بافت تاریخی «بافت فرسوده» نیست
«امروز همه مردم به موضوع میراث فرهنگی و حفظ آثار و بناهای تاریخی علاقهمند شدهاند و ما نباید دیگر از لفظ بافت فرسوده برای بافتهای تاریخی استفاده کنیم. حفاظت از بناهای تاریخی و ارزشمند امروز باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، چراکه این موضوع دارای دو بُعد اجتماعی و اقتصادی است».
«امروز همه مردم به موضوع میراث فرهنگی و حفظ آثار و بناهای تاریخی علاقهمند شدهاند و ما نباید دیگر از لفظ بافت فرسوده برای بافتهای تاریخی استفاده کنیم. حفاظت از بناهای تاریخی و ارزشمند امروز باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، چراکه این موضوع دارای دو بُعد اجتماعی و اقتصادی است».
به گزارش روزنامه شرق، این بخشی از گفتههای علیاصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری، در مراسم امضای تفاهمنامه همکاری میان سازمان میراث و وزارت راه و شهرسازی است.
روز گذشته و همزمان با برگزاری سیوسومین جلسه ستاد ملی بازآفرینی شهری پایدار، تفاهمنامه همکاری بین وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درخصوص مسائل مربوط به حاشیهنشینی و احیا و حفاظت از بافت تاریخی به امضا رسید.
تفاهمنامه مشترک بین وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به منظور ایجاد همکاریهای مشترک در زمینه سیاستگذاری، برنامهریزی مدیریت یکپارچه و اجرای برنامههای حفاظت، مرمت و احیای بافتها و محدودههای تاریخی شهری، بازآفرینی محدودهها و محلههای هدف برنامههای احیا، بهسازی و نوسازی شهری بین عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی و علیاصغر مونسان، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، تنظیم، منعقد و مبادله شد.
هدف این تفاهمنامه، بهرهمندی و بهرهگیری از ظرفیتها و توانمندیهای سیاستگذاری، برنامهریزی، مدیریتی، اجرائی و حمایتی طرفین در راستای ارتقای نظام مدیریت «حفاظت از بافتهای تاریخی شهرها»، تقویت فرصتهای شغلی از طریق ارتقای صنایع دستی و گردشگری، ایجاد هماهنگی و همکاری بین دستگاههای اجرائی به منظور برنامهریزی، تصمیمگیری و نحوه اقدام در محدودهها و محلههای هدف برنامههای احیا، بهسازی و نوسازی شهری اعلام شده است. همچنین با توجه به مفاد این سند همکاری، مشارکت در زمینه سیاستگذاری و برنامهریزی پیرامون اجرای طرحها و برنامههای بازآفرینی محدودهها و محلههای هدف برنامههای احیا، بهسازی و نوسازی شهری در شهرهای کشور در جهت استفاده از ظرفیتها و پتانسیلهای موجود در محورهای مندرج در ماده ۴ موضوع اصلی این تفاهمنامه بهشمار میرود.
اتوبانهایی برای گسست
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری در این مراسم گفت: «در سالهای گذشته با بهانه توسعه اقداماتی انجام شده که به هویت شهری آسیب زده است. این در حالی است که مردم یکی از مهمترین مؤلفههای شهر هستند و اقداماتی که باعث گسست روابط مردم شود، سنجیده نیست».او تصریح کرد: «اتوبانهایی در شهرها با ترازهای منفی ایجاد شدهاند که این اتوبانها از بافتهای تاریخی عبور کرده و در محلهها گسست ایجاد کردهاند و به دنبال این گسست روابط مردم در این محلهها دچار مشکل شده است».
معاون رئیسجمهوری ادامه داد: «باید در توسعه شهری به مؤلفههای فرهنگی توجه کنیم و برنامههایی را انجام دهیم که متناسب با هویت شهری باشد. امروز همه مردم به موضوع میراث فرهنگی و حفظ آثار و بناهای تاریخی علاقهمند شدهاند و ما نباید دیگر از لفظ بافت فرسوده برای بافتهای تاریخی استفاده کنیم. حفاظت از بناهای تاریخی و ارزشمند امروز باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، چراکه این موضوع دارای دو بُعد اجتماعی و اقتصادی است».
او خاطرنشان کرد: «ما با حفظ این آثار و بافتهای تاریخی از هویت، تاریخ و تمدن حفاظت میکنیم و از سوی دیگر میتوانیم با استفاده از این ظرفیتها توسعه گردشگری و کسب درآمد در مناطق مختلف کشور را شاهد باشیم. خوشبختانه امروز اقدامات خوبی از سوی وزارت راه و شهرسازی در این حوزه انجام شده است».
مونسان ادامه داد: «اعتبارات سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری محدود است و ما برای حفظ آثار و بناهای تاریخی به کمک همه دستگاهها نیاز داریم، البته مشارکت مردم نیز در این میان امری لازم و ضروری است».
او با بیان اینکه امروز کسبوکارهای کوچک در حوزه گردشگری و با استفاده از ظرفیتهای میراث فرهنگی شکل گرفته است، گفت: «یکی از بهترین راهها برای رشد و رونق اقتصادی و توسعه گردشگری در مناطق مختلف کشور، استفاده از مزیتهای تاریخی است».
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری با بیان اینکه در حوزه گردشگری توفیق چندانی در کشور حاصل نشده است، ادامه داد: «حوزه گردشگری به بخش اجتماعی و اقتصادی توجه جدی دارد و ما میتوانیم با استفاده از ظرفیتهای موجود در کشور و مشارکت مردم این صنعت را رونق ببخشیم».
او گفت: «در حوزه گردشگری اولین مؤلفه حملونقل است و امروز شاهد هستیم که گردشگری ریلی در کشور رونق گرفته است. امیدواریم با همکاری و مشارکت وزارت راه و شهرسازی بتوانیم توسعه گردشگری دریایی را نیز بهعنوان یک زمینه همکاری مشترک میان سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و این وزارتخانه در دستور کار قرار دهیم».
معاون رئیسجمهوری در مورد مقاومسازی بناهای تاریخی در برابر زلزله گفت: «این سازمان برای مقاومسازی بناها و بافتهای تاریخی آمادگی کامل دارد، اما با توجه به اینکه این اقدام نیازمند هزینه و اعتبار بسیار زیادی است، پیشنهاد میکنم با انتخاب چند بنای تاریخی مهم، پروژه مقاومسازی را آغاز کنیم».
شهر بدون بافت تاریخی کالبدی بیجان است
وزیر راه و شهرسازی هم در این مراسم اظهار کرد: تأکید اصلی ما در تفاهمنامه همکاری با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همکاری دوجانبه در بحث بازآفرینی شهری است که عمدهترین آن در حفظ ساختمانهای باارزش و تاریخی در کل کشور خواهد بود.عباس آخوندی گفت: به نظر ما اساسا شهرها بدون ساختمانهای باارزش و تاریخی و بدون میراث فرهنگی، معنی خاصی ندارد. آنچه به زندگی در شهرها معنا میدهد، همان مفهوم تمدنی و فرهنگی است و آنچه برای ما و در این تفاهمنامه مهم است حفظ این بناها در کشور و افزایش بهرهوری ساختمان است که موجب ارتقای کیفیت زندگی و گردشگری در شهرها و روستاها خواهد شد. حال میخواهد این ساختمانها ارزش تاریخی و کارکردی داشته باشد یا ساختمانهایی باشد که در دوران مدرن ایجاد شده است ما در این تفاهمنامه به دنبال این هستیم ببینیم چگونه میتوان از این بناها حداکثر بهرهبرداری را کرد.
وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: درنهایت با حفظ این بناها در شهرهای جدید میتوان بخش عمدهای از صنعت که به گردشگری مرتبط است و تولید اشتغال میکند را احیا کرد. بنابراین توجه به مفهوم گردشگری برای ما مهم است.
وی با اشاره به اینکه کار وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی کاری بسیار تنگاتنگ است، ادامه داد: برای طراحی یک شهر، از زمانی که میخواهیم شهر را طراحی کنیم تا مرحله اجرای آن و پیادهسازی طرحهای محلهمحوری برای بازآفرینی شهری پایدار و همچنین پاسخگویی به مسکن در این بافتها که دارای ظرفیت بسیار زیادی برای پاسخگویی به مسکن در شهرها دارد، نیازمند همکاری هستیم.
آخوندی افزود: در حال طراحی سیستمهای حملونقل و امکان گسترش دسترسی به بافتهای باارزش شهری هستیم که بتواند قدرت جذب گردشگر را داشته باشد. باید با همکاری وزارت راه و شهرسازی و سازمان میراث فرهنگی انجام شود تا بهترین نتیجه را دربر داشته باشد.
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، همچنین گفت: «امیدواریم با امضای این تفاهمنامه همکاریهای بیشتری با سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری داشته باشیم، چراکه در آینده شهرسازی ایران به بافتهای تاریخی و ارزشمند نیاز داریم».