◄ تورم کاهشی است / تامین ۸۵۰ همت کسری بودجه در پنج ماه

وزیر امور اقتصادی و دارایی در جلسه استیضاح خود در مجلس شورای اسلامی گفت: ما ذخایر عظیم نفت و گاز و منابع عظیم و امکانات و منابع انسانی عظیمی داریم و با قاطعیت می گویم که حتماً موفق خواهیم شد و در این جنگ اقتصادی پیروز خواهیم شد.

وزیر اقتصاد با اشاره به سال ۱۳۹۷ که مسئولیت بانک مرکزی را بر عهده گرفت، افزود: در سال ۱۳۹۷ نظیر همین اتفاقی که الان رخ داده، افتاد؛ آن زمان از چین برگشتم ترامپ می گفت قادر است در ۴۰ سالگی انقلاب در تهران جشن بگیرد؛ چه کسی جلوی ایناها ایستاد؟ سالی ۷ میلیارد دلار درآمد ما از نفت بود ولی ایستادیم.

همتی به سفر اخیرش به عربستان اشاره کرد و افزود: در آن سفر مسئولان عربستان به من گفتند چگونه یک کشور ۷ سال تحت فشار تحریم پایدار ایستاده است؛ گفتم به خاطر مقاومت مردم؛ درست است که مردم تحت فشارند و در ۷ سال گذشته ۱۰ میلیون نفر از مردم زیر خطر فقر رفته اند؛ می بینم مردم چه قدر زجر می کشند وقتی درباره ۶ میلیارد دلار دو سال است داریم بحث می کنیم که اصلا رقمی نیست.

وزیر امور اقتصادی و دارایی اظهار داشت: در قسمت اول صحبت هایم ۱۰ سوالی که مطرح شده پاسخ می دهم در بخش دوم در آخر جلسه جمع بندی می کنم.

همتی درباره بحث اول گفت: از استیضاح استقبال می کنم حق نمایندگان است و موظفیم نمایندگان را قانع کنم این جلسه فرصتی برای تقویت  همدلی در برابر چالش های داخلی و خارجی است استیضاح حتی اگر رنگ سیاسی داشته باشد نشان دهنده پختگی در اداره امور کشور است؛ هیچ کس نمی تواند بگوید انگیزه سیاسی دارید چون حقوق نمایندگان است، من به حرکت نمایندگان احترام می گذارم.

وی با بیان اینکه ۴ سوال اول استیضاح به عملکرد تیم اقتصادی است که به آن پاسخ می دهم و نمی گویم به من ربطی ندارد، گفت: در یک چالشی با رسانه ها، صحبت می کردند و گفتند صبر کنید رییس بانک مرکزی توضیح می دهد و گفتم به من ربطی ندارد و ایشان توضیح می دهد؛ این بدان معنا نیست که پاسخگو نیستم. چرا از یک جمله من اینگونه برداشت می کنند که من پاسخگو نیستم.

همتی افزود: من وزیر اقتصاد و عضو دولت هستم و همه اعضای دولت به مردم و در ارتباط با عملکرد دولت پاسخگو هستند.

تورم کاهشی شده است

وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: نرخ تورم اخیراً کاهشی شده است؛ سال گذشته تورم ما ۴۲ درصد بود که در پایان بهمن امسال ۳۲ درصد شده و ۱۰ واحد درصد کاهشی شده است؛ البته ۳۲ درصد هم بد است ولی در مقایسه با ۵۵ درصد و ۴۵ درصد سال های قبل است.

وی تصریح کرد: برخی می گویند همتی هیچ برنامه ای ندارد؛ مگر می شود برنامه ای نداشته باشیم؟ هر روز در حال پیگیری مسائل کشور هستیم.

همتی ادامه داد: در بازه بلندمدت، علت تورم رشد نقدینگی فراتر از رشد تولید است. در کوتاه مدت نوسانات نرخ ارز انتظارات تورمی ایجاد می کند و موجب تورم می شود اما رشد نقدینگی ما ناشی از مسائلی است که از گذشته باقی مانده و هنوز هم وجود دارد. علت رشد نقدینگی ما یک موضوع به جا مانده از قبل است که الان هم ادامه دارد؛ دوستانی که می گویند وزیر اقتصادی دست رو دست گذاشته بدانند، در ۵ ماه گذشته ۸۵۰ همت کسری بودجه امسال را تأمین کردیم؛ از رهبر انقلاب برای صندوق اجازه گرفتیم اوراق فروختیم و خصوصی سازی را پیگیری کردیم.

وزیر اقتصاد با یادآوری اینکه ۷۳ درصد هزینه های جاری را سازمان مالیاتی تأمین می کند، اظهار داشت: ۸۰ درصد بودجه کشور را وزارت اقتصاد تأمین کرده است به طوری که یک ساعت حقوق ها عقب نیفتاده است؛ مگر وزارت اقتصاد وظیفه ای جز این دارد؟

وزیر اقتصاد تاکید کرد: در قانون برنامه هفتم صراحتا تصویب شده است که بانک مرکزی از نظر عملیاتی مسئول کنترل ارز است. ریشه تورم به کسری بودجه و ناترازی بانک ها و تجارت برمی گردد. آیا مقصر ناترازی بودجه وزیر اقتصاد است؟ دولت و مجلس و حکومت در ناترازی بودجه نقش دارند. با افتخار می گویم سازمان امور مالیاتی ۱۱۰۰ میلیارد تومان از بودجه را فراهم کرده است . ۹۰ هزار میلیارد تومان از مولد سازی محقق شده است.

وی ادامه داد: اقتصاد ایران با توجه به تورم مزمنی که دارد یک اقتصاد منابع محور و نفتی بوده است. ضعف نظارتی در بانک ها جدی و وحشتناک است. موضوع نقدینگی فراتر از رشد تورم را بوجود می آورد. وقتی برجام اتفاق افتاد و صادرات نفت زیاد شد، رشد اقتصادی ما زیاد شد و تورم کاهش پیدا کرد. در ۲۰ سال اخیر در سه دوره در آستانه ابر تورم بودیم. سال ۹۷، ۹۹ و ۱۴۰۱. دو مورد از سال ها در دوره خودم بود که در بانک مرکزی مقابل این تورم ایستادیم.

۱۱۰ همت درآمد مالیاتی در دولت چهاردهم تامین شد

وزیر اقتصاد اظهار داشت: در ابتدای دولت سازمان مالیاتی می گفت در چند ماهی که فعالیت کشور متوقف بود، دریافتی بودجه کم شده بود اما با دستور رئیس جمهور ۱۱۰ همت درآمد مالیاتی تا پایان بهمن تأمین شد؛ چرا فکر می کنید فقط نگاه می کنم؟ یک روز سامزان مالیاتی غفلت کند، حقوق نمی توانیم بدهیم ما مولد سازی را راه انداختیم تا کنون ۹۰ همت برای واگذاری تصویب کرده ایم بودجه مولد سازی ۹۰ درصد آن را ما اجرا کردیم

وی درباره نرخ ارز گفت: اقتصاد ایران با توجه به تورم مزمنی که دارد، یک اقتصاد منابع محور است یعنی همواره اقتصاد نفتی بوده ایم و اگر به آن توجه نکنیم دچار اشتباه می شویم.

همتی ادامه داد: تکالیفی که مجلس به نظام بانکی اعمال می کند و ضعفی که در سیستم بانکی داریم و بانک های خصوصی ما ناتراز است و این یک واقعیت وحشتناک است که همه اینها بر تورم فشار می آورد.

همتی تاکید کرد: جلوی تورم را خواهیم گرفت و آن را کنترل می کنیم . در حال حاضر به دنبال ایجاد ثبات پایدار در اقتصاد کلان کشور هستیم. به عنوان وزیر اقتصاد نمی توانیم در مقابل رانت سکوت کنیم. وقتی دولت را تحویل گرفتیم نزخ ارز روند افزایشی پیدا کرده بود.  اتفاقاتی که در سوریه و لبنان اتفاق افتاد کم چیزی نبود. ما بزرگترین رهبران مقاومت را از دست دادیم و ترامپ اعلام رسمی جنگ اقتصادی علیه ایران انجام داد. هنوز ۳۵ درصد از ارز صادرکننده ها برنگشته است. قیمت ارز واقعی نیست و ناشی از انتظارات تورمی است ارز ۹۰ هزار تومانی پایین می آید و بانک مرکزی این کار را انجام خواهد داد. فاصله بین نرخ ارز نیمایی و ارز بازار کم خواهد شد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی در ادامه با اشاره به اثر بازار توافقی بر صادرات گفت: صادرات غیر نفتی در ۵ ماهه منتهی بهمن ۲۵ درصد و صادرات به ۱۵ کشور منطقه در این مدت ۳۷ درصد، صادرات به اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۲۷ درصد و صادرات پسته ۱۴۷ درصد، پتروشیمی ۴۷ درصد و زعفران ۱۷ درصد رشد داشته است؛ بنابراین خواهش می کنم که توجه کنید سال گذشته که تراز تجاری غیر نفتی ما منفی ۱۷ میلیارد دلار بود، امسال با رشد ۱۹ درصدی اگر واردات طلا را استثنا کنیم، منفی ۳ میلیارد دلار شده است؛ الان اوضاع ما خیلی بهتر است و بنابراین نباید این القا را به بازار بکنیم که شرایط  ارزی ما بد است و باید صبر کنیم که تورم کاهش یابد؛ ما نباید انتظار تورمی ایجاد کنیم. تورم و ارز را کنترل خواهیم کرد.

همتی با طرح این پرسش که چرا دوستان نمی گویند که شادابی به اقتصاد کشور آمده است و ما ظرف ۵ ماه ۴۰ درصد رشد بازار سرمایه داریم؟ اظهار کرد: شما نمی توانید تولید و بورس و بازار سرمایه را بخوابانید و بگویید که توانستم ارز را پایین نگه دارم؛ در این شرایط اقتصاد از بین می رود.

وی عنوان کرد: بر اساس آمار بانک مرکزی از ابتدای سال تاکنون ۷۰ میلیارد دلار تخصیص ارز داشته اند و این اقتصاد پویاست. مردمی که این همه مشکل اقتصادی دارند در انتخابات شرکت کردند. درباره کسانی هم که دلخور هستند و در انتخابات شرکت نکردند ما باید تلاش کنیم تا آنها را جذب کنیم. ما تلاش مان را می کنیم؛ امکانات و منابع و ناترازی ها مختلف یک شبِ ایجاد نشده است که یک شبِ برطرف شود؛ ما تلاش می کنیم که این مشکلات را برطرف نماییم.

وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: در یکی از پرسش های استیضاح درباره بورس گفته شده که از بورس حمایت نمی شود؛ چون سوالات استیضاح کپی شده از سوالات ۲ سال پیش است، به این نکته توجه نشده است که اتفاقاً ما به بورس توجه کرده ایم؛ من پشت سر بورس هستم و قول داده ام که پشت سر بورسی ها خواهم ایستاد و کمک خواهم کرد و آنجا را منبع تامین مالی تولیدی خواهیم کرد که رهبری از ما رشد ۸ درصدی خواسته اند. جهت گیری ما مشخص است و حمایت از بورس در برنامه ما قرار دارد. بورس ۴۰ درصد رشد کرد ولی ما در همین ۵ ماه ۴۰۴ هزار میلیارد تومان اوراق منتشر کردیم؛ آیا فکر کردید که کسری بودجه همین گونه تامین شد؟ من به صورت شبانه روزی پیگیری می کنم و مواظبم که کسی به بورس لطمه نزند، خزانه تخلف نکند و سازمان برنامه، بودجه را به موقع تخصیص دهد. من تعجب می کنم که می گویند که همتی از بهداشت خبر ندارد از وزیر بهداشت و رئیس مجلس بپرسید که چند روز پیش چه کسی در جلسه سران اصرار کرد که اوراق بفروشیم برای تامین حق بیمه ها که مشکل داروسازان و بخش بهداشت و درمان و بیمه تامین اجتماعی است.

همتی با تاکید بر اینکه کدام وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی دوست دارد که تورم افزایش یابد؟ چرا باید اعتبار خود را خراب کنند؟ گفت: دغدغه اصلی ما موضوع ارز و تورم است و ما شبانه روز در این خصوص فکر می کنیم.

وی اظهار کرد: یکی دیگر از پرسش های مطرح شده از من در مورد علت عدم اجرای سهام عدالت بود که فکر می کنم چون این سوالات در استیضاح وزیر اقتصاد در سال ۱۴۰۱ مطرح شده بود شاید دوستان حواس شان نبوده که اصلاح کنند. در سال ۱۴۰۳ ما در بودجه اصلا قانونی برای بازماندگان از سهام عدالت نداریم؛ من فقط اطلاع دارم که در دولت سیزدهم مطرح شده و دولت تصویب نکرده است؛ من نمی توانم راجع به دولت گذشته نظر بدهم.

وزیر امور اقتصادی و دارایی با تاکید بر اینکه واقعا درباره سهام عدالت ما در حال ظلم به مردم هستیم، گفت: ما به ۴۹ میلیون نفر سهام عدالت داده ایم که آنها نه اجازه استفاده از آن و نه اجازه خرید و فروش آن را داشته اند و در همین فاصله ۱۵ الی ۱۶ ساله ۲ میلیون نفر از سهامداران عدالت فوت کرده اند. دیده می شود که شما یک دارایی به فردی بدهید که او نتواند از آن دارایی استفاده کند و سالی هم ۵۰۰ هزار تومان سود بدهید چه اندازه دو مشت غذا هم نمی شود. بنابراین یکی از کارهای مهمی که من به عنوان وزیر اقتصاد پیگیری خواهم کرد، تعیین تکلیف سهام عدالت برای مردم عزیز است. الان ارزش سهام کسانی که معادل یک میلیون تومان سهم داشته اند، ۳۰ میلیون تومان است؛ چرا این مبلغ را نباید با مردم بدهیم تا بخشی از مشکلات زندگی ایشان را با آن برطرف کنند.

وزیر اقتصاد با اشاره به ترکیب شورای رقابت گفت: دو نفر اقتصادی را وزیر اقتصاد پیشنهاد می کند و از بین آن ها، رئیس جمهور به یکی حکم می دهد تا رئیس شوراها و مرکز ملی رقابت می شود. پس از آن، نه رئیس جمهور با او کار دارد و نه وزیر اقتصاد، و ۵ سال نمی توانیم این افراد را عوض کنیم. اگر هم از عملکردشان ناراحت باشیم، نمی توانیم آن ها را تغییر دهیم. من در حال حاضر بحث افراد را مطرح نمی کنم.

وی ادامه دارد: در این شرایط من چه پاسخی درباره عملکرد شورای رقابت بدهم؟ من کاره ای هستم؟ خود مجلس سه نماینده در این شورا دارد. آیا مجلس بیشتر باید پاسخگو باشد یا من؟  خواهشم این است که حداقل دوستان قانون را مطالعه کنند و بگویند وزیر اقتصاد چقدر در این زمینه مقصر است.

همتی در مورد عملکرد مناطق آزاد، گفت: قبول دارم این مناطق در خدمت توسعه صادرات نیستند. ۲۰ سال است که این ها مسیر غلط می روند. چند روز پیش در کیش گفتم که الان تهران نه تنها از نظر اقتصادی، بلکه از نظر اجتماعی و فرهنگی نیز آزادتر از کیش است. شما کیش را درست کردید تا آزاد باشد اما این طور نیست و محدودیت ها زیاد است.

وی افزود: ما اولین اقدام مهمی که انجام دادیم، حذف مالیات مضاعف بر ارزش افزوده از تولیدکنندگان کیش، قشم و چابهار و مناطق آزاد بود. امسال صادرات منطقه آزاد امسال یک میلیارد دلار بوده که برنامه این است که سال دیگر صدرصد افزایش پیدا کند. برنامه راهبردی اش را آماده می کنیم و به زودی ابلاغ خواهیم کرد. در ۵ ماه گذشته، من چقدر می توانم تحول ایجاد کنم؟ هنوز نتوانسته ام مدیرعامل بعضی جاها را عوض کنم؛ البته تلاش کردم نظر نمایندگان را جلب کنم تا افرادی نزدیک به افراد بومی در آنجا قرار گیرند.

ما بیش از ۳۰ میلیارد دلار قاچاق داریم

وزیر اقتصاد در مورد عدم اصلاح گمرک و قاچاق، گفت: قاچاق دست گمرک نیست. ما بیش از ۳۰ میلیارد دلار قاچاق داریم که خیلی بد است اما وزیر اقتصاد درباره قاچاق چه کاری باید انجام دهد. وقتی روزانه ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل به خارج می رود، وزیر اقتصاد چه کار می تواند بکند؟ این ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل در سال معادل ۳۲۰ هزار میلیارد تومان می شود. یعنی اندازه کل یارانه ای که به مردم می دهیم.

همتی افزود: این موضوع نیاز به اصلاحات دارد. اما فقط در اختیار وزیر اقتصاد نیست البته وزیر اقتصاد هم باید کمک کند و ما در حال پیگیری این موضوع هستیم. قاچاق های مختلفی وجود دارد چون ما در قانون ۱۵۰۰ کالا را از لیست واردات حذف کردیم و گفته شده کالاهایی که مشابه داخلی دارند، وارد نشوند؛ اما این کالاها به صورت غیررسمی وارد کشور می شوند. من باید چه کنم، من باید جلو قاچاق را بگیرم؟

وی با اشاره به قانون کولبری ها و ته لنجی ها گفت که آیین نامه آن در دولت نوشته شده که آن هایی که در مرز فعالیت اقتصادی می کنند، به تدریج ساماندهی شوند و اشتغال منطقه تأمین شود. این یکی از کارهای مهم بود و حداقل چهار جلسه کمیسیون اقتصاد درگیر همین موضوع بودیم تا این طرح تصویب شود. پس نفرمایید همتی  هیچ کاری انجام نمی دهد؛ وزارت اقتصاد ابر وزارت اقتصاد است که ۸۰ درصد بودجه کشور را تأمین می کند. نگویید وزارت اقتصاد هیچ کاری نمی کند و نشسته است.

وزیر اقتصاد با بیان اینکه ملت ما در چنبره قاچاق، کاسبان تحریم و رانت خوارها قرار گرفته اند، گفت: ۸۰ درصد مردم به خاطر هزینه هایی که این افراد به ملت تحمیل می کنند، تحت فشار هستند و ما این موضوع را درک می کنیم. اما شما باید به ما کمک کنید؛ ما از شما جدا نیستیم.

همتی تاکید کرد: دولت و مجلس باید دست به دست هم داده تا این وضعیت را سامان دهند که این ناترازی های انرژی باعث ایجاد قاچاق و رانت هایی می شوند که از ارز و بانک تا مسائل مالی، انرژی و تامین اجتماعی را شامل می شود. به خدا قسم، تنها با همدلی و همکاری می توانیم این مشکلات را حل کنیم.

وی درباره اصلاح نظام بانکی گفت: اصلاح نظام بانکی از سال ۹۷ انجام گرفت و بانک های مرتبط با نیروهای مسلح جمع آوری شد و دوستان بانک مرکزی در حال انجام این کار هستند. در بودجه ۱۴۰۴، ۳۱۰ هزار میلیارد برای افزایش سرمایه بانک ها پیش بینی شده است.

وزیر اقتصاد گفت: درد و تصور شما را درک می کنم. سرباز کشورم هستم. هرجایی که کار کردم فرمایشات مقام معظم رهبری را در نظر گرفتم و خلاف صحبت ایشان عمل نکردم.