پروژه قطار سریع السیر مشهد در آستانه قرارداد با ژاپنی‌ها

اجرای پروژه قطار سریع السیر مشهد-تهران در دولت دهم به تصویب رسید، اما با گذشت بیش از 5 سال از آن، هنوز عملیات اجرایی آن آغاز نشده است و این پروژه طی این مدت فراز و فرودهایی داشته است.

اعلام آغاز عملیات اجرایی پروژه از سوی رئیس جمهور
بر اساس این گزارش، 17 مهر 89، در سالروز میلاد کریمه اهل بیت حضرت معصومه (س) نیز با حضور رئیس جمهور عملیات اجرایی احداث آزادراه قم- تهران – مشهد (حرم تا حرم) و قطار سریع السیر تهران- مشهد با سرعت 350 کیلومتر در ساعت به عنوان بزرگ‌ترین پروژه تاریخ کشور و منطقه آغاز شد.۱۹آذر۸۹ نیز مدیرعامل وقت راه آهن جمهوری اسلامی ایران از آغاز مذاکرات فنی ایران و چین درباره ساخت راه آهن سریع السیر تهران- مشهد در ۱۰ روز آینده خبر داد.صاحب محمدی که به چین سفر کرده بود، به خبرنگار ایرنا در پکن اظهار داشت که در صورت توافق نهایی، خط آهن سریع السیر تهران- مشهد با قطارهایی با سرعت ۳۵۰ کیلومتر در ساعت ایجاد خواهد شد.وی افزود: موضوع ساخت راه آهن سریع السیر تهران- مشهد در دست مذاکره است و در سفر چین، نمایندگان وزارت راه و ترابری و وزارت راه آهن چین مشخص شدند. مرحله نخست این طرح مربوط به مسیر تهران- مشهد است و در مرحله دوم مسیر تهران - قم- اصفهان خواهد بود. در صورت توافق نهایی این طرح ظرف 4 سال اجرایی شود.

تصویب ۲۰۰ هزار میلیارد سرمایه گذاری
این گزارش حاکی است اوایل بهمن ماه سال 1389 از شورای اقتصاد خبر رسید که با تصویب دولت، مجوز انجام ۲۰۰ هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری در پروژه قطار سریع السیر مشهد- تهران صادر شد.این مصوبه در حقیقت موافقت نامه شورای اقتصاد کشور برای معادل ارزی ۱۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال به عنوان پیش پرداخت و میان پرداخت بود که به این مبلغ معادل ارزی ۱۱۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات به صورت خالص و ۶۵ هزار میلیارد ریال برای هزینه های تبعی این طرح اختصاص خواهد یافت.با صدور این مجوز اجرای این پروژه وارد فاز جدیدی شد.

مصوبه کارگروه زیارت
چند روز پس از آن، یعنی ۱۰ بهمن ماه ۸۹، کارگروه ملی زیارت و فرهنگ رضوی سومین جلسه خود را به ریاست معاون اول رئیس جمهور تشکیل داد و اعضای این کارگروه وزارت راه و ترابری را موظف به راه اندازی یک قطار پرسرعت با سرعت ۳۰۰ کیلومتر در ساعت در مسیر تهران- مشهد و نیز تبدیل قطار فعلی مورد استفاده به قطار برقی کردند.

راه اندازی قطار سریع السیر اصفهان- تهران- مشهد تا 3 سال آینده
نیکزاد وزیر وقت راه و شهرسازی همچنین 17 آبان ماه سال90 در بازدید از پروژه بهسازی و بازسازی جاده طریق الرضا(ع) نایین در جمع مردم و مسئولان گفت: قطار سریع السیر اصفهان- تهران- مشهد تا سه سال آینده توسط بخش خصوصی راه اندازی و اجرایی می شود.به گزارش فارس، وی با اشاره به این که قطعه نخست این پروژه از اصفهان به تهران با طول 370 کیلومتر در دست اجراست، اضافه کرد: قطعه دوم از سمت تهران به مشهد به طول حدود یک  هزار کیلومتر نیز در مرحله مذاکرات قرار دارد و در نظر است که این قطعه نیز به صورت BOT به سرمایه گذار واگذار شود.

 فاصله مشهد -تهران 3 ساعته می شود
مدیرعامل هلدینگ آتیه صبا در گفت و گو با اعتدال در تشریح جزئیات پروژه ملی قطار سریع السیر مشهد – تهران اظهار کرد: قطار سریع السیر تهران- مشهد با مشارکت شرکت میتسوبیشی ژاپن و با سرمایه گذاری حدود هفت میلیارد دلار از منابع فاینانس خارجی در مدت زمان چهار سال به مرحله بهره برداری خواهد رسید.احمدرضا نیک کار با تاکید بر اولویت توسعه حمل و نقل ریلی در کشورهای توسعه یافته، افزود: طبق برآوردهای اولیه هر 20 دقیقه یک قطار از مبداء تهران و یک قطار از مبداء مشهد به حرکت در خواهد آمد و با توجه به این که ظرفیت حمل هر قطار در حدود 900 نفر پیش بینی می شود این خط توان جابه جایی پنج هزار و 400 نفر را در هر ساعت خواهد داشت.

وی ادامه داد: به عبارتی این قطار سریع السیر ظرفیت جابه جایی سالانه بیش از 15 میلیون نفر را خواهد داشت و به تنهایی می تواند پاسخ گوی بیش از 60 درصد از زائران حرم رضوی باشد.

مدیرعامل هلدینگ آتیه صبا در باره شرایط قرارداد مذکور با ژاپنی ها گفت: ژاپنی ها بعد از برداشته شدن تحریم ها به دنبال افزایش سطح همکاری ها با ایران و مشارکت در پروژه های سودآور و با توجیه اقتصادی بالا هستند، که پروژه های ریلی یکی از مباحثی است که هلدینگ آتیه صبا توانسته موافقت ژاپنی ها را برای سرمایه گذاری در این موضوع جلب کند.
وی خاطر نشان کرد: در این پروژه شرکت آتیه صبا از منابع ارزی صندوق توسعه ملی 15 درصد و شرکت ژاپنی میتسوبیشی 85 درصد آن را 12 ساله فاینانس خواهد کرد.

نیک کار افزود: طبق محاسبات انجام شده، مدت زمان بازگشت اصل سرمایه گذاری در این خط هفت ساله بوده که با توجه به چهارسالی که لازم است تا پروژه افتتاح شود، یک بازه زمانی پرسود است.وی با بیان این که قرار داد نهایی قطار سریع السیر مشهد-تهران در سفر قریب الوقوع نخست وزیر ژاپن به ایران بین روسای دو دولت منعقد خواهد شد، ادامه داد: این قرار داد به صورت جوینت ونچر بین میتسوبیشی ژاپن و آتیه صبای ایران، منعقد شده است، اما طرف ایرانی علاوه بر منافع مالی و اقتصادی، مواهب معنوی و زیست محیطی را نیز دنبال می کند.قطار سریع السیر تهران -مشهد با طول بیش از 800 کیلومتر در مدت سه ساعت و پنج دقیقه زائران حرم رضوی را از مبداء تهران به مشهد و برعکس انتقال خواهد داد.

عزمی برای اجرای پروژه در وزارت راه و شهرسازی وجود ندارد
نماینده مردم مشهد و کلات نیز روز گذشته اظهار داشت: عزمی برای اجرای پروژه قطار سریع السیر مشهد – تهران در وزارت راه و شهرسازی وجود ندارد. البته امیدواریم که این پروژه آغاز شود.

حجت الاسلام نصرا... پژمان فر با اشاره به پیگیری هایی که برای اجرای این پروژه انجام داده است، افزود: سابق بر این پیگیر بودیم که این پروژه با چینی ها انجام شود، اما دلیل قطعی برای حضور ژاپنی ها در این پروژه ندارم.وی ادامه داد: مقدمات اجرای این پروژه فراهم نشده است و هنوز شواهدی برای قطعی شدن اجرای عملیات این پروژه پیدا نکردم.