«نجفی»، «بهشتی» شد
سعید میرشاهی|نیمه مردادماه داغ پایتخت را بدون شک باید هفته پرترافیک «افتتاح» و «انتخاب» نامید؛ از افتتاح خط هشت مترو (فرودگاه امام) تا انتخاب شهردار جدید تهران و پایان عمر ۱۲ ساله مدیریت محمدباقر قالیباف بر مدیریت شهری پایتخت و حاشیه‌های این دو اتفاق. رویدادهایی که منجر به صف‌آرایی دوباره بین مدافعان و مخالفان مدیریت شهری تهران شد.
سعید میرشاهی|نیمه مردادماه داغ پایتخت را بدون شک باید هفته پرترافیک «افتتاح» و «انتخاب» نامید؛ از افتتاح خط هشت مترو (فرودگاه امام) تا انتخاب شهردار جدید تهران و پایان عمر ۱۲ ساله مدیریت محمدباقر قالیباف بر مدیریت شهری پایتخت و حاشیه‌های این دو اتفاق. رویدادهایی که منجر به صف‌آرایی دوباره بین مدافعان و مخالفان مدیریت شهری تهران شد.
جدال بین قالیباف و منتقدانش در شورای شهر چهارم، اکنون به کشمکش بین وی و منتخبان شورای شهر پنجم تسری یافته و حتی گهگاهی صحبت از استیضاح وی برای پاسخگویی به عملکردش در شهرداری مطرح می‌شود.
با همه اینها، اینک بعد از گذشت بیش از یک دهه، قرار است محمدعلی نجفی به عنوان شانزدهمین شهردار تهران در بهشت سکنی گزیند؛ همان کسی که مجلس نهم، به حضورش در ترکیب مردان پاستور در دولت یازدهم برای وزارت آموزش و پرورش رأی اعتماد نداد تا «نجفی»، با کسب تکلیف از حسن روحانی، نامزد شهرداری تهران و در نهایت، «بهشتی» شود.
۸ آمد!
عصر روز دوشنبه، ۱۶ مردادماه، مترو فرودگاه امام (ره) ، با عنوان خط ۸ مترو، اولین خط سریع‌السیر با سرعت ۱۲۰ کیلومتر بر ساعت در حالی با حضور قالیباف و لاریجانی، افتتاح شد که قبل و بعد از افتتاح، مخالفت‌های زیادی بابت ایمن نبودن این خط مترو، و نمایشی بودن افتتاح آن، مطرح شده بود با این حال، شهردار تهران در واپسین روزهای مدیریتش ترجیح داد علی‌رغم تمام این انتقادات، سند افتتاح را به نام خود بزند تا وعده‌اش مبنی بر تحویل حدود ۳۰۰ کیلومتر مترو را محقق کرده باشد.
پیشینه احداث مترو خط ۸ (شاهد - پرند) به موافقتنامه وزارت راه و شرکت مترو، در ابتدای سال ۹۱ بازمی‌گردد که مقرر شد این خط، در حدفاصل ایستگاه شاهد، فرودگاه امام و شهر پرند به طول ۵۰ کیلومتر احداث شود.
فاز اول این خط (ایستگاه شاهد تا نمایشگاه شهر آفتاب) در اردیبهشت ماه ۹۵ و فاز دوم (ایستگاه شهر آفتاب تا فرودگاه امام) نیز ۱۶ مردادماه امسال بهره‌برداری شد که ۷۰۰ متر از این خط تا کهریزک در زیرزمین و مابقی تا فرودگاه به صورت روگذر است. به گفته مسئولان مترو، فاز سوم (فرودگاه امام تا پرند) در صورت تأمین اعتبار تا پنج ماه آینده افتتاح می‌شود.
حاشیه‌های ۸
با این حال، افتتاح مترو فرودگاه امام (ره) با حاشیه‌‌ها و انتقادات فراوانی همراه شد. به اعتقاد برخی کارشناسان، در حالی که شهرداری مدعی تکمیل شبکه مترو در دوره اخیر است، نقشه شبکه حمل‌ونقل ریلی تهران بزرگ در افق ۱۴۰۹ نشان می‌دهد آنچه به نام خط ۸ مترو افتتاح شده، مختصات متفاوتی با خط ۸ طراحی‌شده در این نقشه دارد. بر این اساس مجموعه شهری تهران شامل پایتخت و شهرهای اقماری اطراف، به ۱۸ خط ریلی با طول مؤثر حداقل ۴۳۰ کیلومتر مترو، نیاز دارد.
رحمت‌الله حافظی عضو منتقد شهرداری در شورای شهر با بیان اینکه خط مترو فرودگاه امام، یک اقدام با ارزش است، تصریح کرد: «اما حفظ جان مردم مهم‌تر است.» مهرداد تقی‌زاده، معاون حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی نیز اعلام کرد که ایمنی این خط هنوز در شورای عالی فنی امور زیربنایی وزارتخانه موردتأیید قرار نگرفته و مسئولان شرکت بهره‌برداری از مترو و شهرداری با مراجعه به دادگستری بخش آفتاب فقط توانسته‌اند حکم افتتاح این خط را بگیرند.
افشانی کاندیدای شهرداری تهران نیز گفت: «قالیباف فقط ایستگاه افتتاح کرد، نه خط مترو.» همچنین غلامرضا انصاری، عضو شورای شهر با تأکید بر اینکه مردم تفاوت کار واقعی و نمایشی را تشخیص می‌دهند، تأکید کرد که ایمنی خط هشت مترو هنوز تأیید نشده و افتتاح زودهنگام آن موجب می‌شود قراردادها با پیمانکاران دچار اختلال شود.
وی این سؤال را مطرح کرد: «اینکه افتتاح نمایشی کنند تا بگویند همه کارها را ما کرده‌ایم چه معنا دارد؟» مهدی چمران، رئیس شورا و مدافع سرسخت قالیباف اما در جلسه ۱۷ مردادماه شورای شهر، ساخت و افتتاح مترو فرودگاه امام (ره) را وظیفه شهرداری ندانست و تأکید کرد دولت سهم خود را از بودجه پرداخت نکرد اما شهرداری «در حد آبرومندی» این ایستگاه را ساخت.
به گفته وی، مترو فرودگاه امام، ویترین حمل‌ونقل عمومی ایران است و باید به بهترین شکل ممکن، حمایت شود.
با تمام این اظهارات، بالاخره مترو فرودگاه امام (ره) افتتاح شد و نخستین مسافران آن، اهل جنوای ایتالیا بودند که سوار بر قطار خط ۸ گفتند: «شهر ما مترو ندارد و فکر می‌کردیم ایران، تحریم است.» همچنین مسئولان مترو، قیمت بلیت را «فعلا» ۸۰۰ تومان اعلام و بلیت ۶ تا ۱۰ هزار تومانی را تکذیب کردند. شبانه‌روزی شدن خط یک مترو برای استفاده مسافران فرودگاه امام (ره) نیز از دیگر تصمیمات اتخاذشده بود.
انصرافی‌های بهشت!
حاشیه‌های شهر در مردادماه، فقط افتتاح خط ۸ مترو نبود بلکه انتخاب شهردار تهران نیز حواشی خود را داشت. محسن مهرعلیزاده، محمدعلی نجفی، حسین مرعشی و الهه کولایی، چهار گزینه نهایی شهرداری تهران، ۱۸ و ۱۹ مردادماه برای تشریح برنامه‌های خود در ساختمان بهشت حضور یافتند. محمدعلی افشانی قبلا انصراف داده بود و حبیب‌الله بیطرف و محمد شریعتمداری نیز در فهرست پیشنهادی وزرای دولت دوازدهم قرار گرفتند.
مهرعلیزاده با بیان اینکه نباید با هدف ساخت یک پل، بدهی‌های زیادی را برای شهر به بار آورد، تصریح کرد: «راه پاستور را از بهشت نمی‌بینم و برای فعالیت در شهرداری تهران به دنبال حضوری ۸ ساله هستم.» کولایی، تنها زن کاندیدای شهرداری، با اشاره به اینکه ۱۳ محور برای برنامه مدیریت شهری پیش‌بینی شده، تأکید کرد مردم به ناچار آلودگی و ترافیک شهر تهران را تحمل می‌کنند و مردم‌محوری باید هدف مدیریت شهری باشد.
مرعشی نیز ضمن تشریح برنامه‌هایش، با انتقاد از مدیریت شهری در اظهاراتی عجیب اعلام کرد: «به من رأی ندهید و اگر فرد دیگری نبود، آنگاه به من رأی دهید.» وی، سپس رأی خود را محمدعلی نجفی عنوان کرد. نجفی هم در تشریح برنامه‌های خود در قالب «تهران تا ۱۴۰۰» از ۲۵ سیاست کلیدی برای چالش‌زدایی و اصلاحات امور شهر، شهرداری و شهروندان از جمله توسعه حمل‌ونقل عمومی با سرمایه داخلی و خارجی خبر داد و برخلاف برخی منتقدان که از تهران به عنوان «سیاه‌چاله» یا «شهرسوخته» یاد می‌کنند، گفت: «معتقدم باید بیشتر بر روی ظرفیت‌های تهران تمرکز کرد.»
نجفی بر چند نکته نیز تأکید کرد: اول اینکه مسیر بهشت به پاستور نمی‌رسد. دوم اینکه شهرداری تهران، آخرین پست وی خواهد بود و سوم اینکه با هماهنگی رئیس جمهوری، نامزد شهرداری تهران شده است.
خداحافظ قالیباف، سلام نجفی!
نکته جالب توجه، انصراف کاندیداهای شهرداری پس از تشریح برنامه‌ها و در نهایت باقی ماندن محمدعلی نجفی به عنوان تنها گزینه و گزینه نهایی منتخبان شورای شهر پنجم، برای تصدی شهرداری تهران بود. وی در نخستین اظهارات خود پس از انتخاب به عنوان شهردار تهران، قول داد: «زندگی شهروندی آنها {مردم تهران} در چهار سال آینده به مراتب بهتر از امروز باشد.»
نجفی، ۶۶ ساله با کوله‌باری از تجربیات مدیریتی در دولت‌های پس از انقلاب و عضویت در شورای شهر سوم، پس از تشکیل شورای شهر پنجم، اول شهریور و پس از سوگند منتخبان شورا، انتخاب رئیس، هیئت رئیسه و رای‌گیری رسمی در صحن علنی شورا به عنوان شهردار به وزارت کشور معرفی می‌شود. به لطف آرای مردم، هوای اعتدال در «تهران تا ۱۴۰۰» بعد از سال‌ها، جاری شده به این امید که«هوای آلوده» و «ترافیک» با تدبیر ویژه برای توسعه حمل‌ونقل عمومی به تدریج از این دیار رخت بربندد.
