اولویت با جان مردم است، نه گردشگری
«دغدغه ما همان دغدغه مردم است و این مساله را در چنین شرایطی مهم‌تر می‌دانیم. ضربه‌ای که ممکن است از شیوع این بیماری به کشور ما بخورد برای ما در حال حاضر مهم‌تر از ضربه‌ای است که متوجه گردشگری می‌شود.»
ویروس کرونا چون غده‌ای بدخیم در حال انتشار است و تاکنون علاوه بر چندصد جانی که گرفته، معادلات دیگری را نیز در دنیا به هم ریخته است؛ از جمله گردشگری. جشنواره ملی «ایران باشکوه» یکی از نقطه‌های عطف ورود گردشگران چینی به ایران بود، این نمایشگاه قرار بود همزمان با سال نوی چینی‌ها در 9 استان تهران، اصفهان، یزد، کرمان، البرز، سمنان، فارس، قزوین، همدان و مناطق آزاد از چهارم تا بیستم بهمن‌‌ماه برگزار شود اما برگزاری آن به گفته «ولی تیموری»، معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به «اعتماد»، لغو شده است.
به گزارش تین‌نیوز به نقل از دنیای اقتصاد،تقارن این برنامه ملی با شیوع ویروس کرونا علت این مساله است: «دغدغه ما همان دغدغه مردم است و این مساله را در چنین شرایطی مهم‌تر می‌دانیم. ضربه‌ای که ممکن است از شیوع این بیماری به کشور ما بخورد برای ما در حال حاضر مهم‌تر از ضربه‌ای است که متوجه گردشگری می‌شود.» ایران از سال 2011 به فهرست مقاصد گردشگری چینی اضافه شده است و از سال 1395 سیاست‌های جذب گردشگران چینی در دستور کار قرار دارد، پیرو این دستور، تیرماه سال جاری بود که هیات وزیران مصوبه لغو یک‌طرفه روادید با چین را امضا کردند. این مصوبه که از 25 تیرماه 1398 به اجرا در‌آمده است، به چینی‌ها اجازه می‌دهد بدون داشتن ویزا، به مدت 21 روز در ایران سفر کنند، اما حالا ویروس کرونا تمام این برنامه‌ها را به هم ریخته و کابوس گردشگری ایران را با مساله‌ای دیگر مواجه کرده است.
علیرضا رییسی، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روز جمعه به ایرنا گفته است که با توجه به اعلام وضعیت اضطرار جهانی ویروس کرونا از سوی سازمان بهداشت جهانی، نامه‌ای از وزارت بهداشت به دولت ارسال خواهد شد تا سفرهای تفریحی از چین به ایران ممنوع و سفرهای کاری محدود شود. ولی تیموری در واکنش به این نامه و با توجه به آنکه گردشگری کشور همچنان روزهای سخت خود را می‌گذراند، تمام اقدامات بدنه گردشگری کشور را متعاقب تصمیمات وزارت بهداشت می‌داند و می‌گوید: «وقتی مسافری از غربالگری‌ها و پیشگیری‌های وزارت بهداشت عبور می‌کند، طبیعتا ما هم نمی‌توانیم جلوی ورود او را بگیریم.»
آخرین اقدامات معاونت گردشگری جهت مقابله با ورود ویروس کرونا از طریق گردشگران و مسافران چینی به ایران چیست؟ آیا طبق نامه معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سفرهای تفریحی چینی‌ها به ایران ممنوع خواهد شد؟
قطعا ویروس کرونا، ویروس خطرناکی است و تمام کشورهای جهان به سهم خود سعی دارند تا با ورود این ویروس به کشور خود مقابله کنند. از سازمان جهانی بهداشت گرفته تا دستگاه‌های تخصصی کشورهای مختلف به حد توان خود برای این مساله چاره‌اندیشی کرده‌اند. در ایران نیز دستگاه تخصصی که باید درمورد این مساله اظهارنظر کند، وزارت بهداشت است. به همین دلیل ما متناسب با این دستگاه موضع‌گیری می‌کنیم و توصیه‌های آنها را به کار می‌گیریم.
تاکنون نیز تمام ابلاغیه‌ها و توصیه‌های این وزارتخانه را به تشکیلات بخش‌های خصوصی و عمومی خود اعلام کرده‌ایم. این موضوع دو جنبه دارد. یک بخش این است که نمی‌توان با توسل به زور جلوی یک فرد را برای سفر گرفت، ممکن است فردی سفر کاری داشته باشد یا به ضرورت قصد سفر داشته باشد و ما تا دلیل موجه نداشته باشیم، نمی‌توانیم مانع ورود آنها به کشور شویم. اما بخش دیگر این است که ما می‌توانیم در چارچوب وزارت بهداشت، عینا توصیه‌های آنها را به مردم، گردشگران و فعالان حوزه خود انتقال دهیم. در واقع تلاش داریم تا تمام توصیه‌های وزارت بهداشت را در مراکز اقامتی-پذیرایی و دفاتر خدمات مسافرتی، طبق چارچوب‌های وزارت بهداشت لازم‌الاجرا کنیم.
ورود چینی‌ها به ایران با توجه به برگزاری جشن ملی «ایران باشکوه» موجب شکل‌گیری نگرانی‌هایی در 9 استان میزبان این جشن می‌شود. خبرهای منتشر شده از همدان و یزد هم گویای این امر است که گردشگران چینی برای شرکت در این جشن‌ها وارد استان‌ها شده‌اند.
این نگرانی کاملا بجاست اما اولویت ما در وضعیت اضطراری کنونی، جان مردم است نه گردشگری. ما از مدت‌ها پیش برنامه‌های مفصلی را برای عید بهاره چینی در نظر گرفته بودیم. از یک‌سال گذشته چین به عنوان بازار هدف گردشگری تعیین شده بود و اقدامات مثبتی هم در جهت آن صورت گرفت. برای مثال سفری که بخش خصوصی و وزیر در چند ماه گذشته به این کشور داشتند، ذیل همین اتفاق دسته‌بندی می‌شود. ما با برنامه‌هایی که داشتیم می‌خواستیم در عید بهاره چین، از بازار گردشگری آنها منتفع شویم. اما برنامه‌ها به دلیل تقارن این عید با ایام فاطمیه، به هفته بعد موکول شدند. نهایت اینکه با توجه به وضعیت فعلی و شیوع سریع این ویروس، تمام برنامه‌های این جشن را متوقف و آنها را به آینده موکول کردیم.
احیانا تقارن این عید با شیوع ویروس کرونا خساراتی را متوجه گردشگری زخم‌خورده ما خواهد کرد؟
صد درصد. برنامه ما نسبت به گردشگران چینی صرفا متوجه این 9 استان نبود، بلکه بازار گردشگری چین بازار بزرگ جهانی است. نه فقط ما، بلکه صنعت گردشگری بین‌المللی قطعا از این ماجرا خسارت می‌بیند. سالانه بیش از 150 میلیون گردشگر چینی در بازار گردشگری جهان نقش دارند و بخش عمده‌ای از سفرهای خود را در این عید صورت می‌دهند. همان‌گونه که ما ایرانی‌های بخش اعظم سفرهای‌مان را به عید نوروز موکول می‌کنیم. این مساله هم برای بازار گردشگری ما عواقبی دارد و هم جهان. بنابراین اینکه شما می‌فرمایید صحیح است، سند گردشگری ما هم متضرر شده است اما امیدواریم با همکاری وزارت بهداشت و وزارت امور خارجه، این ویروس اصلا وارد کشور ما نشود. دغدغه ما همان دغدغه مردم است و این مساله را در چنین شرایطی مهم‌تر می‌دانیم. ضربه‌ای که ممکن است از شیوع این بیماری به کشور ما بخورد برای ما در حال حاضر مهم‌تر از ضربه‌ای است که متوجه گردشگری می‌شود و ما می‌خواهیم با هم‌افزایی با سایر دستگاه‌های دولت به سلامت از این وضعیت عبور کنیم.
آخرین گزارش نیویورک‌تایمز نشان می‌دهد سنگاپور و مغولستان می‌خواهند مرزهای خود را بر چین ببندند و علاوه بر آن، سنگاپور اعلام کرده است که اجازه ورود به افرادی را نمی‌دهد که 14 روز پیش از ورود به این کشور، به چین سفر کرده باشند. با توجه به اقداماتی از این دست که در جهان صورت گرفته است و با توجه به نامه وزارت بهداشت، آیا مرزهای هوایی ما نیز روی چینی‌ها بسته خواهند شد؟
این موضوع برای کشورهای همسایه چین طبیعی است، آنها قطعا نگرانی‌های بیشتری دارند و باید جانب احتیاط را رعایت کنند. این مساله 14 روز هم که اشاره کردید، اقدام مناسبی است زیرا یک نفر می‌تواند در ظاهر علائم بیماری نداشته اما ناقل آن باشد. همان‌طور که گفتم اقدامات ما منطبق با جهت‌گیری وزارت بهداشت است. تمام مواردی که وزارت بهداشت تاکنون اعلام کرده، اعم از غربالگری، قرنطینه یا موضوعات دیگر را به تمام تاسیسات گردشگری خود عینا ابلاغ می‌کنیم و از تمام آنها می‌خواهیم پیشگیری‌های لازم را با جدیت پیگیری کنند. البته توجه داشته باشید که دیگر نگرانی صرفا متوجه کشور چین نیست، بلکه این ویروس به کشورهای دیگری هم منتقل شده است و دیگر مسافران هم می‌توانند ناقل این بیماری باشند. بنابراین ما از طریق کانال‌های تخصصی خود مرتبا وضعیت را بررسی می‌کنیم و جدی بودن آن را هشدار می‌دهیم. برای مثال از کارکنانی که مستقیما با گردشگران برخورد دارند، می‌خواهیم احتیاط‌های لازم را انجام دهند. در سطح جهانی نیز هنوز راهکاری جز دغدغه‌مندی، پیشگیری و احتیاط اتخاذ نشده است و ما نیز همین مسیر را طی می‌کنیم. نکته این است که ما حق نداریم جلوی فردی را برای سفر بگیریم. حتی وزارت بهداشت هم به عنوان وزارت تخصصی از مردم خواسته است تا از سفرهای غیرضروری، یعنی گردشگری خودداری کنند. بنابراین باید به خود مردم این آگاهی را بدهیم. زیرا موضوع فقط این نیست که آیا گردشگری از چین وارد کشور شود یا خیر. از سوی دیگر، بخشی از مردم ما هستند که با چین تجارت می‌کنند و با این کشور ارتباطات اقتصادی دارند، بنابراین برعکس آن نیز صادق است. همانقدر که نسبت به ورود چینی‌ها به کشور حساسیم، دغدغه افرادی را داریم که برای کارهای تجاری به این کشور سفر می‌کنند.
اشاره کردید کارکنانی که مستقیما با گردشگران برخورد دارند، در معرض خطرند و باید جانب احتیاط را رعایت کنند. چه اقداماتی را تاکنون برای حفظ سلامت این بخش از فعالان در حوزه گردشگری پیش‌بینی کرده‌اید؟
ما از همان ساعات اولیه موضوع را به تمام همکاران‌مان، راهنمایان دفاتر سفر و مراکز اقامتی و پذیرایی منتقل کردیم. هر لحظه‌‌ای هم که بیانیه یا توصیه جدیدی اعلام شود، بلافاصله با بخش بین‌الملل ارتباط داریم و اطلاعیه‌های جدید را منتشر می‌کنیم. خط مقدم ورود احتمالی این ویروس اول از خطوط هوایی وسایل ترانسفر مسافر و بعد هتل‌ها و مراکز اقامتی کشور است.
به همین دلیل از افراد شاغل در لاندری‌ها یا آشپزخانه‌های این مراکز خواسته‌ایم در مواجهه با وسایلی چون حوله، ملحفه، وسایل نظافتی حتی کلیدهای در اتاق‌ها جوانب اختیاط را به خرج دهند، از دستکش و مواد ضدعفونی‌کننده به‌طور مداوم استفاده کنند و دستورالعمل‌هایی را با توجه به این مسائل به مراکز اقامتی ابلاغ کرده‌ایم. علاوه بر آن ما خودمان را آماده کرده‌ایم تا در صورت بروز بحران در یکی از هتل‌ها، اقدامات لازم را با سرعت و دقت ارایه دهیم.
درمورد سایر گردشگران چینی که احیانا از قبل بسته‌های سفر به ایران خریده باشند چه اقداماتی را لحاظ کرده‌اید؟
یک بسته سفر در یک ساعت تدوین نمی‌شود و تولید آن اقلا سه الی چهار ماه زمان می‌برد. به‌رغم همه این بحث‌ها و آمادگی‌هایی که از پیش برای ورود چینی‌ها ایجاد کرده بودیم و در 9 استان برای استقبال از گردشگران چینی آماده بودیم، ما همه این برنامه‌ها را از دستور کار خارج کردیم. یک بعد این اقدام البته تعهدات بین‌المللی است. وقتی فردی بسته سفری را از سه ماه پیش خریده باشد، ما نمی‌توانیم جلوی او را بگیریم مگر اینکه دلیل قانع‌کننده داشته باشیم. وقتی مسافری از غربالگری‌ها و پیشگیری‌های وزارت بهداشت عبور می‌کند، طبیعتا ما هم نمی‌توانیم جلوی ورود او را بگیریم. با این اوصاف ما به گردشگران چینی اطلاع‌رسانی کردیم و گفتیم که آنها می‌توانند از این بسته‌های سفری که خریده‌اند، در آینده استفاده کنند. به این شکل خسارت و جریمه‌ای هم متوجه دوستان ما نخواهد شد و در آینده ما میزبان گردشگرانی خواهیم بود که سفر خود را معوق کردند. ما فعلا امیدواریم که به سلامت از این وضعیت عبور کنیم و هر اقدام لازمی را در این جهت انجام خواهیم داد.
