پیاده‌راه‌ها؛ مکانی برای پر کردن خلأهای حاصل از مناسبات مدرن شهری
یکی از راه‌های تسکین مصایب رو به تزاید در زندگی مدرن شهری، فناوری معکوس ساخت و تعبیه پیاده‌راه‌های شهری است.
گرچه تاریخچه پیاده‌راه به قرن 19 در آمریکا گره خورده، ولی جدی‌ترین پیاده‌راه‌ها محصول بازسازی اروپای مخروبه از جنگ جهانی دوم است.
امروزه شهرهای کپنهاک، ژنو و آمستردام در ساخت پیاده‌راه و مسیر دوچرخه در صدر قرار دارند.
یکی از پیاده‌راه‌های مهم اروپا، پیاده‌راه سه کیلومتری میدان استقلال استانبول ترکیه است. این پیاده‌راه جذاب مملو از نگارخانه‌ها، رستوران‌ها، کلوب‌های شبانه، بوتیک‌ها، فروشگاه‌های موسیقی، کتابفروشی‌ها، نگارخانه‌ها و سایر مکان‌های تفریحی و دیدنی است.
در ایران نیز در تهران و کلان‌شهرها جنب و جوش برای ساخت پیاده‌راه‌ها بالا گرفته است. گشتگاه‌های اطراف حرم رضوی و همچنین پیاده‌راه تربیت تبریز نمونه‌هایی از پیاده‌راه‌های ماست.
پیاده‌راه شهیر تربیت تبریز توسط شهردار وقت (محمدعلی تربیت) بر روی جادهٔ ابریشم (ایپک یولی) بنا شده و علاوه بر مختصات یک عابرگذر بیشتر اقلام پوشاک، لوازم آرایش، کیف و کفش، لوازم خانگی و... در آن عرضه می‌شود.
دامنه این پیاده‌راه‌ها کم کم به شهرهای متوسطی چون همدان (پیاده‌راه بوعلی) گسترده شده است.
-چرایی و چگونگی پیاده‌راه‌ها
به دلیل وجود ترافیک و آلودگی‌های مختلف صوتی-بصری و زیست محیطی و همچنین سرعت و ماشینیزم فزاینده، انسان عصر ما هر روز تنهاتر می‌شود و سرزندگی، هویت، معنا، اصالت و آرامش روحی و روانی‌اش تهدید و تحدید می‌گردد.
یکی از راه‌های تسکین این مصایب رو به تزاید در زندگی مدرن شهری، فناوری معکوس ساخت و تعبیه پیاده‌راه‌های شهری است.
عابرگذر (پیاده‌راه) با هدف ارتقای تعاملات فرهنگی-اجتماعی، ایجاد جو اعتماد و همبستگی بین شهروندان منفرد و ناشناس، بازگشت سرزندگی شهری، افزایش صمیمیت، تجدید حیات مدنی، هویت‌بخشی، تبادل تجربیات و خاطره‌سازی و خلاصه مکانی برای پر کردن خلأهای حاصل از مناسبات مدرن شهری ساخته می‌شوند.
اگر یک روی سکه پیاده‌راه‌ها تسکین روحی و روانی با جلوگیری از هجوم بی امان ارابه های آهنی در مسیرهایی خاص باشد، روی دیگر سکه هویت‌بخشی، تجدید حیات مدنی و گسترش تعاملات اجتماعی با رعایت پرسپکتیو و سلسله مراتب بصری، مبلمان انعطاف‌پذیر با بهره‌گیری از مصالح مناسب با مدنیت بومی، نورپردازی مناسب در شب و پیوستگی و وحدت کلی است.
- فلسفه پیاده‌راه
پیاده‌راه مکانی برای ماندن و اتاقی برای توقف موقت است، نه فقط محلی برای عبور بی‌احساس.
لذا برای متوقف کردن عابرین سراسیمه از ازدحام زندگی، باید جذابیت، امنیت، بهداشت، سرگرمی و نشاط و آرامش و دسترسی به پارکینگ‌ها و امکانات عمومی و مبادلات تجاری برای تحکیم رابطه شهروندی را دارا باشد.
پیاده‌راه باید حتی‌الامکان دارای محلی برای بازی کودکان، استراحت سالمندان، ملاقات افراد جهت تبادل تجربیات، دسترسی سهل و آسان به مترو، ایستگاه‌های اتوبوس و... جهت تحرک و پویایی و جذابیت توقف برای شهروندان باشد.
- لزوم ساخت پیاده‌راه در کرج
کلانشهر کرج پس از انفکاک از استان تهران، عملاً فاقد زیر ساخت‌های لازم برای مرکزیت یک استان سه میلیونی بود.
از سال ۸۹ گرچه قدم‌هایی برداشته شده ولی هنوز با استانداردهای ملی گسلی عمیق مشهود است. مثلا در حوزه بهداشت و درمان یا آموزش و پرورش سرانه‌ها اصلا مطلوب نیست.
یکی از نقاط کار نشده در کرج بحث فقدان پیاده‌راه‌های مناسب و چند منظوره در مرکز شهر می‌باشد.
گرچه با ساخت پارک کنار گذر باغ سیب مشرف به چهارباندی مهرشهر، پارک خانواده، پارک تنیس و همچنین پارک باغستان غربی قدم‌هایی در این خصوص برداشته شده است، ولی به اذعان سیدعلیرضا موسوی روابط عمومی ساعی شهرداری هیچ کدام از این پروژه ها پیاده‌راه نبوده و با چهارچوب‌ها و اسلوب‌های یک پیاده راه منطبق نیستند.
همچنین دکتر رسولی رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی می‌گوید که در خصوص لزوم تأسیس پیاده‌راه در شورا بحث‌هایی صورت گرفته و تصمیماتی نیز اتخاذ گردیده است.
از شهردار منتخب و همچنین دوستان و همفکران شورای شهر انتظار می‌رود با مطالعه فلسفه تأسیس و الزامات و اقتضائات یک پیاده راه هزاره سومی در کلانشهر کرج، به فکر ساخت پیاده‌راه در نقاط استراتژیک شهر باشند.
