◄ افزایش بهره‌وری در لجستیک، وظیفه اصلی معاونت حمل‌ونقل است
مدیریت و افزایش بهره‌وری حمل‌ونقل و کاهش مصرف انرژی تا رسیدن به سطحی مطلوب از حمل کالا و مسافر از مهم‌ترین وظایف تشکیل معاونت حمل‌ونقل وزارت راه‌وشهرسازی است.
شهریور ماه 95 بود که ساختار جدید سازمانی وزارت راه‌وشهرسازی با تغییراتی نسبت به چارت گذشته به مدیران این سازمان ابلاغ شد. تشکیل معاونت حمل‌ونقل و انحلال معاونت راه روستایی از مهم‌ترین تغییرات در آن زمان بود.
حالا دو سال از زمان تاسیس این معاونت گذشته است. عقبه تصمیم تشکیل این معاونت را باید در روزهای آغازین وزارت عباس آخوندی جست‌وجو کرد. آخوندی در اولین سخنانش در روز کسب رای اعتماد در مجلس بیش از هر چیز از اهمیت حمل‌ونقل و اقتصاد حمل‌ونقل سخن گفته بود.
او همان روز اعلام کرد که با توجه به سرمایه‌گذاری عظیم انباشته شده در صنعت حمل‌ونقل، افزایش کارایی و کاهش مخاطرات جاده‌ها یکی از اصول برنامه‌هایش است.
بر این اساس، صنعت حمل‌ونقل و ساختمان بیش از 10 درصد تولید ناخالص داخلی کشور را شکل می‌دهد. همین نگاه منجر به تشکیل یک معاونت خاص برای حمل‌ونقل در وزارت راه و شهرسازی شد اما سکاندار این معاونت و خود این معاونت از چه مشخصه‌هایی باید برخوردار باشد.
معاونت حمل‌ونقل وزارت راه تا هفته‌های قبل مهرداد تقی‌زاده بود و هم‌اکنون شهرام آدم‌نژاد تصدی این پست را عهده‌دار شده است.
اهداف ایجاد معاونت حمل‌ونقل وزارت راه‌وشهرسازی
در بدو تشکیل معاونت حمل‌ونقل وزارت راه‌وشهرسازی وظایفی برای این حوزه تدوین شد که می‌توان گفت: تدوین و راهبری ایجاد نظام جامع حمل‌ونقل، به‌روزرسانی مستمر طرح جامع حمل‌ونقل و تنظیم سهم هریک از زیربخش‌ها، با توجه به آمایش سرزمین، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، ملاحظات اقتصادی و دفاعی و امنیتی، کاهش شدت مصرف انرژی، افزایش بهره‌وری، پدافند غیرعامل، طرح‌های کالبدی، کاهش آلودگی زیست‌محیطی و دستیابی به حمل ونقل سبز، افزایش ایمنی، بهبود و افزایش ترانزیت، برقراری تعادل و تناسب بین زیرساخت‌ها، ناوگان، تجهیزات ناوبری و تقاضای حمل‌ونقل و پایش آنها پس از تصویب در مراجع ذی‌ربط از مهم‌ترین آنها است اما موارد زیر تشریح اهداف ایجاد این معاونت (به تفکیک) به شمار می‌آید:
1- برنامه‌ریزی، ارائه راهکارهای عملیاتی، هدایت و نظارت به‌منظور توسعه حمل‌ونقل چندوجهی کالا (داخلی و بین‌المللی) از مبدا تا مقصد نهایی برای دستیابی به وضعیت مطلوب و تدوین ضوابط مورد نیاز برای تصویب در شورای‌عالی ترابری کشور.
2- برنامه‌ریزی و هدایت به منظور اصلاح، توسعه و تسهیل امور لجستیک با رویکرد ایجاد همگرایی بین نهادها و دستگاه‌های ذی‌ربط برای دستیابی به وضعیت مطلوب و پایش اقدامات.
3- مدیریت بهره‌وری حمل‌ونقل، به منظور افزایش بهره‌وری حمل‌ونقل و کاهش مصرف انرژی تا رسیدن به سطح مطلوب از طریق پیشرفت و بهبود روش‌های حمل‌ونقل و مدیریت منابع انسانی ذی‌نفع و پایش اقدامات.
4- برنامه‌ریزی، ارائه برنامه زمان‌بندی و پایش توسعه و اصلاح شبکه‌های حمل‌ونقل بر اساس طرح جامع حمل‌ونقل.
5- دریافت و بررسی طرح‌های توسعه‌ای سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه و وابسته و تصویب و ابلاغ آنها بر اساس نتایج طرح جامع حمل‌ونقل.
6- مطالعه، برنامه‌ریزی، ارائه راهکارهای عملیاتی و پویا به‌منظور افزایش قابلیت رقابت‌پذیری، ایجاد زمینه جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی، بهره‌گیری از فرصت توسعه در سایر کشورها، جلب مشارکت مردم و دستیابی به سهم بیشتر از بازار حمل‌ونقل در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی و پایش نتایج به‌دست آمده.
7- ارزیابی فنی و اقتصادی طرح‌ها و پروژه‌های حمل‌ونقل.
8- راهبری امور و پیگیری مصوبات دبیرخانه‌های «شورای عالی هماهنگی ترابری کشور»، «شورای عالی فنی امور زیربنایی حمل‌ونقل»، «کمیسیون ایمنی راه‌های کشور»، «کمیسیون بررسی سوانح و حوادث (جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی)»، «حمل‌ونقل و شریان‌های حیاتی، بلایای جوی و توفان»، «کمیته پدافند غیرعامل» و «شورای‌عالی ساماندهی مبادی ورودی و خروجی مجاز زمینی کشور».
9- به‌روزرسانی مستمر بانک جامع حمل‌ونقل کشور و سامانه اطلاعات جامع حوادث و حمل‌ونقل با همکاری سازمان‌های ذی‌ربط با هدف تجمیع، شفاف‌سازی و ارائه داده‌ها و اطلاعات صحیح و قابل استفاده در تحلیل و تدوین اهداف و برنامه‌ها.
10- سیاست‌گذاری، راهبری و نظارت بر امور پدافند غیرعامل در حوزه مسئولیت‌های وزارت راه و شهرسازی با توجه به سیاست‌های بالادستی.
11- برنامه‌ریزی برای افزایش استفاده عموم از حمل‌ونقل عمومی.
12- برنامه‌ریزی و نظارت عالیه بر امور مرتبط با ناوگان حمل‌ونقل بر اساس سیاست‌های بالادستی، مطالعات جامع حمل‌ونقل، ظرفیت و توان داخلی تولید و ملاحظات زیست‌محیطی.
13- تدوین ضوابط، مقررات و استاندارهای ایمنی حمل ونقل با توجه به قوانین بالادستی و نظارت عالیه بر نحوه اجرای آنها توسط دستگاه‌های ذی‌ربط، به‌منظور بهبود ایمنی و پیشگیری از وقوع سوانح تا دستیابی به وضعیت مطلوب و بررسی موارد تخلف برای ارائه به مراجع ذی‌ربط.
14- نظارت عالیه بر توسعه و رفع موانع بهره‌برداری از پایانه‌های مرزی.
15- تدوین ضوابط و دستورالعمل‌های نظام فنی و اجرایی کشور برای احداث، نگهداری و بهره‌برداری زیرساخت و تاسیسات حمل‌ونقل و نظارت بر اجرای آنها پس از تصویب در «شورای عالی فنی امور زیربنایی حمل‌ونقل» و در صورت نیاز ارسال آنها به سازمان برنامه و بودجه برای ابلاغ براساس ماده ٢٣ آیین نامه اجرایی قانون برنامه و بودجه.
16- برنامه‌ریزی و هماهنگی با تشکل‌ها و صنوف حمل‌ونقل به‌منظور ارتقا و تجاری‌سازی خدمات مربوطه.
17- برنامه‌ریزی و هدایت امور آموزشی و فرهنگ‌سازی ذی‌نفعان حمل‌ونقل.
18- حمایت از مطالعات و تحقیقات کاربردی، ابداعات و اختراعات مؤثر و شرکت‌های دانش بنیان در زمینه حمل‌ونقل.
19- تدوین و ارائه راهکارها به منظور حفظ حقوق شهروندی و رضایت مشتریان در حوزه خدمات حمل‌ونقل و پایش اقدامات.
20- تدوین ضوابط به‌منظور افزایش ارزش‌افزوده حمل‌ونقل از طریق: بهبود فضای کسب‌وکار، بهره‌گیری از ظرفیت‌های نهفته کشور، بازاریابی و تجاری‌سازی خدمات ترانزیت و حمل‌ونقل (داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی) و تصویب در «شورای عالی هماهنگی ترابری کشور».
21- برنامه‌ریزی و نظارت بر اقدامات پیشگیرانه، مقابله و آمادگی در برابر بحران و تدوین ضوابط مرتبط، در حوزه مسئولیت‌های وزارت راه و شهرسازی و انجام امور دبیرخانه‌ای «کارگروه حمل‌ونقل، شریان‌های حیاتی، بلایای جوی و طوفان».
22- بررسی و اظهارنظر برای پیوستن به کنوانسیون‌ها، موافقت‌نامه‌ها، یادداشت تفاهم‌ها و قراردادهای دو و چندجانبه بین‌المللی در حوزه حمل‌ونقل و نظارت عالیه بر حسن اجرای آنها با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
23- تجزیه‌وتحلیل مستمر شبکه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی و ترسیم نقشه راه به‌منظور ارتقای جایگاه کشور در عبور کالا و مسافر.
24- برنامه‌ریزی به‌منظور متنوع‌سازی نرخ و خدمات حمل‌ونقل کالا و مسافر با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
25- دریافت داده‌های(فراداده) سازمان‌ها وشرکت‌های تابعه و وابسته مرتبط با حمل‌ونقل و تحلیل با استفاده از تکنیک داده کاوی.
26- پایش امور و فعالیت‌های سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه و وابسته در ارتباط با حمل‌ونقل.
27- مدیریت امور صدور خدمات فنی و مهندسی (مرتبط با امور حمل‌ونقل).
