کریدورهای منطقه ای و موقعیت ژئواکونومیک ایران

قرارگیـری ایـران در کانـون خاورمیانـه و گـذرگاه شـرق بـه غرب و شـمال بـه جنـوب موقعیت ژئواسـتراتژیکی ویـژه ای بـه ایـن کشـور بخشـیده اسـت و همیـن امـر، باعـث عبـور هشـت گـذرگاه ترانزیتـی عمـده از خـاک کشــور و یــا محیــط پیرامونــی آن شــده اســت.

برخــی از ایــن گذرگاههــا در زمــرۀ عظیمتریــن پروژههــای ارتباطـی دوران معاصـر هسـتند کـه تجـارت دریایـی را بـه ترانزیـت و تولیـد در خشـکی پیونـد میزننـد و از ایــن روی، شــناخت آنهــا و ظرفیتهــا و محدودیتهــای آنهــا از اهمیــت بالایی بــرای اقتصــاد و تجــارت کشــور برخــوردار اســت. گذرگاههــای کمربنــد و راه، شــمال جنوب، کریــدور اقتصــادی چین-پاکســتان ، خلیج فارس-مدیترانــه، فــرا افغــان، ترنسکاســپین و استانبول-تهران-اســام آباد در زمــرۀ ایــن گذرگاههــا هسـتند.

پژوهــش پیــش رو، ابتــدا بــا معرفــی هرکــدام از ایــن گذرگاههــا، ظرفیتهــای اقتصــادی و ژئوپولیتیکــی، چالشهــا و محدودیتهــا، مســیر عبــوری و بازیگــران درگیــر را بــه بحــث میگــذارد. ســپس دلالت هــای ژئواســتراتژیک و ژئواکونومیــک هرکــدام بــرای ایــران مــورد بررســی قــرار میگیــرد و در نهایــت، ماحصــل ایــن مجموعــه در قالــب پیشــنهادهای سیاســتگذارانه بیــان میشــود. در حالــی کــه مســیرهای شــمالی- جنوبـی و مسـیرهای شـرقی غربـی یـا از ایـران عبـور میکننـد و یـا بـرای دور زدن ایـران طراحـی شـده اند، واکنــش و عملکــرد دســتگاه سیاســتگذاری بــه آنهــا ناکافــی و همــراه بــا نادیــده گرفتــن ضرورتهایــی بــوده اســت کــه توســعۀ زیرســاختی و تولیــدی کشــور بــرای بهره بــرداری از ظرفیت هــای آنهــا ایجــاب میکنــد. 

جهت مطالعه ادامه این گزارش لینک زیر کلیک نمایید.