از وعده تولید هواپیمای بومی تا رکوردشکنی تاخیر پروازها

با وجود این، سازمان هواپیمایی کشوری تاکید داشت که باوجود جلساتی که درخصوص قیمت بلیت برگزار شده و موافقت این سازمان با افزایش قیمت، هرگونه تغییر در قیمت ها باید به موافقت ستاد تنظیم بازار برسد و از این رو درخواست شرکت های هواپیمایی هم با مخالفت نهایی روبه رو بود.

تعویق افزایش قیمت به ۱۴۰۲

البته در مقاطعی افزایش قیمت به صورت چراغ خاموش صورت گرفت و دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی هم اعلام کرد که این افزایش قیمت قانونی بوده، اما همین موضوع دادستانی را وارد ماجرا کرد تا اعلام کند که شرکت های هواپیمایی باید قیمت ها را به حالت سابق برگردانند و هرگونه افزایش قیمت بدون هماهنگی، با جریمه روبه رو خواهد بود.

همچنین مهرداد بذرپاش -وزیر راه و شهرسازی- در ماه های پایانی اعلام کرد که قیمت هیچ وسیله ای برای نوروز گران نمی شود تا بدین ترتیب تلاش ایرلاین ها برای افزایش قیمت تا پایان سال هم بی نتیجه بماند و به ۱۴۰۲ موکول شد، هرچند که این اتفاق به صورت غیررسمی رخ داد و سازمان هواپیمایی هم به تهدید شرکت های متخلف ادامه داد.

لزوم تقویت ناوگان هوایی

البته در یک سال گذشته، وضعیت ناوگان هوایی با چالش هایی روبرو بوده، در حالی که با جمعیت ایران به اذعان مسئولان هوایی کشور به ۵۵۰ فروند هواپیما نیاز داریم، در حال حاضر ۳۳۰ فروند هواپیما در کشور موجود است و تعداد ناوگان فعال ما به کمتر از ۱۸۰ فروند محدود شده و همین موضوع کار را برای شرکت های هواپیمایی دشوار کرده، از طرفی پروازها با تاخیرهای بسیار انجام می شود و از طرف دیگر، بلیت هواپیما در مقاطع زمانی پرتقاضا، کمیاب است.

اخبار تاخیر پرواز و اعتراض مسافران از ایرلاین ها نیز در سال گذشته، از شمارش عبور کرد تا جایی که طبق آمار شرکت فرودگاه ها در دی ماه ۱۴۰۱، ۴۶ درصد از پروازهای برنامه ای ایرلاین های داخلی، تأخیر داشتند و متوسط زمان تأخیر این پروازها هم ۱۰۰ دقیقه بود که رکورد تاخیرها را شکست،  هرچند این موضوع مورد تایید رئیس سازمان هواپیمایی نبود که مدعی شد ۷۰ درصد پروازها در زمان مقرر و بدون تاخیر انجام می شود.

هرچند دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی در روزهای پایانی سال گفت که ۱۶ شرکت برای پذیرش مسافران و تامین هواپیما در زمان بروز تاخیر، توافق نامه همکاری امضا کردند تا اگر شرکت هواپیمایی پروازش با تاخیر طولانی مواجه شود، مسافرش با شرکت دیگری اعزام می شود.

آواز دهل هواپیماهای برجامی

یکی دیگر از موارد جنجالی صنعت حمل ونقل هوایی در ۱۴۰۱، اعتراض سازمان هواپیمایی کشوری به خرید هواپیماهای برجامی بود، هرچند به واسطه سنگ اندازی های سیاسی دولت ترامپ و کنگره آمریکا، نهایی نشدن فاینانس هواپیماها و تهدیدهای مکرر مبنی بر خروج از برجام در همان سال ها، واردات هواپیما به تعدادی محدودی ATR و ایرباس ختم شده و پای بوئینگ برجامی به ایران باز نشد.

درعین حال هواپیماهای برجامی نظر موافق رئیس فعلی سازمان هواپیمایی را به همراه ندارد، محمد محمدی بخش با انتقاد از این موضوع اظهار کرد: ما خرید هواپیمای نو را از دستور کار خارج نکردیم و حتی در مورد تامین اعتبارش صحبت شده ولی با خرید هواپیمای نو طبق الگوی برجام مخالفیم چون در حوزه برجام خرید خوبی انجام ندادیم و پول زیادی هم پرداختیم و از طرفی هم این خریدها متناسب با نیاز کشورمان نبود.

او همچنین به بدعهدی شرکت ها در فروش قطعه هواپیما های فروخته شده به ایران پرداخت و گفت: در حالی که ایکائو می گوید باید دانش هوانوردی بدون تبعیض گسترش یابد، اما آمریکا حتی از ارسال نشریات هوانوردی هم به ایران خودداری می کند. آنها به ما هواپیمای برجامی فروختند، اما قطعات آن را نداند، در این شرایط باید ایمنی را حفظ کنیم و صنعت را سرپا نگه داریم و به مردم سرویس دهیم.

خودکفایی در تعمیر هواپیما

هرچند در خصوص تعمیرات هواپیما، مسئولان حوزه هوایی در یک سال گذشته در عین حال که از راه اندازی نهضت تعمیر قطعه و بی نیازی به کشورهای دیگر برای تعمیر هواپیما سخن گفتند، از این حد هم فراتر رفتند تا جایی که رستم قاسمی -وزیر فقید راه و شهرسازی- اظهار کرد: با وجود تحریم ها، به توانی در سازمان هواپیمایی ایران رسیده ایم که نه تنها هواپیماها در ایران را تعمیر می کنیم، بلکه بسیاری از کشورهای همسایه متقاضی تعمیر هواپیماهایشان توسط ما هستند.

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز با تایید ادعای تعمیر هواپیماهای روسی در ایران، بیان کرد: ما به سطحی از تخصص در تعمیرات هواپیما رسیده ایم که نه تنها هواپیمای روسیه بلکه قطعات هواپیماهای غربی ایرباس و بویینگ بعضی از کشورهای منطقه را در ایران تعمیر می کنیم.

از ساخت هواپیما تا واردات از چین

ساخت هواپیما هم یکی از مواردی است که در سال های گذشته همواره مورد توجه بوده و ۱۴۰۱ نیز از این قائده مستثنی نبود. در این راستا رئیس سازمان هواپیمایی کشوری زمان بندی سه ساله برای تولید اولین هواپیمای مسافری ایرانی داد و گفت: دولت سیزدهم در تولید هواپیما سه وزارتخانه راه و شهرسازی، صنعت و معدن و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح را به صورت کنسرسیومی سه جانبه مامور کرده است تا طراحی، تولید و ساخت هواپیمای ایرانی انجام شود.

محمدی بخش البته از ساخت هواپیمای غیرمسافری ایران ۱۴۰ نیز خبر و وعده داده بود که تا پایان ۱۴۰۱، اولین پرواز پلتفرم جدید هواپیمای ایران ۱۴۰ انجام می شود، هرچند این موضوع تا پایان سال مسکوت ماند و خبری از پرواز این هواپیمای غیرمسافری منتشر نشد.

در عین حال توافق ایران و چین که اخبار آن در ماه های پایانی ۱۴۰۱ به دنبال حضور رئیس جمهوری در چین بار دیگر انعکاس یافت، انتظاراتی را در حوزه حمل ونقل هوایی ایجاد کرد که یکی از آنها واردات هواپیمای چینی به ایران بود و البته به اعتقاد کارشناسان، ظرفیت های دیگری از جمله استفاده از فاینانس لیزینگ و سرمایه گذاری چین در زمینه ساخت فرودگاه نیز مطرح بود.