ورود به صنعت هواپیماسازی با نگاه به تامین بازار داخل غیرمنطقی است

چندی پیش حسن خوشخو، معاون سازمان هواپیمایی کشور با اشاره به جمعیت 80 میلیونی ایران از فعالیت 150 فروند هواپیما در کشور خبر داد که پاسخگوی نیاز موجود نیست.

با توجه به وضعیت موجود، رئیس سازمان هواپیمایی به تازگی از ایجاد زیرساخت ها و صدور مجوزهای لازم برای قطعاتی که در ساخت هواپیما نیاز هستند، خبر و نوید اخبار خوب در این حوزه را داده است. هرچند با نگاهی به تحولات قابل توجه تکنولوژی به ویژه در این حوزه چندان نمی توان نسبت به امکان تولید انواع قطعات مورنیاز هواپیما در داخل امیدوار بود.

حمید غوابش، کارشناس صنعت هوایی کشور ساخت هواپیما را موضوعی چندوجهی توصیف کرد که در آن، فروش، رقابت، بازاریابی، فناوری و ... دخیل هستند. از طرفی دسترسی به این فناوری های نو نه تنها زمان بر است بلکه به سادگی اتفاق نمی افتد. از سوی دیگر توسعه فناوری در حوزه ساخت هواپیما و قطعات آن به گونه ای است که باید در وجوه مختلف و به صورت متوازن انجام شود.

او با فرض این نکته که ایران به دانش و تخصص موردنیاز در صنعت ساخت قطعات هواپیما مجهز شده است، یادآور شد: نمی توان در حوزه ساخت هواپیما فقط به تامین نیاز داخل متمرکز بود. چراکه تامین تجهیزات و ساخت لوازم موردنیاز به منابع گسترده احتیاج دارد و با تمرکز صرف بر تامین نیاز داخل، تنها دچار هدررفت منابع می شویم که منطقی نیست. در واقع زمانی ورود به این صنعت معنا دارد که بتوانیم در بازار جهانی رقابت کنیم و تولیدات خود را در سایر کشورها بفروشیم.

این کارشناس صنعت هوایی کشور در ادامه به تمایل بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در حوزه ساخت قطعات هواپیما اشاره و تصریح کرد: بخش خصوصی در حوزه ای سرمایه گذاری می کند که علاوه بر امنیت، توجیه اقتصادی داشته باشد. در این بین ساخت و امکان استفاده از قطعات هواپیما منوط به دریافت گواهی و استانداردهای خاص و مشخصی است که باید از طراحان و بخش های فنی شرکت های سازنده اصلی دریافت شوند. از طرفی هر قطعه از هواپیما به صورت مجزا باید مجوزهای لازم را دریافت کند.

غوابش ادامه داد: در واقع برای ساخت قطعات هواپیما باید زنجیره ای از تامین صلاحیت ها را از تولیدکنندگان اصلی ایجاد کنیم و محصولات خود را طبق استانداردهای تعریف شده در آزمایشگاه های مجهز و خاصی، تولید کنیم.

بر اساس اظهارات این کارشناس صنعت هوایی ، در یک هواپیما هزاران قطعه استفاده می شود که فرآیند تایید صلاحیت هر قطعه باید طی شود و بدون این استفاده از قطعات ساخته شده، امکان پذیر نیست چون قابل اعتماد نیست.  

او با بیان این مطلب که ایجاد چنین زنجیره ای به سازماندهی پیشرفته و دقیقی نیاز دارد، گفت: به نظر نمی آید که در شرایط فعلی کشور، چنین سازماندهی شکل گرفته باشد هرچند که رسیدن به این هدف امکان پذیر است؛ اما هنوز تا رسیدن به این سطح، فاصله زیادی داریم.