شاخص‌های مهم در مقاوم‌سازی اقتصاد
تین نیوز | یك اقتصاد تا چه اندازه در مقابل شوك‌های فعلی و آتی مقاوم است و چه شاخص‌هایی برای اندازه‌گیری درجه مقاوم بودن اقتصاد می‌تواند مدنظر قرار گیرد؟ در صورت تعیین این شاخص‌ها و با رصد كردن آنها می‌توان پیش از آنكه به اقتصاد لطمه‌ای جدی وارد شود درصدد اصلاح امور برآمد. در این راستا، تجربه دیگر كشورهای جهان نیز پندآموز خواهد بود.
اصول حاكم بر انتخاب این شاخص‌ها عمدتا بر دو اصل «متعادل بودن دخل و خرج‌ها» و «عدم وابستگی شدید به حمایت‌ها و كمك‌ها» استوار است. در بخش دولتی، حفظ تعادل بودجه در بلندمدت و جلوگیری از انباشته شدن بدهی‌های داخلی و خارجی، شاخص مناسبی است؛ زیرا در غیر این صورت زمانی می‌رسد كه با كاهش رتبه اعتباری دولت، استقراض از داخل و خارج با پاسخ منفی رو به رو و عملا دولت ورشكسته خواهد شد. در بخش تولید، با توجه به غیرقابل استمرار بودن حمایت‌های تجاری و یارانه‌ای و كاهش اجباری آنها (مثلا به واسطه عضویت در WTO ) یا دور زدن آنها (از طریق قاچاق یا دامپینگ)،
درجه بالا بودن این حمایت‌ها به مفهوم غیرمقاوم بودن اقتصاد خواهد بود. به منظور مقاوم‌سازی اقتصاد ضرورت دارد ارقام مشخصی متناسب با حاشیه تحمل سیستم اقتصادی، تعیین و مدام رصد شوند تا از آنها فراتر نرویم. به‌عنوان نمونه: 1- سقف انباشت بدهی‌های دولت از 30 درصد تولید ناخالص داخلی فراتر نرود و میزان كسری بودجه سالانه نیز حداكثر 5 درصد بودجه دولت باشد تا با بحرانی مشابه یونان، اسپانیا و... روبه‌رو نشویم. 2- نسبت بازپرداخت اصل و فرع بدهی‌های ارزی در سال از 10 درصد صادرات غیرنفتی یا 5 درصد كل صادرات تجاوز نکند تا بحران ارزی اوایل دهه هفتاد تكرار نشود. 3- نرخ حمایت
اسمی (و موثر) از تولیدات كشور از 20 درصد تجاوز نکند تا ضمن تقویت رقابت، الحاق به WTO مشكل‌ساز نشود. 4- نسبت صادرات غیرنفتی به واردات كمتر از 90 درصد نباشد تا وابستگی به نفت كاهش یابد. 5- شاخص توزیع درآمد در كشور (ضریب جینی) كمتر از 35/0 باشد تا مبارزه جدی با فقر صورت گیرد. 6- سهم یارانه‌های مستقیم و غیرمستقیم از 5 درصد تولیدناخالص داخلی بیشتر نباشد، به گونه‌ای كه این قبیل یارانه‌ها تنها به شكلی هدفمند و در زمینه‌های دارای توجیه اقتصادی و اجتماعی پرداخت شوند. 7- دستمزدهای واقعی متناسب با رشد بهره‌وری افزایش یابند و رشد بهره‌وری كل عوامل كمتر از 5/2 درصد در سال
نباشد. بدیهی است كه ارقام فوق با واقعیت‌های موجود فاصله دارند؛ ولی اعلام آنها و تاكید بر اتخاذ سیاست‌های اقتصادی جهت دستیابی به آنها در بلندمدت می‌تواند در جهت مقاوم‌سازی اقتصاد نقشی اساسی ایفا کند.
