بازخوانی ساخت ۳۵ کیلومتر بزرگراه در ۲۲ ماه
خرداد ماه سال ۹۲ بزرگراه امام علی به طول ۳۵ کیلومتر در شرق تهران به بهره‌برداری رسید؛ بزرگراهی که شمالی‌ترین نقطه شرق پایتخت را به بزرگراه آزادگان و طرح حرم تا حرم متصل می‌کرد تا شهروندان تهرانی بتوانند در زمانی کمتر از ۳۰ دقیقه طول پایتخت را بپیمایند.
به گزارش همشهری آنلاین، ساخت بزرگراه امام علی در اواخر دهه60 و اوایل دهه70 مطرح شد. این بزرگراه به‌نام «بزرگراه شرق» با هدف اتصال مناطق شمالی و جنوبی تهران مورد نظر قرار گرفت. اما مهم‌ترین مشکل برای ساخت آن بافت مسکونی متراکم و محله‌های قدیمی شهر تهران بود. مدیران شهر در طول سال‌های توسعه تهران، علاوه بر استقرار شهروندان بسیاری در قالب محله‌های مختلف در مسیر این بزرگراه، زیرساخت‌های بسیاری را نیز در این بخش از شهر مستقر کرده بودند.
خطوط لوله آب و برق و نفت در این محدوده یکی از مهم‌ترین موانع ساخت بزرگراه در این مسیر بود. در طول بیش از 20سال، هیچ شهرداری نتوانست برای اجرای این طرح برنامه‌ای مشخص و مدون به اجرا درآورد. اما بالاخره مازیار حسینی، معاون وقت فنی و عمرانی شهردار تهران، با دستور شهردار و حمایت شورای چهارم، برنامه اجرایی برای ساخت این بزرگراه را در دستورکار قرار داد؛ بزرگراهی که می‌توانست به یکی از مهم‌ترین پروژه‌های شهری پایتخت تبدیل شود.
- بزرگراهی یادآور فتح خرمشهر
پیش از آنکه کلنگ احداث بزرگراه فعلی امام علی به زمین زده شود، این بزرگراه در حدود 9کیلومتر ساخته شده‌بود. بزرگراه امام علی از بزرگراه ارتش در شمال شرق تهران تا محدوده پل آغاز زیر بار ترافیکی بود، اما با آغاز ساخت ادامه بزرگراه امام علی، بیش از 25کیلومتر بزرگراه به مسیر موجود اضافه شد و طول کلی بزرگراه به بیش از 35کیلومتر رسید. ساخت این بزرگراه نیز در حدود 22ماه زمان برد. فعالیت شبانه‌روزی و اقدامات گسترده عمرانی برای ساخت چنین بزرگراهی در تاریخ عمرانی کشور بی‌سابقه و بی‌نظیر بود. شاید به همین دلیل در روز افتتاح بزرگراه امام علی سخن از رشادت بزرگمردان ایران در روزهای دفاع مقدس و آزادسازی خرمشهر به میان آمد.
- بزرگ‌ترین پروژه رفع ملکی
برای ساخت بزرگراه امام علی، بزرگ‌ترین عملیات رفع معارضان ملکی در تاریخ شهرداری تهران صورت گرفته‌است. در واقع روند تملک و تخریب ساختمان‌ها در این پروژه چند سالی متوقف شده‌بود که با کلنگ‌زنی مجدد این پروژه در سال90 روند تملک ساختمان‌های در مسیر پروژه با سرعت بیشتری آغاز شد بیش از 7هزار واحد مسکونی که در مناطق 7، 8، 13، 14، 15 و 20 تهران که در 4 هزار پلاک مسکونی مستقر بود را خریداری و برای اجرای این پروژه تخریب کرد. رفع معارضان تاسیساتی نیز مانند فرایند رفع معارضان ملکی در این پروژه خود یک پروژه اجرایی پیچیده و بسیار گسترده به‌حساب می‌آمد. از این‌رو همزمان با رفع معارضان ملکی، اقدامات گسترده برای رفع معارضان تاسیساتی نیز صورت گرفت.
بیش از 420کیلومتر شبکه تاسیسات جایگزین اولیه برای ساخت بزرگراه امام علی اجرا شد و به بهره‌برداری رسید. شبکه آبرسانی، گازرسانی و فاضلاب و چاه‌های آب، ایستگاه‌های گاز، پست‌های برق، کابل‌های مخابراتی و فیبر نوری، تیرهای روشنایی، دکل‌ها و کابل‌های 63کیلو ولتی و... از جمله تاسیسات و شریان‌های حیاتی بودند که در این فرایند پرچالش جابه‌جا شده و به روش‌های گوناگون به‌کارگیری شد.
- احداث 56 پل در 25 تقاطع
در مدت زمان قریب به یک سالی که فرایند آزادسازی پوسته طرح از معارضان ملکی به طول انجامید، مجریان طرح از فرصت استفاده کرده و اقدامات مؤثری را در بخش‌هایی از مسیر به انجام رساندند. بخش عمده‌ای از عملیات احداث تقاطع‌های اصلی و فرعی که تعداد آنها به 25تقاطع (11تقاطع اصلی و 14تقاطع فرعی) و 56پل می‌رسید، به‌عنوان اولویت نخست پروژه طی یک سال به اجرا درآمد.
به این ترتیب با اتخاذ یک شیوه راهگشای عمرانی، نه تنها هیچ‌گاه ترددهای عرضی شهروندان در طول مسیر بزرگراه امام علی دچار اختلال نشد، بلکه در کنار جریان ترافیک روزانه شهر، تقاطع‌ها نیز احداث شد. البته به غیراز 56پلی که تقاطع‌های اصلی و فرعی را تشکیل دادند، تعداد 27پل نیز در بخش دوطبقه‌سازی بزرگراه (حدفاصل جنوب خیابان پیروزی تا جنوب میدان محلاتی) احداث شد. با احتساب این پل‌ها، درمجموع 83دستگاه پل یا سازه پل شکل از شروع طرح تا پایان ساخت بزرگراه احداث شد.
