◄ دلایل پنهانِ ناتوانی فرسوده‌سواران برای نوسازی ناوگان

یک فعال بخش حمل و نقل جاده‌ای با تاکید بر این‌که تعیین هزینه استهلاک سرمایه ثابت در هر کیلومتر به‌عنوان یکی از پارامترهای تعیین کننده نرخ شاخص تن کیلومتر در نظر گرفته شده است، در مورد مفهوم هزینه استهلاک دارائی‌ها گفت: دارایی‌های ثابت با گذشت زمان، دچار فرسایش، کهنگی و فرسودگی ناشی از استفاده، خواهند شد و به تدریج فایده خود را از لحاظ بهره‌وری، از دست می‌دهند.

به گزارش تین نیوز، نوید خیرمند افزود: حسابداری سعی می‌کند، این کاهش فایده‌رسانی دارایی‌های ثابت را، به روش معقول و منطقی محاسبه کند که به آن، هزینه استهلاک می‌گویند.

این راننده کامیون عنوان کرد: تعریف استهلاک در حسابداری عبارتست از: سرشکن کردن و تخصیص دادن بهای تمام شده دارایی ثابت، به طریقی معقول و منظم، به دروه استفاده از آن.

وی بیان کرد: عوامل هزینه استهلاک شامل: بهای تمام شده دارایی ثابت، ارزش اسقاط و عمر مفید دارایی می‌باشد. این عوامل برای محاسبه هزینه استهلاک مورد نیاز می‌باشند.

این راننده کامیون در مورد نحوه محاسبه هزینه استهلاک، اظهار کرد: جهت محاسبه استهلاک باید مبنایی مناسب برای عواملی شامل بهای تمام شده واقعی، برآورد ارزش اسقاط و برآورد عمر مفید را تعریف کرد.

وی گفت: در نتیجه در محاسبه استهلاک یک عامل واقعی و 2 عامل برآوردی شامل موارد زیر وجود دارد:

- ارزش اسقاط: عبارت است از مبلغی که پیش‌بینی می‌شود از فروش مال یا تعویض به هنگام عدم استفاده از آن، مبلغ استهلاک پذیر یک دارایی بیش از کسر ارزش اسقاط آن تعیین می‌شود.

- طبق استاندارد شماره 17 حسابداری ارزش اسقاط صفر فرض می شود. ارزش اسقاط غیر از صفر متضمن این است که واحد تجاری انتظار دارد دارایی نامشهود را قبل از پایان عمر اقتصادی آن واگذار کند. (ارزش اسقاط برابر است با ارزش حاصل از فروش یا تعویض دارایی پس از طی شدن دوره استهلاک)

وی در مورد تعیین عمر مفید دارایی‌ها نیز گفت: تعیین عمر مفید به ماهیت دارایی و علل اصلی استهلاک آن بستگی دارد. بنابراین عمر مفید ممکن است بر حسب یکی از مقیاس‌ها شامل دوره هایی از زمان، جمع محصولات قابل تولید، جمع ساعات کارکرد تعیین شود

خیرمند در مورد محاسبه هزینه استهلاک سرمایه در یک کشنده ولوو و تاثیر آن در نرخ شاخص تن کیلومتر اظهار کرد: قیمت فعلی آخرین مدل ولوو اف اچ ۵۰۰ حدوداً برابر است با 3 میلیارد و 300 میلیون تومان. قیمت ولوو اف اچ ۴۸۰ مدل ۸۹ حدودا 2 میلیارد و 300 میلیون تومان در بازار امروز است ( ارزش اسقاط).

وی با بیان این‌که  اسقاط در اینجا به معنی بلا استفاده بودن نیست، اظهار کرد: یعنی در طی ۱۰ سال حدودا یک میلیارد تومان از دارایی مستهلک شده است اگرچه به‌خاطر تورم بالا و افت ارزش ریال امکان محاسبه با بهای تمام شده در زمان اولیه نیست، ضمنا چون تا کنون هزینه استهلاک محاسبه نشده مبنای محاسبه را به قیمت روز در نظر گرفته شده است.

این فعال بخش حمل و نقل جاده‌ای تاکید کرد: میانگین بهروری کامیون طبق آمارهای اعلامی سازمان حدودا ۷۵٫۰۰۰ کیلومتر است. جهت محاسبه آسانتر، پیمایش با بار  را ۱۰۰٫۰۰۰ کیلومتر در سال در نظر می‌گیرم، یعنی طی ۱۰ سال ۱٫۰۰۰٫۰۰۰ کیلومتر بهره وری داشته که با تقسیم عدد یک میلیارد بر 100 هزار، عدد 1000 حاصل می‌شود.

وی افزود: مبنای ظرفیت بارگیر برای تعیین نرخ شاخص تن کیلومتر ۲۲ تن است بنابراین، از تقسیم عدد 1000 بر 22 عدد 45.4 حاصل و در واقع  به ازای هر تن بار در یک کیلومتر حدود ۴۵ تومان هزینه استهلاک دارایی به کامیوندار تحمیل می‌شود.

خیرمند عنوان کرد: عدم توانایی فرسوده سواران برای نوسازی ناوگان به علت عدم توجه به این موضوع بسیار مهم است. کامیونداران با حمل مواد اولیه در چرخه تولید باعث ایجاد ارزش افزوده می‌شوند که بخشی از این ارزش افزوده می‌باید به‌جهت استهلاک دارایی به کامیوندار پرداخت شود ولی این موضوع تا قبل از تن کیلومتر مغفول مانده بود.

چرا دیگر نیازی به واردات و نوسازی ناوگان باری نیست؟

این راننده کامیون افزود: مثال واضح‌تر این است که کامیونداران مانند والدین یک کودک، خود و سرمایه خود را پیر و فرسوده کردند ولی استفاده آن را صاحبان کالا و سرمایه برده‌اند، در آنجا عشق به فرزند دلیل این از خود گذشتگی بوده و در اینجا عدم آگاهی و سواد در محاسبه بهای تمام هزینه حمل.

وی گفت: این موضوع را پیشکسوتان صنف بهتر درک می‌کنند، آنگاه که می‌گویند ۳۰ سال پیش یک کامیون خریدم ۱۰ میلیون تومان و فلانی هم در همان موقع با همین مبلغ ۱۰٫۰۰۰ متر  زمین  خرید، اکنون من یک کامیون فرسوده نهایتاً ۲۰۰ میلیون تومانی دارم و او صاحب زمینی به مبلغ حداقل ۱۰ میلیارد تومان است.