اتصال شرق به غرب تهران در ۷۵ دقیقه با متروی خط ۱۰

محسن هرمزی در مورد وضعیت خط  ۱۰ مترو با بیان اینکه طبق طرح «جامع حمل و نقل ریلی پایتخت» که آخرین نسخه آن بهمن ماه سال ۱۳۹۸ به تصویب شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور رسید، مطالعات و مقدمات احداث ۴ خط جدید در تهران در دستور کار متولیان امر قرار گرفت، می افزاید: مطالعات مربوط به خطوط جدید شبکه حمل و نقل ریلی پایتخت به مراحل انتهایی خود رسیده و حتی اولویت ساخت قطعات مختلف در هر خط بر اساس مقایسه میزان کارایی و همچنین زمان لازم برای ساخت هر قطعه به همراه هزینه های لازم برای احداث آن مشخص شده است.

وی با تاکید بر اینکه نکته مهم در مورد روند ساخت قطعات جدید، نحوه جذب منابع مالی است به شکلی که برخلاف روش مرسوم در مورد ۷ خط موجود، خطوط جدید از محل منابع غیر نقد همچون تهاتر املاک، ظرفیت مالی مجتمع های ایستگاهی، مشارکت بخش خصوصی و ... تغذیه مالی خواهد شد، می گوید: به این لحاظ هیچ آسیبی به روند احداث ایستگاه های باقیمانده در خطوط ۶ و ۷ و یا طرح های توسعه ای دیگر خطوط موجود وارد نخواهد آمد.

مطالعات اولویت بندی اجرای خطوط جدید مترو با معیارهای ترافیکی، بهره برداری، فنی- اجرایی و همچنین نسبت منافع به هزینه، درکمیته راهبری خطوط و ایستگاه های مترو انجام شده است

مدیرعامل متروی تهران با اشاره به اینکه مطالعات اولویت بندی اجرای خطوط جدید مترو با معیارهای ترافیکی، بهره برداری، فنی- اجرایی و همچنین نسبت منافع به هزینه، درکمیته راهبری خطوط و ایستگاه های مترو انجام شده است، ادامه می دهد: بر پایه این مطالعات ابتدا قرار بر این بود تا هر ۷ سال حدود ۵۰ کیلومتر از بخش های مختلف خطوط جدید، ساخته و به بهره برداری برسند؛ اما تلاش مدیریت شهری کنونی، انجام خطوط جدید در مدت زمان کوتاهتر است تا این امر کمتر تحت تاثیر افزایش سنواتی بهای خدمات و کالا در طول سالهای پیش رو شود. به این ترتیب می توان گفت برنامه زمان بندی اجرای خطوط جدید و ایستگاه های خطوط چهارگانه متروی تهران با جزئیات کامل مشتمل بر زمان عبور دستگاه حفار مکانیزه از ایستگاه ها، تاریخ دقیق تملک موقت هر ایستگاه، اجرای سازه نگهبان، هسته مرکزی ایستگاه، تجهیزات برقی و مکانیکی ایستگاه، ریل گذاری و همچنین زمان بهره برداری از هر ایستگاه مشخص بوده و در صورت تأمین به موقع منابع مالی لازم، قابل تحقق است.

خطوط جدید مترو برای تهران یک الزام و نه یک انتخاب

هرمزی با تاکید بر اینکه ایجاد خطوط جدید مترو برای تهران یک الزام و نه یک انتخاب است، تاکید می کند: در بیان فواید پرشمار احداث خطوط جدید که در واقع یک الزام برای پایتخت به حساب می آید و نه یک انتخاب، باید به اثرات مترو بر کاهش مصرف سوخت، آلاینده های زیست محیطی، تصادفات جرحی و فوتی، ترافیک و ... اشاره کرد؛ اما نکته مهمتر اینکه ساخت خطوط ۸ تا ۱۱ باعث ایجاد حلقه ای متصل و یکپارچه در شبکه راه آهن ریلی تهران شده و شکل پراکندگی ایستگاه ها در مناطق مختلف را موزون و منطقی خواهد ساخت. این در حالی است که وضعیت بهره مندی مناطق ۲۲ گانه از ایستگاه های موجود شبکه مترو، چندان متناسب جمعیت و وسعت هر منطقه نیست.

گزارش روز را بخوانید؛

◄ همه انتصاب های مدیرعامل راه آهن در سه ماه گذشته+ اسامی مدیران

◄ کمبود جای پارک در تهران/ پارکینگ بزرگراه حقانی به حال خود رها شده است

ی ادامه می دهد: در شکل کنونی، توزیع ایستگاه های خطوط هفت گانه، مناطق پرجمعیت و متراکمی از قبیل ۹، ۱۵، ۱۷، ۱۸و ۲۰ از حداکثر یک تا ۳ ایستگاه برخوردار بوده است؛ اما منطقه ای مثل منطقه ۲۱ حتی یک ایستگاه مترو هم ندارد و اساساً پهنه غربی پایتخت از این لحاظ وضعیت مناسبی ندارد و این امر عمدتاً به خاطر آن است که مبنای اولیه تعیین مسیر خطوط و جانمایی ایستگاه های فعلی، اولین طرح جامع حمل و نقل ریلی پایتخت است که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی تهیه شده و آن زمان نه جغرافیای تهران به شکل امروزی بود و نه گسترش و میزان رشد جمعیتش به میزان کنونی پیش بینی می شد.

به گفته مدیرعامل متروی تهران، تصور می کنید با احداث ۴ خط جدید مترو که متعاقب آن حدود ۱۳۰ ایستگاه به شبکه متروی تهران اضافه می شود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ کافی است تجسم کنید منطقه ای مثل منطقه ۲۲ با ساخت و راه اندازی کامل خطوط ۹ و ۱۰ صاحب ۱۶ ایستگاه جدید خواهد شد. منطقه ۲۰ نیز به ۶ ایستگاه جدید مجهز شده و مناطقی مانند ۹، ۱۵، ۱۷ و ۲۰ از ۵ تا ۹ ایستگاه جدید را پذیرا خواهند بود.

با احداث ۴ خط جدید، پراکندگی ایستگاه ها در مناطق مختلف شکل متعادل تری پیدا می کند

هرمزی با بیان اینکه با احداث ۴ خط جدید، پراکندگی ایستگاه ها در مناطق مختلف شکل متعادل تری پیدا می کند و البته دسترسی به اقصی نقاط پایتخت با حمل و نقل عمومی پاک، ایمن و سریع امکانپذیر خواهد شد، می افزاید: ناگفته پرواضح است که پیش شرط اصلی احداث ۱۳۰ ایستگاه و ۴ خط جدید، مسأله تأمین به موقع منابع مالی است. در این صورت طی یک برنامه فشرده و با اولویت بندی قطعات مختلف در هر خط، می توان شکل جدیدی به جریان حمل و نقل عمومی در پایتخت بخشید. این در حالیست که در نقطه مقابل، بی تفاوتی به اجرای خطوط جدید، صرفاً باعث افزایش هزینه های احداث خطوط در سال های آتی خواهد شد. در واقع این ۴ خط باید ساخته شود و در ضرورت ایجاد خطوط جدید، هیچ شک و شبهه ای نیست.

وی با بیان اینکه  ساخت ۴ خط جدید مترو یکی از بزرگترین و منحصر به فردترین پروژه های مطالعاتی کشور بوده، به گونه ای که برای اولین بار مطالعات ۱۶۰ کیلومتر خط مترو به همراه ۱۳۰ ایستگاه در قالب یک پروژه تعریف و به مشاوران ذیصلاح طی فرآیند مناقصه واگذار شد، می گوید: در فرآیند انجام این پروژه خط ۸ متروی تهران به طول ۳۹ کیلومتر و ۳۵ ایستگاه از مسعودیه تا چهار راه سرسبز، خط ۹ متروی تهران به طول ۴۸ کیلومتر و ۴۳ ایستگاه از دولت آباد تا چیتگر، خط ۱۰ متروی تهران به طول ۴۴ کیلومتر و ۳۵ ایستگاه از وردآورد تا فلکه سوم تهرانپارس و خط ۱۱ متروی تهران به طول ۲۹ کیلومتر و ۱۸ ایستگاه از چیتگر تا سه راه تقی آباد مورد مطالعه قرار گرفته اند. همچنین از جمله مهمترین ویژگی های این مطالعات، فازبندی کردن اجرا و بهره برداری از خطوط بر مبنای سرمایه گذاری برای تأمین منابع مالی اجرای طرح بوده است.

در فرآیند انجام این پروژه خط ۸ متروی تهران به طول ۳۹ کیلومتر و ۳۵ ایستگاه از مسعودیه تا چهار راه سرسبز، خط ۹ متروی تهران به طول ۴۸ کیلومتر و ۴۳ ایستگاه از دولت آباد تا چیتگر، خط ۱۰ متروی تهران به طول ۴۴ کیلومتر و ۳۵ ایستگاه از وردآورد تا فلکه سوم تهرانپارس و خط ۱۱ مترو تهران به طول ۲۹ کیلومتر و ۱۸ ایستگاه از چیتگر تا سه راه تقی آباد مورد مطالعه قرارگرفته اند

هرمزی در ادامه می گوید: برای اولین بار در ایران طی فرآیند انجام مطالعات، از مجموعه مشاوران شهرسازی و ترافیکی نیز در تعیین موقعیت دقیق ایستگاههای مترو و همچنین ظرفیت خطوط استفاده شده است. در واقع باتوجه به این شکل مطالعات جامع، مجموعه خطوط جدید متروی تهران ضمن جذب حداکثر میزان مسافر، کمترین هزینه اجرا و بهره برداری را باتوجه به مطالعات دقیق و گسترده ای که انجام شده است، در بر خواهند داشت.

مدیرعامل متروی تهران ادامه می دهد: در مطالعات صورت گرفته، بررسی اثرات احداث و بهره برداری از هر یک از ایستگاه های خطوط جدید بر میزان جذب مسافر سایر خطوط موجود نیز مدنظر قرارگرفته است. بدین ترتیب خطوط جدید متروی تهران صرفا در محدوده مطالعات ۴ خط جدید مورد مطالعه قرارنگرفته؛ بلکه مطالعات در ابعاد کلی شبکه حمل و نقل ریلی شهر تهران در افق سالهای آینده بررسی شده است. 

وی به هماهنگی های گسترده انجام شده برای تملک اراضی مورد نیاز احداث ایستگاه های خطوط جدید مترو نیز اشاره می کند و می گوید: از دیگر اقداماتی که توسط مشاوران ۴ خط جدید مترو مدنظر قرار گرفته است، می توان به استخراج کلیه تملک های مورد نیاز برای احداث تونل و ایستگاهها و همچنین دپو و پارکینگ مورد نیاز خطوط چهارگانه اشاره کرد. در این راستا کلیه استملاک های مورد نیاز با شهرداران مناطق مربوطه طی جلسات کارشناسی جمع بندی و نهایی شده و به منظور تملک این اراضی در اختیار سازمان املاک شهرداری تهران قرار گرفته است. 

عملیات حفاری تونل اصلی خط ۱۰ مترو در تیرماه عملیاتی می شود

جابجایی ۲۲ هزار نفر با خط ۱۰ مترو/ آغاز حفاری با ۳ TBM 

هرمزی با تاکید بر اینکه از  ۴ خط جدید شبکه متروی پایتخت، عملیات حفاری تونل اصلی خط ۱۰ مترو در تیرماه عملیاتی می شود، می افزاید: خط ۱۰ متروی تهران به طول ۴۵ کیلومتر و با ۳۵ ایستگاه از فلکه سوم تهرانپارس آغاز و در انتها به ایستگاه ورد آورد (ایستگاه تبادلی با خط ۵ مترو) می رسد . براساس مدل سازی های ترافیکی، تعداد مسافر جابجا شده در هر ساعت و در هر جهت از این خط ۲۲ هزار نفر خواهد بود. به لحاظ ترافیکی هم بخش غربی این خط (حد فاصل وردآورد تا کوهسار) اولویت بسیار بالایی دارد و به همین دلیل اجرای آن در این محدوده زودتر در دستور کار قرار گرفته است.

وی در پاسخ به این سوال که چند ساعته شهروندان می توانند با استفاده از خط ۱۰ مترو شرق تا غرب تهران را طی کنند؟ می گوید: اگر قطار به اندازه کافی موجود باشد و در خط راه اندازی بشود با فرض راه اندازی ۳۴ ایستگاه، در حدود ۷۵ تا ۹۰ دقیقه شهروندان می توانند شرق تا غرب تهران را با مترو طی کنند.

مدیرعامل متروی تهران با بیان اینکه برای ساخت خط ۱۰ مترو از توان قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا (ص) بهره برده ایم و اخیرا هم قرارداد بخش عمرانی و سیویل آن با مجموعه مذکور نهایی شده است، اظهار می کند: مطالعات فاز یک و دو این خط در حال اتمام و تحویل به پیمانکار است و پارکینگ قطارها و دپوی تعمیراتی خط ۱۰ به مساحت ۳۶ هکتار در منطقه ۲۲ شهرداری تهران واقع و زمین آن از شهرداری به شرکت متروی تهران تحویل شده است.

هرمزی با اشاره به اینکه حفاری و ساخت تونل در فاز نخست احداث خط ۱۰ مترو یعنی بخش غربی به طول تقریبی ۲۰ کیلومتر با ۳ دستگاه حفار مکانیزه صورت می پذیرد، ادامه می دهد: تعداد ایستگاه های خط ۱۰ مترو در منطقه ۲۲ شهرداری که از جمله مناطق کم بهره به لحاظ برخورداری از خطوط شبکه متروی پایتخت به شمار می آید، ۱۱ ایستگاه خواهد بود.

وی تأکید می کند: اولویت بندی اجرا و بهره برداری از خطوط جدید متروی تهران نه تنها باعث جذب بیشتر سرمایه گذار بخش خصوصی در این پروژه عظیم می شود؛ بلکه کاهش هزینه ها وکمک به وضعیت فعلی خطوط هفتگانه موجود را به دنبال خواهد داشت. به عنوان مثال خط ۱۰ ایستگاه متروی کوهسار یک ایستگاه تبادلی با خط ۶ مترو بوده و مسافری که از شهر کرج به سمت تهران می آید، همیشه در ایستگاه صادقیه پیاده می شود که همین امر باعث شلوغی ایستگاه مذکور می شود؛ اما بعد از ساخت خط ۱۰ مترو در بخش حدفاصل وردآورد تا کوهسار، قسمت عمده ای از مسافران به جای پیاده شدن در ایستگاه صادقیه و رفتن به ایستگاه امام خمینی (ره) می توانند در ایستگاه وردآورد از طریق خط ۱۰ وارد خط ۶ و یا دیگر خطوط  شبکه متروی تهران شود. در چنین حالتی هم خطوط مترو توسعه پیدا می کند و هم ازدحام مسافران در خطوط هفتگانه موجود کاهش یافته و کیفیت خدمات رسانی به مردم ارتقاء خواهد یافت.

مدیرعامل متروی تهران درباره ساخت خط ۹ مترو و مذاکره با قرارگاه خاتم الانبیا (ص) هم می گوید: برای انتخاب یک مدل جدید در حال مذاکره با این پیمانکار هستیم و در کلیات امر به تفاهماتی نیز دست یافته ایم.