چه کسی راست می‌گوید؟
تین نیوز | حمل و نقل: موضوع بدهی 650 میلیارد تومانی ایرلاین‌ها به شرکت فرودگاه‌های کشور زخم کهنه‌ای است که طی هفته‌های اخیر دوباره سر باز کرده و به دردسری تازه تبدیل شده است.
اما آیا می‌توان در این دردسر تازه یک سوی ماجرا را مقصر و سوی دیگر را بری از اشتباه قلمداد کرد؟ وقتی پای صحبت‌های دو طرف می‌نشینی انگار هر دو حق دارند و در عین حال هر دو مقصرند. شرکت فرودگاه‌های کشور معتقد است این بدهی حق دولت است و باید از سوی بدهکاران تسویه شود. این گزاره کاملا درست است و نمی‌توان به آن خرده گرفت. ایرلاین‌های بدهکار نیز می‌گویند مکافات‌هایی مانند تحریم، تغییر قیمت سوخت و تعیین دستوری نرخ بلیت هواپیما باعث شده تا نتوانند درآمد مکفی داشته باشند و از محل آن بدهی خود را پرداخت کنند. این گزاره نیز کاملا درست است.
حال سؤال اینجاست که چه باید کرد؟ اما پیش از پرداختن به این سؤال و پاسخ آن باید حاشیه‌های تحمیل شده بر این ماجرا را نیز در نظر گرفت. شرکت فرودگاه‌ها برای وصول طلب قانونی خود چه کرده است؟ این شرکت از حدود دو ماه قبل به ابزارهایی توسل جست که بیش از همه مسافران را دچار خسران کرد. در ابتدا گیت پرواز شرکت‌های بدهکار با تأخیر باز شد تا این ایرلاین‌ها متوجه شوند شرکت فرودگاه‌ها می‌خواهد از تمام ابزارهایش استفاده کند. این مسئله بلافاصله با اعتراض گسترده مسافران و ایرلاین‌ها مواجه شد اما شرکت فرودگاه تعمد در اختلال پروازها را رد کرد.
تعطیلی یک فرودگاه
با این حال چند روز بعد خبر رسید فرودگاه سبزوار که حکم فرودگاه جایگزین در پروازهای مشهد را داشت تعطیل شده است. این در حالی بود که شرکت فرودگاه‌ها کمبود منابع را دلیل این تعطیلی عنوان کرد و بار دیگر توپ را به زمین ایرلاین‌های بدهکار انداخت. نتیجه این اقدام اما باز هم به ضرر مسافران شد. برخی ایرلاین‌ها که فرودگاه سبزوار را به عنوان فرودگاه جایگزین انتخاب کرده بودند با تعطیلی آن مجبور شدند سوخت‌گیری بیشتری انجام دهند و به همین دلیل برای عدم تخطی از وزن مجاز امکان جابجایی بار مسافران را نداشتند.
با این اتفاق آنها یا مسافران خود را از دست می‌دادند و یا با نارضایتی آنها مواجه می‌شدند.
اما این پایان ماجرا نبود. شرکت فرودگاه‌های کشور در آخرین اقدام خود از ورود تجهیزات و پرسنل برخی ایرلاین‌ها به محوطه فرودگاه جلوگیری کرد و تردد دوباره آنها را منوط به تسویه بدهی دانست. این در حالی بود که برخی ایرلاین‌ها تجهیزات جدیدی خریداری کرده بودند که از ورود آنها به محوطه برخی فرودگاه‌ها جلوگیری شد.
نارضایتی ایرلاین ها
مجموعه اقدامات شرکت فرودگاه‌ها باعث ایجاد نارضایتی در برخی ایرلاین‌ها شد. آنها در عین اعتراض به اتخاذ رویه جدید معتقدند این رفتار به صورت تبعیض‌آمیز انجام می‌شود و شرکت فرودگاه‌ها به دلیل ناتوانی در وصول بدهی کلان خود از چند شرکت بزرگ با فشار به ایرلاین‌های کوچک‌تر حق آنها را از بین می‌برد.
در حال حاضر شرکت‌های هواپیمایی ماهان، ایران ایر و آسمان سه بدهکار بزرگ هستند که محدودیت‌های ذکر شده برای هیچ‌کدام از آنها اعمال نشده و آنها با وجود بدهی چند ده میلیاردی طبق روال عادی به کار خود ادامه می‌دهند.
با این حال شنیده‌های خبرنگار «حمل‌ونقل» حاکی از آن است که دلیل این رفتار شرکت فرودگاه‌های کشور را باید در جای دیگری جستجو کرد. اخیرا شرکت فرودگاه‌ها ملزم شده تا رقمی بالغ بر 60 میلیارد تومان از منابع خود را به توسعه فرودگاه امام خمینی اختصاص دهد و کاهش این رقم هنگفت از منابع شرکت فرودگاه‌ها آنها را در منگنه‌ای قرار داده که مجبور شوند به وصول طلب خود روی بیاورند. این اتفاق اگرچه باید مورد پیگیری قرار گیرد اما باز هم نمی‌تواند دلیل موجهی بر یک بام و دو هوای شرکت فرودگاه‌های کشور باشد.
چه باید کرد؟
حال که موضوع اختلاف و مواضع دو طرف دعوا روشن تر شده است بهتر می توان راه حل را پیشنهاد داد.
دولت برای رفع این مشکل با ایرلاین های بزرگ تدبیری اندیشیده است که می تواند تا حدودی مشکل را برطرف کند. به عنوان مثال هواپیمایی جمهوری اسلامی(هما) به دلیل آنکه طبق دستور دولت مجبور است پروازهای اجباری و غیرفنی داشته باشد باید از محل متضرر شدن به خاطر پروازهای اجباری بدهی خود را محاسبه کند.
هواپیمایی ماهان نیز که دومین بدهکار بزرگ شرکت فرودگاه ها قلمداد می شود از محل تهاتر برخی فعالیت هایشس با بدهی موجود می تواند بخشی از بدهی ها را پاس کند. آنها طی هفته های گذشته توانستند عملیات ساخت ترمینال فرودگاه کرمان را به اتمام برسانند تا از این طریق بخشی از بدهی خود را پرداخته باشند.