آیا ارزهای دیجیتال به خط پایان رسیده‌اند؟

به گزارش تین نیوز، بازار ارزهای دیجیتال مدتی است اوضاع و احوال خوبی ندارد و «آشفتگی» صفتی است که می توان به آن نسبت داد. همین هفته گذشته بود که باخبر شدیم صرافی FTX ورشکسته شده و در آستانه سقوط قرار دارد و امروز ضربات مهلکی بر پیکره این صرافی بزرگ و نیز بازار رمزارزها وارد شده است.

خط پایان ارزهای دیجیتال؟

متاسفانه امروز این ارزهای دیجیتال هستند که از سقوط اف تی ایکس متأثر شده و آرزوهای سهامداران بزرگ و کوچک را لجن مال کرده اند. شاید همین دو هفته پیش بود که سم بنکمن فراید به عنوان یکی از ثروتمندان بازار رمزارزها بسیار خوشحال بود از اتفاقاتی که در حال رخ دادن است ولی امروز ورق برگشته و هیچکس حال خوشی ندارد.

صرافی بنکمن فراید با نام FTX یکی از برترین های بازار بود و سود کلانی روانه جیب این شخصیت مهم و برجسته می کرد اما حالا ارزش 32 میلیارد دلاری این صرافی در چند روز به پایین ترین حد ممکن رسیده است. مردم واشنگتن روی آقای فراید حساب زیادی باز می کردند و نفوذ زیادی روی قانون گذاری و حتی بازار ارز دیجیتال داشت.

یک زمانی سم بنکمن فراید فردی بود که مردم از او با عنوان نابغه حوزه مالی یاد می کردند و گفته می شد هر لحظه می تواند سرمایه گذاران را انگشت به دهان گذارد. به طور کلی موسس اف تی ایکس، چهره ای قابل قبول برای مارکت رمزارز بود. در حال حاضر میلیون ها طلبکار و شرکت ورشکست شده از این صرافی باقی مانده است.

در واقع هم اکنون با سقوط فاجعه بار صرافی FTX، تنها چیزی که از بازار ارزهای دیجیتال باقی مانده، حس تردید و مجرمانگی است که شاید تا سال ها برای بسیاری از مردم حس ترس به همراه داشته باشد. اسناد و مدارکی که از فساد مالی این صرافی منتشر می شود باعث شده تا عمق فاجعه افزایش یابد.

برای مثال بر اساس قوانین و مقررات این صرافی به هیچ وجه از سرمایه و دارایی مردم به بازوهای تجاری اف تی ایکس وامی داده نمی شود در صورتی که از مجموع ۱۴ میلیارد دلار دارایی مشتریان نزدیک به ۸ میلیارد به یکی از زیرمجموعه ها وام تعلق گرفته است. در کل اعمال سم بنکمن فراید باعث ایجاد حس تردید و ناامنی برای مشتریان شده است.

ایراد بعدی این شرکت صرافی بزرگ، مشکلاتی در ترازنامه بود. مثلا بعد از اینکه ورشکستگی FTX اعلام شد، صدها میلیون دلار از حساب ها به طرز عجیب و غریبی خارج شد. از جمله دلایلی که باعث بروز بحران های مالی در مقطع کنونی می شوند می توان به وام به نزدیکان، فروپاشی های یک شبه و چهره های بزرگ اشاره کرد.

بازار ارز دیجیتال طی یک سال اخیر پستی و بلندی های زیادی پذیرفته است. در عرض یک سال ارزش ۸۰۰ میلیارد دلاری این بازار به مرز ۳ تریلیون دلار رسید ولی خبر ناگوار اینکه هم اکنون ارزش این بازار به ۸۳۰ میلیارد دلار قبل بازگشته است. سوال مهم اغلب سرمایه گذاران و مشتریان این است: آیا در حال حاضر بازار رمزارزها محلی مناسب برای سرمایه گذاری است یا چیزی جز کلاهبرداری و احتکار مفید نمی توان از آن انتظار داشت؟

ادعای سردمداران بازار ارز دیجیتال این بود که این مارکت می تواند واسطه گری های مالی را ارزان، سریع و کارآمدتر از نظام کنونی کند اما آیا این وعده محقق خواهد شد؟ در حال حاضر هر قدمی که برداشته می شود این حس را القا می کند که آیا قرار است بازار از چیزی که هم اکنون است کوچکتر شود؟

گر چه طی هفته اخیر آشوب و آشفتگی زیادی در بازار ارزهای دیجیتال به وجود آمده اما بد نیست نگاهی بیندازیم به زیرساخت های فناوری که رمزارزها ایجاد کرده اند. نظام و سیستم بانکداری برای اینکه بتواند گذران عمر کند نیاز به حفظ اعتماد دارد و اغلب این زیرساخت ها برای چنین نظامی گران تمام می شود.

برخلاف چنین نظام و سیستم پیچیده و بیهوده ای می توان به بلاک چین ها اشاره کرد که روی شبکه ای قوی از کامپیوترها راه اندازی شده اند. شفافیت شعاری برای تدوام بازار ارزهای دیجیتال بوده و خواهد بود. روی این سیستم کامپیوتری متن باز می توان تعاملات را افزایش داد و انواع قراردادهای هوشمند ایجاد کرد.

علاوه بر این چنین بازاری می تواند رمزها و قوانین را طوری تدوین کند که مشارکت کنندگان در آن زمینه مشغول فعالیت شوند و پروژه هایی را که در دنیای واقعی نیازمند صرف هزینه هنگفت دارند ممکن کرد. (مثلا کمکی که به هنرمندان در فروش آثار دیجیتالی می شود را تصور کنید)

شوربختانه بعد از گذشت ۱۴ سال از اختراع بلاک چین بیت کوین، همچنان وعده هایی که داده شده به طور کامل عملی نشده اند. وعده های جذاب بازار ارز دیجیتال باعث شد افراد زیادی وارد این حوزه شوند و تلاش زیادی برای حفظ و گسترش آن کنند. (استعدادهای زیادی جذب بازار رمزارزها شدند که می توان به متخصصان وال استریت، فارغ التحصیلان باهوش دانشگاه های معتبر دنیا، سرمایه شرکت های مجازی و صندوق های بازنشستگی اشاره کرد)

امروزه پتانسیل و هزینه زیادی برای قمارخانه های مجازی صرف می شود اما اغلب مردم به چنین شبکه هایی اعتماد نمی کنند و ترجیح می دهند سرمایه خود را روی معاملات پر از ریسک توکن های ناپایدار از دست بدهند. همچنین در مقطع کنونی ممکن است افراد زیادی بر این باور باشند که زمان قانونمند شدن بازار ارزهای دیجیتال فرا رسیده است.

اما قانونگذاری در نظامی که سرمایه داری است بیهوده خواهد بود چرا که چنین سیستمی معتقد است سرمایه گذاران باید ریسک کنند با علم به اینکه ممکن است ضرر کنند. در حال حاضر شرکت های همکار با صرافی اف تی ایکس سرمایه و دارایی خود را تا حدود زیادی از دست داده اند ولی همچنان دوز آن کمتر از FTX بوده است.

اگر جزو افراد سرمایه گذاری هستید که به بازار رمزارزها شک دارید باید این واقعیت را بپذیرید که پیش بینی به ثمر نشستن یا ننشستن نوآوری های این حوزه میسر و ممکن نیست. فعلا مردم مختار هستند و می توانند از آزادی دارایی خود لذت ببرند. آنها می توانند سرمایه خود را در متاورس یا روی فناوری های مشابه دیگر سرمایه گذاری کنند اما هیچکس سود این کار را تضمین نخواهد کرد.

حالا فرض کنید که ارز دیجیتال هم وضعیتی مشابه دارد و همچون متاورس و سایر فعالیت های مجازی دیگر ریسک و ضرر به دنبال خواهد داشت. در نظر بگیرید که تکنولوژی های به کار رفته در مارکت کریپتو همچنان در حال پیشرفت و ارتقا هستند. برای مثال ارتقای اخیر رمزارز اتریوم باعث شد تا مصرف انرژی آن به شدت کاهش یابد.

در خصوص مبحث قانونگذاری باید گفت که دو راه وجود دارد. قانونگذاران نه حق دارند رمزارزها را حذف کنند و نه حق قانونگذاری بیش از حد را خواهند داشت. اولین راه حل این است که مطمئن شویم هیچ سرقت و کلاهبرداری در بازار اتفاق نمی افتد. مورد دوم مصون نگه داشتن سیستم مالی جریان اصلی در برابر آسیب های رمزارزی است.

البته ذات بلاک چین این است که از قوانین و الزامات قانونی فرار کنند و قانونمند کردن آنها درست نیست ولی می توان تا حدودی نهادهای مرتبط با آن را تنظیم کرد. مثلا الزام صرافی ها برای پشتوانه سپرده های مشتریان با دارایی های نقدی اولین گام مهم و روشن بازار کریپتو است. مورد دیگر قوانین افشا است که باید جلوی وام دادن از سپرده و دارایی مشتریان به بازوان تجاری صرافی را بگیرد.

سرنوشت نهایی بازار ارز دیجیتال

شاید سوال مطرح شود که آیا بازار ارز دیجیتال زنده می ماند یا همچون حباب لاله سرنوشتی شوم در انتظار اوست؟ در پاسخ باید عنوان کنیم که همه چیز بستگی تامی با قانونگذاری دارد. هر چه رسوایی های بیشتری از نظام صرافی ها و متعلقات آنها بروز پیدا کند، فاجعه بیشتر خواهد شد و باید جلوگیری کرد.

برای اینکه بازار رمزارزها بتوانند مجدداً مشتری جلب کنند باید دارای کاربردی معین و مشخص باشند و الا سرنوشت و آینده خوبی در انتظار آنها نخواهد بود.