رویای تیس و مَکُران مرکزی در سواحل هرمزگان و سیستان و بلوچستان
یکی از الگوهای جذاب زیست شهری زندگی در کنار دریاست. در کشورمان ایران نیز همین روال انتظار می رود با این وجود و با توجه به مزیت قابل توجه در نوار ساحلی جنوبی کشورمان در استان های ساحلی هرمزگان، بوشهر و خوزستان، برنامه ریزی های گسترده ای در کشور صورت گرفته است و همین موضوع امید تازه ای در دل ساحل نشینان جنوبی و مردم ایرانی سایر استان هایی که رویای زندگی کردن در کنار دریا را در سر می پرورانند ایجاد کرده است .
در اجرای برنامه کلان انتقال ۷ درصد جمعیت کشور به نوار ساحلی جنوب، برای احداث ۲۷ شهرک مسکونی جدید با بهره مندی از سرمایه گذاری داخلی برنامه ریزی شده که هم اکنون احداث ۸ شهرک مسکونی در سیستان و بلوچستان و ۵ شهرک مسکونی در هرمزگان در برنامه قرار گرفته است و در مورد ۱۳ شهرک باقیمانده نیز پهنه های مسکونی آنها به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری رسیده و بعد از ابلاغ، فعالیت های مدیریت زمین و توسعه در آنها آغاز خواهد شد.
هدف گذاری اسکان جمعیت ۶میلیونی در سواحل جنوب و جنوب شرقی کشور محقق می شود؟
یکی از الگوهای جذاب زیست شهری زندگی در کنار دریاست. در کشورمان ایران نیز همین روال انتظار می رود با این وجود و با توجه به مزیت قابل توجه در نوار ساحلی جنوبی کشورمان در استان های ساحلی هرمزگان، بوشهر و خوزستان، برنامه ریزی های گسترده ای در کشور صورت گرفته است و همین موضوع امید تازه ای در دل ساحل نشینان جنوبی و مردم ایرانی سایر استان هایی که رویای زندگی کردن در کنار دریا را در سر می پرورانند ایجاد کرده است . احداث شهرهای جدید در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفته و همزمان تلاش می شود با تدوین بسته های تشویقی برای سرمایه گذاری در این نواحی به خصوص سواحل مکران، بسترهای لازم برای تقویت زیست پذیری این مناطق انجام شود.
در همین راستا در برنامه هفتم توسعه کشور، نمایندگان مجلس برای اسکان ۷ درصد جمعیت کشور (حدود ۶ میلیون نفر) در سواحل جنوب و جنوب شرقی کشور هدف گذاری کرده اند که در همین راستا قرار است اسکان در شهرک های جدید ساحلی از سال ۱۴۰۳ در سه شهرک تیس، مَکُران و خلیج فارس آغازشود.
خبری مسرت بخش، امیدوار کننده و غرور آفرین
در اجرای برنامه کلان انتقال ۷ درصد جمعیت کشور به نوار ساحلی جنوب، برای احداث ۲۷ شهرک مسکونی جدید با بهره مندی از سرمایه گذاری داخلی برنامه ریزی شده که هم اکنون احداث ۸ شهرک مسکونی در سیستان و بلوچستان و ۵ شهرک مسکونی در هرمزگان در برنامه قرار گرفته است و در مورد ۱۳ شهرک باقیمانده نیز پهنه های مسکونی آنها به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری رسیده و بعد از ابلاغ، فعالیت های مدیریت زمین و توسعه در آنها آغاز خواهد شد.
بر اساس برنامه ریزی های فعلی، پیش بینی جمعیت پذیری در نوار ساحلی جنوب و در شهرها و شهرک های جدید معادل یک میلیون نفر تخمین زده شده که از این میان، جمعیت پذیری ۳ شهر جدید تیس، مَکُران و خلیج فارس امسال آغاز شد.
بررسی وضعیت احداث شهر ساحلی مَکُران مرکزی
نشست فرآیندهای فنی و اجرایی توسعه شهر جدید مَکُران مرکزی با حضور سرپرست شرکت عمران شهرهای جدید، سرپرست معاونت شهرسازی و معماری و دیگر مسئولان با تاکید بر تدوین طرح توسعه شهر جدید مَکُران مرکزی در انطباق با طرح ساختاری-فضایی سکونتگاه های جدید ساحلی جنوب برگزار و فرآیندهای اجرایی آن بررسی شد.
در همین راستا نشست مشترکی با هدف بررسی همکاری ها در احداث شهر جدید مَکُران مرکزی در منطقه آبکوهی استان هرمزگان و در سواحل دریای عمان، با همکاری شرکت مادرتخصصی عمران شهرهای جدید، سرپرست معاونت شهرسازی و معماری، دبیرخانه شورای توسعه سواحل مَکُران و شرکت مدیریت و توسعه سواحل مَکُران برگزار شد. در این جلسه که با حضور شهرام ملکی، سرپرست شرکت عمران شهرهای جدید، نیکخواه نائینی، سرپرست معاونت شهرسازی و معماری و جلال مآب، دبیر شورای توسعه سواحل مکران تشکیل شد، به بررسی ابعاد مختلف فرآیندهای فنی و اجرایی برای توسعه این شهر جدید پرداخته شد.
یکی از محورهای اصلی این نشست، بررسی و هماهنگی میان متولیان دولتی و بازیگران بخش خصوصی برای تدوین و اجرای طرح توسعه شهر جدید مَکُران مرکزی بود. در این راستا، تصمیم گرفته شد که طرح توسعه این شهر به طور کامل در هماهنگی و انطباق با طرح ساختاری – فضایی سکونتگاه های جدید ساحلی جنوب کشور و با نظارت شرکت عمران شهرهای جدید توسط بخش خصوصی تهیه و ارائه شود. این هماهنگی به منظور ایجاد پیوستگی و انسجام در برنامه ریزی های توسعه ای منطقه ای و ملی صورت خواهد گرفت تا ضمن بهره برداری حداکثری از ظرفیت های طبیعی و اقتصادی سواحل جنوبی، از پراکندگی و تفرق در پروژه های مشابه جلوگیری شود.
در این جلسه تاکید شد که اجرای طرح توسعه شهر جدید مَکُران مرکزی توسط بخش خصوصی و با همکاری مشاوران خارجی انجام خواهد شد. استفاده از مشاوران بین المللی به دلیل استفاده از تجارب و دانش روز دنیا در حوزه توسعه شهرهای ساحلی، به افزایش کیفیت و استانداردهای لازم برای توسعه این شهر جدید ساحلی کمک خواهد کرد. شهر جدید مَکُران مرکزی با رویکرد دریامحور، قرار است به یکی از قطب های اقتصادی منطقه تبدیل شود که ضمن ایجاد فرصت های جدید اشتغال، به جذب سرمایه گذاری های داخلی و خارجی نیز کمک کند.
در نهایت، هدف از احداث شهر جدید مَکُران مرکزی، نه تنها گسترش سکونتگاه های جدید ساحلی در جنوب کشور، بلکه تقویت زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه و تبدیل آن به یکی از محورهای اصلی توسعه کشور در سواحل دریای عمان است. این شهر جدید، به عنوان بخشی از برنامه جامع توسعه سواحل مکران، نقشی کلیدی در رونق اقتصادی و افزایش تعاملات تجاری و دریایی ایفا خواهد کرد.
توسعه همه جانبه منطقه مَکُران موضوع مورد تاکید رهبر انقلاب
شهرام ملکی سرپرست شرکت عمران شهرهای جدید در این نشست گفت: توسعه همه جانبه منطقه مَکُران موضوع مورد تاکید رهبر انقلاب و دولت ها بوده و دولت ها نیز در همان راستا فعالیت کردند. در ردیف های متفرقه بودجه سنوات گذشته نیز برای تکمیل خدمات و زیرساخت ها در این منطقه، منابع مالی تعیین، تصویب و ابلاغ شد. پیش تر نیز سازمان برنامه و بودجه پیوست بودجه ای را برای این موضوع در نظر گرفته بود.
بخش خصوصی در توسعه مَکُران در کنار دولت بایستد
ملکی تصریح کرد: آنچه در این بخش مورد تاکید است این نکته است که در کنار فعالیت های دولتی، از ظرفیت بخش خصوصی نیز بهره لازم گرفته شود.
وی بر تسهیل گری مجموعه دولت و مشخصاً وزارت راه و شهرسازی برای توسعه همه جانبه در سواحل مکران تاکید کرد و گفت: در این موضوع کلان باید تمامی مسئولیت ها با شفافیت دنبال شود تا در روند اجرای این طرح کلان تسریع ایجاد شود.
ملکی ادامه داد: در ایجاد شهرها و شهرک های جدید ساحلی در جنوب کشور سه رویکرد اقتصاد دریامحور، گردشگری و جمعیت پذیری ملاک عمل است که با این رویکرد مطالعات انجام و شهرها و شهرک ها طبق ضوابط و طرح های جامع و تفصیلی مصوب، احداث خواهند شد.
وی در ادامه خاطر نشان کرد شهر جدید مکران مرکزی به عنوان اولین شهر جدید خصوصی در سواحل جنوبی کشور، در قالب اَبَر پروژه توسعه سکونتگاه های جدید ساحلی برنامه ریزی شده و قرار است به یکی از پروژه های مهم در راستای افزایش سکونت پذیری و توسعه منطقه ساحلی مکران تبدیل شود.
احمد نیکخواه نائینی سرپرست معاونت معماری و شهرسازی نیز در این نشست با بیان اینکه فرآیند معاونت شهرسازی و معماری برای تصویب ایجاد شهرهای جدید فرآیندی چند مرحله ای است، گفت: در احداث شهرها و شهرک های جدید ابتدا مطالعات امکان سنجی و مکان یابی انجام می شود و بعد از طی مراحل کمیته های فنی شورای عالی شهرسازی و معماری به تایید و تصویب این شورا می رسد.
وی ادامه داد: بعد از تصویب مطالعات امکان سنجی، تهیه و سپس تصویب طرح های جامع و تفصیلی آنها انجام می شود و بعد از آن فرآیند ساخت شروع خواهد شد.
به گفته نیکخواه، شهر جدید مَکُران مرکزی در چارچوب برنامه های کلان توسعه ای کشور و به ویژه با توجه به رویکردهای دولت در زمینه توسعه سواحل جنوبی و بهره گیری از ظرفیت های این مناطق برای رونق اقتصادی انجام خواهد شد.
تاکید براقدامات اجرایی شهر جدید مَکُران مرکزی با الزامات قانونی شهرهای جدید و نیازهای بومی و منطقه ای
در پایان این نشست که گامی مهم در راستای تحقق اهداف توسعه ای منطقه سواحل مَکُران و سیاست های وزارت راه و شهرسازی در توسعه سکونتگاه های جدید ساحلی بود، بر موضوع اجرای تمامی برنامه ریزی ها، طراحی ها و اقدامات اجرایی شهر جدید مَکُران مرکزی در انطباق با الزامات قانونی شهرهای جدید و همچنین نیازهای بومی و منطقه ای تاکید شد تا در کنار حفظ محیط زیست ساحلی، فرصت های جدیدی برای رشد و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی منطقه ایجاد شود.
تیس از شهرهای جدید ساحلی در استان سیستان و بلوچستان
پیش تر نیز در همین رابطه ودر جریان بازدید معاون وزیر راه وشهرسازی از شهر جدید تیس، پروژه هایی چون بلوارها، فضای سبز، واحدهای ویلایی مبلمان شده، پروژه های ورزشی و گردشگری مورد توجه قرار گرفت.
تیس به بزرگترین مرکز عملیات عمرانی استان تبدیل شده
سعید غفوری، مدیرعامل سابق شرکت عمران شهرهای جدید در جریان بازدید از شهر جدید ساحلی تیس در استان سیستان و بلوچستان اظهار کرده بود: تیس به بزرگترین مرکز عملیات عمرانی استان تبدیل شده و در حال حاضر به بهره برداری از بخش های مختلف این شهر جدید تلاش می شود.
طبق اعلام شرکت عمران شهرهای جدید با افتتاحیه رویدادهای ورزشی و فستیوال های ساحلی، تیس به عنوان یکی از شهرهای جدید ساحلی در استان سیستان و بلوچستان تبدیل شده است. طراحی این شهر با الگوی مدرن و بومی، با اقلیم منطقه سازگار است و اولین نمونه ساختمان مسکونی در این شهر به تازگی به بهره برداری رسیده است.
برنامه ریزی برای بهره برداری از زیرساخت های انرژی، بلوارها، و معابر شهری تیس در حال انجام است. بیشتر آنها تا پایان تیرماه سال جاری به بهره برداری خواهند رسید. این اقدامات همچنین شامل راه اندازی فوتبال و والیبال ساحلی، ماراتن های ساحلی و موج سواری می شود، که با توجه به شرایط اقلیمی منطقه برگزار خواهند شد.
شهر تیس نه تنها پیشرفت عمرانی و توسعه را به منطقه چابهار می آورد، بلکه ایجاد اشتغال و مراکز تفریحی و رفاهی را نیز فراهم می سازد.
وی ضمن بازدید از پروژه های ورودی، بلوار۴۰ متری غربی شهر به طول ۳ کیلومتر، مبلمان و فضای سبز بلوار غربی، عملیات اجرایی پروژه های ورزشی، فستیوال، پذیرایی و گردشگری ساحلی شهر جدید تیس، دستور ها و هماهنگی های لازم را برای سرعت بخشیدن به این پروژه ها صادر کرد.
همچنین در جریان این بازدید، واحدهای ویلایی تجهیز و مبلمان شده این شهر جدی با مساحت متر مربع مورد بازدید قرار گرفت. گفتنی است، این واحد ویلایی شامل ۸ قطعه بوده که در وضعیت فعلی ۳ قطعه از آن به صورت کامل تجهیز و مبلمان شده و طراحی آن با الگوی مدرن و در عین حال بومی و سازگار با اقلیم نمونه ای جذاب از اولین ساختمان مسکونی در این شهر گردشگری ساحلی است.غفوری در جریان بازدید بیان کرد: در حال حاضر و با وجود گرمای شدید تابستان، با حضور ۱۰پیمانکار و توسعه گر محلی فعال، ۵۰ واحد تجهیزات و ماشین آلات عمرانی سنگین و نیمه سنگین، ۳۰۰ کارگر و متخصص در حوزه های مختلف به صورت مستقیم و تعداد بسیار بیشتری شاغلین غیر مستقیم و تبعی، شهر جدید تیس به بزرگترین کارگاه عملیات عمرانی استان سیستان بلوچستان تبدیل شده وبه خوبی پرچمداری سکونتگاه های جدید ساحلی را عهده دار است. همچنین گروه های کثیری از مشاورین و طراحان شهری و معماری در سطح کشور به طراحی پروژه های این شهر جدید مشغولند.
برنامه ریزی برای بهره برداری از این پروژه بزرگ و ریزپروژه های عملیاتی این شهر جدید ساحلی، شامل: زیرساخت های انرژی، بلوار ها و معابر شهری، دروازه ورودی، مبلمان و اثاثه شهری، پوشش گیاهی، روشنایی مسیرها و مراکز تفریحی و ورزشی به گونه ای است، که تا پایان تیرماه سال جاری بخش زیادی از آنها به بهره برداری خواهد رسید و در گام اول برگزاری رویدادها و فستیوال های ورزشی ساحلی شامل: فوتبال و والیبال ساحلی، برگزاری دو ماراتن ساحلی و موج سواری در دستور کار قرار دارد که منطبق بر رژیم اقلیمی منطقه و سیستم تابستانی موسمی و روزهای نسبتا خنک تر در مرداده ماه برگزار خواهد شد.
با تمرکز براین شهر جدید به عنوان یکی از شهرهای جدید ساحلی، پیشرفتی چشمگیر در عملیات اجرایی و همچنین اشتغال زایی و ایجاد مراکز رفاهی و فراغتی و تفریحی در منطقه چابهار حاصل شده است.بر اساس این گزارش، همزمان با این پروژه های توسعه ای و رفاهی، عملیات ساخت یک محله از محلات مسکونی این شهر جدید در قالب طرح نهضت ملی مسکن در حال انجام است و به زودی بخشی از آنها به بهره برداری می رسد.
رویکرود مدنظر برای همگامی ساخت زیرساخت، خدمات روبنایی و رفاهی و تفریحی با ساخت مسکن، موضوعی است که به عنوان رویکرد نوین در شهرهای جدید در دستور کار قرار گرفته و مانع از ایجاد شهرهای خوابگاهی و بدون وجود امکانات و خدمات رفاهی می شود.