هایی که شهرداری تهران درحال حاضر دارد، هرکسی هم بخواهد به آن فکر کند، برایش ترس دارد. شهرداری تهران در حال حاضر در وضعیت خوبی نیست، منابع آن به‌طور کامل مصرف شده است، دخل و خرج آن همخوانی ندارد، بدنه آن نسبت به گذشته سنگین شده است و همخوانی زیادی با بودجه آن ندارد.»
او معتقد است که اگر کسی این حوزه را بشناسد، می‌داند که واردشدن به آن سخت است. مخصوصا اگر شهردار منتخب نتواند با دولت تعامل و دیالوگ خوبی برقرار است: «این تعامل و هم‌سویی به این معنا نیست که هرچه دولت گفت، شهردار هم انجام دهد، مهم پتانسیل‌هایی است که باید به کار گرفته شود. خیلی فرق می‌کند که شهرداری مقابل یا همراه دولت باشد. اگر شهردار مخالف دولت باشد، دود آن تنها به چشم مردم می‌رود اما اگر اجزا هماهنگ با هم عمل کنند، اقدامات تاثیر بیشتری خواهند داشت.»
جنجال در شورای چهارم
همه این اخبار و نتایج درشرایطی است که اعضای اصولگرای شورای چهارم نسبت به نتایج آرا درتهران گلایه دارند و مهدی چمران، رئیس فعلی شورای شهر تهران هم دیروز نامهای را در این‌باره راهی وزارت کشور کرد. روز یکشنبه اما جلسه غیرعلنی شورا که بدون حضور خبرنگاران برگزار شد، حاشیه‌هایی هم به همراه داشت. ظاهرا بعد ازصحبت‌های عباس جدیدی، عضو اصولگرای شورای شهر تهران درباره مشارکت مردم در انتخابات شورای شهر درگیری میان او و علیرضا دبیر، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورا ایجاد می‌شود. علیرضا دبیر به او گفته؛ چرا تهدیدت را اجرایی نکردی؟ و همین موضوع باعث درگیری لفظی و غیر لفظی می‌شود و در نهایت کار به شکایت و ١١٠ هم کشیده می‌شود.
مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران هم در توضیح این موضوع گفت که به هرحال این اختلافات وجود داشته و بگومگوها طبیعی است که امروز نیز درگیری بین این دو عضو به وجود آمد: «شدت درگیری به حدی نبوده که اعلام شده و بگومگویی بین دو عضو بوده که درنهایت با پادرمیانی سایر اعضا خاتمه پیدا کرد.»
او درپاسخ به این پرسش که گفته می‌شود؛ کلانتری این موضوع را در دست پیگیری دارد، هم گفت؛ موضوع به حدی نبوده که این‌گونه باشد و ان‌شاء‌الله ختم به خیر خواهد شد.
