حلقه مفقوده راه‌آهن شمال-جنوب تکمیل شد
رحیم نیکخو: دولت تدبیر و امید در سیاست‌های حمایتی خود از بخش حمل و نقل ریلی، در اواخر سال ۹۵ بودجه‌ای مازاد برای طرح‌های اولویت‌دار در نظر گرفت و رئیس سازمان برنامه و بودجه این مصوبه را ابلاغ کرد تا ۵ مرکز استان که تاکنون از داشتن حمل و نقل ریلی محروم بودند به شبکه ریلی سراسری بپیوندند.
خط‌آهن قزوین - رشت یکی از ۵ پروژه ریلی است که در لیست اولویت‌های دولت یازدهم برای تکمیل قرار دارد. این پروژه در واقع مرکز استان گیلان را به شبکه ریلی کشور متصل می‌کند و ساخت آن از سال ۸۴ آغاز شده است.
این پروژه در قالب دو طرح تعریف شده که طرح نخست شامل احداث خط‌آهن قزوین- رشت و انزلی به طول ۲۰۵ کیلومتر و طرح دوم شامل خط آهن انزلی به آستارا است. راه‌آهن قزوین – رشت یکی از اصلی‌ترین محورهای ریلی کشور محسوب می‌شود و جزو حلقه‌های مفقود ریلی ایران بوده است.
این محور ریلی از منطقه کوهستانی و جنگلی عبور می‌کند و پیچیدگی‌های فنی بسیار زیادی دارد که کار را سخت‌تر می‌کند. از موانع موجود دیگر بر سر راه این پروژه وجود تونل‌ها و پل‌های زیاد بوده است به طوری که در پروژه راه‌آهن قزوین – رشت ۲۲ کیلومتر تونل و ۶۲ پل به طول تقریبی ۱۸ کیلومتر وجود دارد و همین موانع ساخت پروژه را کندتر کرده است.اما آنچه که این پروژه را حائز اهمیت می‌کند وجود دو عامل مسافرت‌های داخلی و همچنین تکمیل کریدور جنوب به شمال است.
محور شمال یکی از پرترددترین مسیرهایی است که سالانه میلیون‌ها ایرانی برای گذراندن اوقات فراغت خود به آن سفر می‌کنند و با توجه به مساعد نبودن جاده‌های شمالی و همچنین تکمیل نشدن آزادراه تهران-شمال، شاهد وقوع تصادفات جاده‌ای زیاد و از دست دادن جان بسیاری از هموطنان عزیز هستیم.
در واقع تکمیل این خط‌آهن می‌تواند بار عظیمی از ترافیک جاده‌ای را به سمت ریل سوق دهد که مزیت‌های فراوانی از قبیل ایمنی بالا، کاهش مصرف سوخت، جلوگیری از اتلاف وقت مسافران و کاهش آلودگی محیط‌زیستی دارد. طبق اعلام وزیر راه و شهرسازی این مسیر در طول سال توانایی جابجایی نزدیک به ۳ میلیون مسافر را خواهد داشت و با توجه به زیبایی‌های مسیر و البته از بین بردن احتمال ترافیک و ناامنی‌های جاده، باید دید تا چه میزان توان آن را خواهد داشت که مسافران شمال را از جاده به سمت ریل برگرداند.
اما این پروژه در راستای اتصال خط شمال به جنوب و کریدور بین‌المللی که از خلیج فارس و دریای عمان کشورمان را به اروپا متصل می‌کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در کنار ایران، جمهوری آذربایجان، گرجستان و روسیه نیز شمارش معکوس را برای اتصال استان گیلان به راه‌آهن آغاز کرده‌اند. زیرا می‌دانند با تکمیل پروژه خط‌آهن قزوین-رشت، یک گام به تکمیل کریدور ریلی شمال-جنوب ایران نزدیک‌تر خواهند شد و می‌توانند امیدوار باشند به زودی از طریق ریل به جنوب ایران دسترسی پیدا کنند و هزینه‌های تجارت خارجی خود را کاهش دهند.
خط‌آهن رشت یا همان قزوین-رشت، حلقه مهمی از خط‌آهن قزوین-رشت-انزلی-آستاراست که در صورت تکمیل، سواحل دریای خزر و کشورهای همسایه ایران در این منطقه را به بنادر مهم تجاری جنوب کشور متصل خواهد کرد. از طریق این خط ریلی، کالاها و بارهایی که از هندوستان و از طریق ایران و جمهوری آذربایجان عبور می‌کنند؛ به قزاقستان، ترکمنستان و دیگر کشورها حمل می‌شوند که این موضوع، از اهمیت زیادی برخوردار است.
با توجه به اهمیت این پروژه ریلی، روز چهارشنبه ۷ تیرماه ۹۶، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری، محمدباقر نوبخت، معاون برنامه و بودجه، عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، معاونان وزیر راه و شهرسازی و استاندار گیلان به منظور اطلاع از روند ساخت راه‌آهن رشت - قزوین و همچنین بررسی ادامه ساخت این طرح به بندرهای کاسپین، انزلی و آستارا به گیلان از پروژه ریلی در منطقه شهرستان منجیل بازدید کردند و از وضعیت کنونی پروژه مطلع شدند.
گیلان حلقه اتصال به کشورهای حاشیه خزر و آسیای میانه و قفقاز
همچنین اسحاق جهانگیری در حاشیه بازدید از روند پروژه راه‌آهن
رشت – قزوین گفت: گیلان می‌تواند علاوه بر ایفای نقش توسعه‌ای برای کشور، نقش فراملی هم برعهده گیرد و حلقه اتصال با کشورهای حاشیه خزر، آسیای میانه و قفقاز باشد.
وی با اشاره به روند احداث راه‌آهن قزوین - رشت، بر ضرورت شتاب در تکمیل این خط ریلی و اتصال آن به انزلی، آستارا و سپس جمهوری آذربایجان تأکید و اظهار کرد: از این طریق است که می‌توانیم کالاهای خود را به قاره اروپا صادر کنیم.
معاون اول رئیس جمهوری افزود: منطقه آزاد انزلی تنها منطقه آزاد ایران در حاشیه دریای خزر است و کشورهای حاشیه دریای خزر، ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس و آسیای جنوب شرقی عمده بازارهای صادرات و واردات محصولات از طریق منطقه آزاد انزلی هستند. قرار گرفتن در مسیر کریدور بین المللی شمال - جنوب، دارابودن موقعیت ویژه در زمینه ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر، همجواری با بنادر آستراخان و لاگان در روسیه، راسنودسک در ترکمنستان، اکتائو در قزاقستان و باکو در آذربایجان، دسترسی از طریق راه‌های مناسب به بازارهای مصرف کشورهای CIS و نزدیکی به فرودگاه بین‌المللی سردارجنگل رشت از جمله مزایای منطقه آزاد انزلی است.
۸۰ درصد خط‌آهن قزوین-رشت ریل‌گذاری شده است
وزیر راه و شهرسازی نیز پس از بازدید از این پروژه ریلی گفت: با پیشرفت ۸۰ درصدی ریل‌گذاری، عملیات ریل‌گذاری در ۱۲۳ کیلومتر از مسیر به پایان رسیده است و عملیات ریل‌گذاری مستقیم ۴۱ کیلومتر از مسیر ۱۶۴ کیلومتری این محور باقی‌مانده است که با احتساب خطوط ایستگاهی تاکنون ۱۴۲ کیلومتر عملیات ریل‌گذاری انجام شده است.
عباس آخوندی افزود: عملیات زیرسازی راه‌آهن رشت – قزوین، ۹۴ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. این پروژه دارای ٥٧ دستگاه تونل، پنج دستگاه گالری به طول ۲۵ کیلومتر و ۵۰ دستگاه پل بزرگ به طول ۹ کیلومتر است که پل حاشیه سد منجیل به طول هزار و ۴۳۱ متر، بزرگترین پل راه‌آهن در کشور محسوب می‌شود و به تازگی عملیات ریل‌گذاری آن آغاز شده است.
وی اضافه کرد: سرعت این خط آهن ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت برای قطارهای مسافری و ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت برای قطارهای باری است و با اتمام این پروژه سالانه ۲.۸ میلیون نفرظرفیت مسافر و ۷ میلیون تن سالانه به ظرفیت حمل بار کشور افزوده خواهد شد.
