حکمیت در شورای حل اختلاف گردشگری

برای صدور بلیت‌های هواپیمایی و فروش تورهای مسافرتی نیاز به مجوزهای رسمی از نهادهای مرتبط است.

به‌طور کلی ۲ مجوز برای صدور بلیت هواپیما در کشور صادر می‌شود؛ مجوز بند ب و مجوز بند الف. مجوز بند ب را سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و مجوز بند الف را سازمان هواپیمایی کشوری صادر می‌کند. این دو سازمان برای صدور مجوز فروش و صدور بلیت شرایطی را در نظر می‌گیرند و با احراز این شرایط و تایید صلاحیت‌های لازم مجوز صدور بلیت را صادر می‌کنند. اگر فروشنده تور، بسته‌های سفر یا بلیت‌های هواپیمایی با شرط دارا بودن مجوز مرتکب تخلفی شود و خسارتی به مسافر وارد کرده باشد به شورای حل اختلاف مربوط به گردشگری که بین مسافر و آژانس‌های گردشگری به قضاوت می‌پردازد، ارجاع داده می‌شود تا به شکایت‌های مسافران رسیدگی کرده و خسارت آنها را بررسی کند.

اگر در بررسی شکایت مسافر آژانس‌دار متخلف شناخته شود از ضمانتنامه این آژانس‌های گردشگری برای پرداخت خسارت استفاده می‌شود، چراکه همواره پیش از برگزاری تورها و صدور بلیت‌های هواپیمایی آژانس‌های گردشگری ملزم به پرداخت ضمانتنامه‌های اجرایی هستند.

براساس قانون آژانس‌های گردشگری موظف سپرده ضمانتنامه اجرایی بین ۲۰ تا ۵۰ میلیون تومان نزد سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هستند که در صورت بروز تخلفات با حکم قانونی تا سقف تامین خواسته متقاضی (شاکی) نقد شده و پرداخت می‌شود. زمانی که بلیت‌های هواپیمایی و تورها از سوی سایت‌های غیرقانونی به فروش برسند نهادهای قضایی با مدیر این سایت‌ها و صادرکننده بلیت‌ها به عنوان متخلف و کلاهبردار رفتار کرده و مشمول ماده ۲ و ۳ قانون متخلفان کلاهبرداری می‌شوند. مجازات این متخلفان نیز از ۱ تا ۷ ماه حبس است. درمواردی برخی از آژانس‌های گردشگری مجوز رسمی نداشته و بدون مجوز فعالیت می‌کردند که نهادهای قضایی با مدیران این آژانس‌ها برخورد جدی داشت و این دفاتر مسافرتی را پلمب کرده‌اند. با اینهمه این وظیفه شهروندان است که نسبت به انتخاب آژانس‌های گردشگری و مراکز خرید بلیت‌های اینترنتی با آگاهی کامل اقدام کنند.

مرتضی چراغی - کارشناس حقوقی