◄ طرح جامع حمل و نقل، هیاهوی بسیار برای هیچ

وبلاگ تین نیوز، محمدرضا کامیاب | توسل و تمسک به طرح جامع حمل و نقل هر از گاهی نقل محافل حمل و نقلی می‌شود و از سوی صاحبنظران سخن های  گوناگونی درباره ضرورت و یا عدم ضرورت تصویب طرح ناتمام موجود  و تکمیل یا عدم تکمیل آن با توجه به گذشت زمان زده می شود و کم و بیش هم دلائلی در قبول یا رد تمام یا بخشی از آن آورده می شود که همگی در جای خود ضمن احترام به نظرات ابرازی عزیزان، نیاز به غور و بررسی بسیار دارد.

خوبست با نگاهی کارشناسانه، فارغ از آنچه که تاکنون در این باره گفته و شنیده شده با باز تعریفی مقبول و اصولی از هدف، اساس و الزامات لازم را برای مطالعه و دستیابی به  طرحی جامع برای حمل و نقل کشور آنچنان که باید مورد مداقه و واکاوی قرار دهیم تا شاید از این رهگذر اساسا با وقوفی بیشتر و واقع بینانه تر، بتوان در حال نسبت به ضرورت یا عدم ضرورت و نیاز و یا عدم نیاز به طراحی چنین طرحی عظیم برای کشور، اظهار نظرکارشناسی و مسئولانه کرد  و انتظارداشت درنهایت نیزبر سر چرائی آن اجماع حاصل شود.

هدف از طرح جامع حمل و نقل درحقیقت چیزی نیست جز:
"  تبیین راهکار و نقشه راهی بلند مدت و بعضا " بیست ساله"
   برای :
" ا یجاد و برقراری تعادل  مستمروپایداربین  عناصر گوناگون عرضه درحمل ونقل کشور "
و
 " پاسخگوئی بهنگام به تقاضاهای بالفعل وبالقوه موجود و آتی حمل ونقل کشور "
اعم از:
"بار و مسافر، شهری و بین شهری، داخلی و بین المللی، مستقیم یا ترکیبی، در کلیه مدها یا شیوه های حمل و نقل یعنی :
" جاده ای ،ریلی ، هوای ، دریائی و خطوط لوله "
متاسفانه شرح خدمات طرح موجود  که از آن یاد می کنیم قبل از سال 1380برای تامین بخشی از اهداف یادشده  فوق تهیه و به پیمان داده شده لذا در اصل از همان ابتدا جامعیت آن می توانسته زیر سوال قرار گیرد.

به طور مثال:
 فقط 30 هزارکیلومتر از راه های اصلی و شریانی کشور را شامل می شده و این بدان معناست که راه های فرعی و روستایی را پوشش نمی داده است.
به دلیل نگرش صرف به راه های بین شهری و عدم پوشش شریان های شهری از جامعیتی برای دستیابی به برآورد ناوگان جاده ای کشور برخوردار نبوده است.
و
به خطوط لوله نیز که نقش و جایگاه اساسی در حمل و نقل مواد پر اهمیتی مثل نفت و گاز و پتروشیمی که کشور در متن آن در منطقه است و از جایگاه بسیار ارزشمندی سوای حمل و نقل داخلی آن حتی از باب واردات، صادرات و ترانزیت و به ویژه سوآپ مواد که از مزیت بسیار بالائی در حمل و نقل برای کشور محسوب می شود برخوردار است، نیم نگاهی هم ندارد.

با همین اندک موارد یاد شده و ذکر اینکه اطلاعات و آمار به کار رفته در طرح نیز که سال 1385 استخراج شده و تا امروز بیش از 9 سال از آن زمان گذشته امروز دیگر بحث پیرامون آن، آن هم در طرحی آینده نگر که می باید نگاهی مدبرانه و بلند مدت به افق تقاضای 20 سال آینده کشور به حمل و نقل داشته باشد ، یقینا سهل انگاری و قیاس مع الفارق است، پس باید طرحی نو در انداخت و جامعه را هم این گونه در انتظار نگذاشت که فی المثل  اگر امروز این طرح تصویب هم بشود این انتظار را به وجود آورد که در حمل و نقل کشور تاثیر بسیار مثبت و مشعشعی را برجای خواهد گذاشت.

و اما هدف من به عنوان یک کارشناس حمل و نقل کشور درخصوص چرائی آنچه که معروض افتاد اینست که کشور ما زمانی نیاز به طرح جامع حمل و نقل خواهد داشت که مسائل ساده و پیش پا افتاده ای را که امروزه عقب افتاده ترین کشورها هم دریافته و سالهاست بدان عمل کرده اند برای خود حل کنیم و بار حمل و نقل را که امروزه بخش شهری آن در یک وزارتخانه ( یعنی وزارت کشور ) و بین شهری  آن که مزین هم به نام شهرسازیست در وزارتخانه دیگر ( وزارت راه و شهرسازی) محول است و خط لوله اش نیز در جاهای دیگر، را به یک  متولی یا وزارتخانه واحد در دولت واگذار کنیم تا با تاسی از الفبای سازماندهی لا اقل تمرکز فرماندهی را در امر حمل و نقل کشور که از بدیهی ترین اصول شناخته شده  و اولیه مدیریت کلاسیک هم هست به کار برده باشیم، بعد به مقوله اساسی و مهمی مثل طرح جامع حمل و نقل ورود کنیم و به برکت آن بتوانیم ازحیف و میل منابع سنگینی که در حال حاضر از قبل این جدائی و سوء مدیریت ناشی از ندانم کاری ها و خودباوری و خودشیفتگی های مدیران غیر متخصص  که اساسا نیزاین کاره نبوده اند ولی امروزه خود را به لطف سالهای دراز مدیر مانی در مشاغل تخصیصی و تخصصی اهدایی آچار فرانسه می دانند و در مشاغل با تخصص های گوناگون اعم از مربوط و نامربوط  صاحب سبک ونظر هم  گردیده اند، برای حفظ بیت المال و جلوگیری از هرز پاشی  بیشتر و جزیره ای صرف کردن سرمایه های ملی در هر زیربخش حمل و نقل خاتمه دهیم.

صادقانه عرض می کنم حمل و نقل نا کارآمد کشور امروزه منبع تغذیه بسیار چرب و چیلیک و دور از نظارتی برای حاکمیت کشور است که نا محرمان را از این محمل آراسته، حتی به مناصب بالای سیاسی و اقتصادی دیگر در کشور نشانده و می نشاند و بدبختانه جامعه خوش باور و ساده انگار ما نیز به این بی مقدران جاه طلب و مال اندوز ارج می نهد و بعضا هم که تیول  دار یا تیول خوارند به آنان اقتدا و افتخار می کنند و با تمام توان برای بقای خود و ارباب در این تنور پر خیر وبرکت بی حساب می دمند.

برای اثبات ادعا به ویژه در باب فساد در حمل و نقل و اتلاف  آگاهانه و بعضا هم نا آگاهانه در کشور که همگی حاصل سوء مدیریت و ضعف ساختاری و مدیریتی است، در مقابل هر مدعی صاحب  نام و نظر که مخالف با تمام یا بخشی ازموارد یاد شده بالاست، حاضر به مناظره و طرح پرسش و پاسخ در مقابل افکار عمومی می باشم.
    
 
* کارشناس حمل و نقل