ورود گرجستان به شبکه حمل و نقل کالا بین هند و روسیه نباید باعث ناامیدی ما شود

مدیر کل بنادر و دریانوردی سیستان و بلوچستان امروز با انتشار یادداشتی به تشریح نقش مهم کریدور شمال - جنوب برای حمل کالاهای سرگردان به روسیه پرداخته است.

به گزارش تین نیوز به نقل از آسام تدبیر، وی چنین توضیح داده که در پی حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم های گسترده کشورهای اروپایی و آمریکا علیه روس ها؛ ارائه سرویس حمل و نقل دریایی توسط خطوط کشتیرانی بین المللی به بنادر مهم روسیه از جمله ولادی وستوک، سنت پترزبورگ و نووروسیسک متوقف شده و همچنین راه آهن سراسری شرقی-غربی آن کشور نیز از حیز انتفاع ساقط گردیده و در این راستا فرصت های جدیدی برای کشورمان مهیا گردیده است.

بهروز آقایی در ادامه نوشته: در حال حاضر روسیه بیش از هر زمان دیگری برای مبادله کالا و تجارت ٨ میلیارد دلاری با هندوستان و کشورهای جنوب و شرق آسیا به مسیر کریدور شمال - جنوب نیاز پیدا کرده و هیچکدام از کریدورهای دیگر از جمله دالان شمالی، کریدور میانی، تراسیکا، ترانس کاسپین پاسخگوی حجم تبادلات کالایی با شرکای اقتصادی قبلی و آینده روس ها نخواهد بود و مطمئنا شبکه تامین روسیه نیاز به مسیرهای جدید خواهد داشت.

این مقام مسئول در ادامه افزوده: کریدور شمال - جنوب مورد توافق سه کشور ایران، هند و روسیه است که روس‎ها را از طریق ایران به هند وصل می کند و یکی از گزینه های مهم روسیه برای توسعه تجارت و انجام مبادلات کالایی می باشد. بنابراین ضروری است با تسهیل فرآیندها و تکمیل زیرساخت ها از مزیت کریدور شمال - جنوب برای رونق ترانزیت بهره گیری نمود.

وی در ادامه چنین نوشته که: در پی تحریم های اعمال شده بر ضد روسیه، دولت هند کمیته ای را به ریاست آنیل دولی، مدیر اجرایی انجمن ملی مالکان کشتی هند، تشکیل داده تا برای کمک به بازرگانان هندی راه های دسترسی به تسهیلات کشتیرانی را پیدا نماید که در این بین، مسیر بنادر گرجستان را برای ارسال کالاهای صادراتی هند به روسیه برگزیدند.

آقایی در ادامه یادداشت خود به خبر انتقال محمولات هند به روسیه از طریق گرجستان پرداخته که توسط منابع مختلف از جمله سایت "ایندیا سی ترید نیوز" در تاریخ ۱۹ آپریل ۲۰۲۲ (۳۰ فروردین ۱۴۰۱) منتشر شد اشاره کرده و می نویسد: همین سایت در مطلب دیگری مسیر کریدور ترانزیتی شمال - جنوب که از ایران و جمهوری آذربایجان عبور می کند را به مراتب سریعتر و ارزانتر از مسیر گرجستان معرفی کرده است.

وی در ادامه با تاکید بر اهمیت نقش ترانزیتی کریدور شمال - جنوب تصریح کرده: وقتی توافقنامه کریدور شمال - جنوب موسوم به نوستراک در سال٢٠٠٠ بین هندوستان، ایران و روسیه منعقد شد، بیش از هر زمان دیگری امید می رفت تا با ایجاد ۳۰ درصد صرفه جویی در زمان و هزینه، استعداد عبور کالا و کانتینرهای ترانزیتی از ایران به سرعت شکوفا شود، اما هرگز این چشم انداز محقق نشد و آمار کل کالاهای ترانزیتی عبوری از قلمرو کشورمان هیچ وقت از ۱۰ الی ۱۱ میلیون تن فراتر نرفت.

مدیر کل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان در تحلیل خود اضافه کرده که هر چند عواملی مانند قطع ارتباط با بخش بزرگی از جامعه جهانی و تحریم های بین المللی می تواند دلایلی برای این عدم توفیق کریدور شمال - جنوب تلقی شود، اما واقعیت غیرقابل انکار آن است که شبکه حمل و نقل ایران آمادگی بهره وری و هماهنگی لازم جهت ایفای نقش موثر و پایدار به عنوان یک دالان ترانزیتی تمام عیار و قابل اعتماد برای کشورهای همسایه و مجاور را نداشته و اکنون هم ندارد و با وجود تلاش های گسترده کشورمان برای توسعه زیرساخت های حمل و نقلی از بنادر گرفته تا مسیرهای حمل و نقلی جاده ای و ریلی، به دلیل عدم تکمیل بسیاری از پروژه ها، پیچیدگی فرآیندهای گمرکی و نظارتی و بخشنامه های خلق الساعه، بهره وری پایین ناوگان و همچنین فقدان مدلهای کسب و کار لازم برای ارائه خدمات یکپارچه، عملاً سرمایه گذاری های صورت گرفته حالتی پراکنده دارند و شباهتی به یک شبکه کارآمدِ ترکیبی برای حمل و نقل و انتقال سریع، ارزان و ایمن کالا و کانتینرهای ترانزیتی در آن دیده نمی شود.

آقایی می افزاید: از آنجائیکه اقدامات خوبی از طرف دولت هند برای سرمایه گذاری در بندر چابهار انجام گرفته و تلاش ها برای ایجاد خط کشتیرانی مستقیم بین چابهار و هند با رویکرد کاهش هزینه و تقلیل زمان انتقال کالاها در حال انجام می باشد، جابجایی بخشی از کالاهای سرگردان در مسیر انتقال به روسیه از طریق گرجستان نباید تلاش ما را برای احیای کریدور شمال - جنوب در شرایط فعلی کم رنگ نماید.

آقایی در خاتمه یادداشت خود تاکید کرده که شرایط موجود فرصت بسیار مغتنمی در اختیار بخش حمل و نقلی کشور قرار داده است که می باید از تمام ظرفیت های بخش خصوصی، دیپلماسی اقتصادی و هم افزایی کلیه دستگاه ها با برقراری یک الزام قانونی صریح توسط دولت، برای فعال نمودن کریدور شمال - جنوب بهره جست.