◄ بدون ورود به بحث اقتصاد حملونقل نمی‌توانیم به بهبود شرایط اقتصاد حملونقل کمکی کنیم
هفدهمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی حملونقل و ترافیک با حضور عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، محمدعلی نجفی، شهردار تهران، محسن پورسید آقایی، معاون شهردار و مدیران حوزه حملونقل و ترافیک تهران و کلان‌شهرها روز گذشته آغاز شد.
هفدهمین کنفرانس بین المللی مهندسی حمل ونقل و ترافیک با حضور عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، محمدعلی نجفی، شهردار تهران، محسن پورسید آقایی، معاون شهردار و مدیران حوزه حمل ونقل و ترافیک تهران و کلان شهرها روز گذشته آغاز شد.
به گزارش تین نیوز، عباس آخوندی، وزیر راه وشهرسازی، در سخنرانی خود در این کنفرانس عنوان کرد: «یکی از موضوعات بسیار مهمی که در حال حاضر در کشور وجود دارد، بحث اقتصاد حمل ونقل است که در ایران به دلیل داشتن پیامدهای اجتماعی بسیار گسترده هنوز امکان ورود به این بحث به شکل جدی فراهم نشده است. در حالی که بدون ورود به بحث اقتصاد حمل ونقل نمی توانیم به بهبود شرایط اقتصاد حمل ونقل کمکی کنیم.»
او در ادامه گفت: «به اعتقاد بنده، شهرهای ما با دو مسئله بسیار مهم و جدی تحت عنوان «امکان سکونت در شهرها» و «امکان حرکت و جابه جایی در شهرها» مواجه هستند، به همین دلیل ورود به هر کدام، بحث های بسیار دامنهداری را به دنبال دارد.»
وزیر راهوشهرسازی با اشاره به اینکه در زمینه سکونتگاه در شهرها با مشکلات جدی روبه رو هستیم، افزود: «یکی از مشکلات اصلی این موضوع به نظام حمل ونقل در شهرها بازمی گردد. قطعاً اگر ما یک نظام حمل ونقل عمومی مطمئن، سریع و ایمن داشتیم، وضع شهرهای کشور در این حد از تمرکز نبود.»
آخوندی با بیان اینکه هماکنون پدیده ای که ما در ایران با آن مواجه هستیم، بر خلاف بسیاری از کشورهای صنعتی پدیده وارونه و معکوسی است، توصیف کرد: «مردم پیرامون شهرها وضعیت زندگی نازلی دارند، اما درون شهر هرچند زندگی با سختی هایی مواجه است، باز کیفیت آن در مقایسه با زندگی پیرامون شهر از کیفیت مطلوب تری برخوردار است؛ در حالی که در دنیا کسانی که زندگی با کیفیتتری می خواهند، قطعاً در پیرامون شهرها زندگی می کنند. دلیل این موضوع هم به حملونقل بازمی گردد.»
او با بیان اینکه اگر سامانه رحمل ونقلی مناسبی فراهم بود، تا این اندازه دچار مشکلات شهری نبودیم، تصریح کرد: «از دهه 60 در ایران، به فکر این بودند که در مرکز شهر تمرکز جدی نداشته باشیم، به همین دلیل قبل از اینکه به نظام حمل ونقل عمومی این شهرها توجه شود، در اطراف تهران، شهر جدید پرند، پردیس، اندیشه و... احداث شد. نتیجه این شد که این شهرها بعد از سی سال هنوز هم نتوانستهاند موقعیت سکونتگاهی مناسبی ایجاد کند.»
این وزیر دولت دوازدهم با انتقاد از این مسئله که چرا به این موضوعات توجه نشده است، افزود: «اگر ما بحث قابلیت و کیفیت زندگی در شهرها را یک مشکل در نظر بگیریم، باز ریشه این مشکل به موبلیتی و حمل ونقل یکپارچه برمی گردد؛ هرچند از نظر تئوری به این موضوعات پرداخته شده است، اما هنوز در ساختار مدیریت حمل ونقل ایران این یکپارچگی در دستور کار نیست.»
وزیر راهوشهرسازی تأکید کرد: «هماکنون ما در کشور بین حمل ونقل یکپارچه و حملونقل چندوجهی بسیار فاصله داریم. ما می بینیم که حمل ونقل درون شهری و برون شهری کاملاً از هم منفک هستند و پیوند روشنی با هم ندارند و این در تمام حوزه های درون شهری و برون شهری ریلی و جاده ای به این شکل است.»
او ادامه داد: «واقعیت این است که هر کدام از این موضوعات اگر بخواهد در کشور هدف قرار بگیرد، نیاز به دو بحث بسیار پایه ای دارد؛ یکی نظریه و گفتمان است و دیگری به لحاظ الزامات اقتصادی است. حقیقت این است که وضعیت زیرساختی ایران کاملاً فرسوده است و به هیچ وجه نمی توان از آن چشم پوشی کرد.»
آخوندی اظهار کرد: «این موضوع در تمام ابعاد حمل ونقل وجود دارد. در حوزه هوایی، باید عنوان کنم که با این گستردگی کشور و با این جمعیت، حداقل به 500 فروند هواپیما نیاز داریم، در حالی که 200 فروند ناوگان هوایی فرسوده با سن بالای 20 سال در کشور داریم و قطعاً هر لحظه با مشکلاتی مواجه خواهیم شد. همین موضوع در ناوگان جاده ای اعم از باری و مسافری نیز وجود دارد.»
وزیر راهوشهرسازی با بیان اینکه مشکل فرسودگی ناوگان را هم به شکل بسیار گسترده تر و به دلیل کمبود ناوگان، فرسودگی و سن در بخش ریلی داریم، توضیح داد: «ما برنامه ای را در حوزه ریلی به غیر از مترو داشتیم که بر اساس آن، اگر بخواهیم به میانگین برسیم، حداقل به 28 میلیارد دلار سرمایه گذاری در یک دوره 5 ساله در این حوزه نیاز داریم. در حالی که چنین بودجه ای وجود ندارد و این سخنان در نهایت گفته می شود، اما جنبه عمل و واقعیت اجرایی پیدا نمی کند. اگر به این رقم مترو هم اضافه بشود، قاعدتاً به رقم بسیار چشمگیر و سنگینی میرسد.»
او با تأکید بر اینکه در بخش حمل ونقل هوایی به 50 میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز است، عنوان کرد: «باید این بحث را مطرح کنیم که با نیاز به این ارقام بسیار بزرگ چه می شود کرد؟ چیزی که در فضای اجتماعی کسی حاضر نیست به آن ورود کند، جراحی اقتصادی است که به اقتصاد سیاسی در ایران برمی گردد. میزان وابستگی حمل ونقل درون شهری و برون شهری به بودجه عمومی کمرشکن است، در حالی که این اقتصاد در درون خود هیچ خوداتکایی ندارد.»
آخوندی با عنوان اینکه در حال حاضر عملاً پولی وجود ندارد و تا زمانی که پولی نباشد، امکان نوسازی ناوگان فرسوده حمل ونقلی ممکن نیست، ابراز کرد: «حدود ۲۱۷ کیلومتر طول راه های کشور است که ارزش نگهداری آنها بالای ۲۰۰ هزار میلیارد تومان است. در حالی که بودجه واقعی ما کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان است. نتیجه این آمار فرسودگی ناوگان است، حال شاید سخنان امروز من در رسانه ها زمزمه گران کردن حمل ونقل تلقی شود، پس معتقدم آخر کار باید وارد بحث اقتصاد سیاسی شویم. بدون حل وفصل مسئله اقتصاد همه حرف هایی که می زنیم توصیه هایی کلی است.»
این مقام مسئول در وزارت راهوشهرسازی تصریح کرد: «برای مثال، بدون استهلاک اصل سرمایه، قیمت تمام شده هر بلیت مترو 2 هزار 300 تومان است، اما قیمت متوسطی که پرداخت می شود 500 تومان است.»
آخوندی با بیان اینکه در سال 83 فرودگاه بین المللی امام (ره) به بهره برداری رسید و حدود 13 سال از بهره برداری آن گذشته است، اما بین فرودگاه امام و تهران یک حمل ونقل عموم داریم، گفت: «واقعیت این است که اگر بخواهید یک قطار سریع السیر بین تهران و فرودگاه امام داشته باشید، باید چندین میلیارد دلار سرمایه گذاری کنیم.»
او توضیح داد: «کاری که ما در حال حاضر انجام می دهیم، در حوزه حملونقل چند جهی و یکپارچه است. در بخش حمل ونقل یکپارچه، بحث حمل ونقل عمومی را مطرح کردیم که خوشبختانه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است و اساسنامه ریل حومه ای را نیز به دولت پیشنهاد کرده ام و مسیر آن در حال طی شدن است. در اغلب شهرها بحث tod را مطرح کردیم و پنج شهر را به صورت نمونه زودتر اجرایی خواهیم کرد.»
آخوندی تصریح کرد: «جایگزینی حمل ونقل ریلپایه با حمل ونقل خودرومحور را دنبال می کنیم تا بتواند راهکاری برای آینده حمل ونقل باشد. حتماً ما باید به سمت ریل سبک حرکت کنیم، زیرا مترو راه حل بسیار گران قیمتی است و این یکی از محورهای اصلی ما است که برای آن راهکارهایی را پیدا خواهیم کرد.»
وزیر راه با بیان اینکه اقدامات خوبی بین وزارت راهوشهرسازی و شهرداری تهران در حال انجام است، افزود: «در صورت یکپارچگی حمل ونقل درون شهری و برونشهری است که ما می توانیم معنای درستی از حملونقل داشته باشیم و همه اینها نیازمند تأمین منابع است که با تغییر نگرش می توانیم به این سمت برویم که مبنای اصلی طراحی شهری روانی حرکت شود.»
