اتصال مستمر جنوب آسیا و CIS از طریق شبکه ریلی ایران چگونه محقق شد؟

علیرغم تلاش واشنگتن بر اعمال تحریم های اقتصادی سخت تر علیه تهران، شبکه ریلی ایران موفق به برقراری ارتباط مستمر و رو به جلو میان هند و کشورهای حوزه CIS شده است.

به گزارش تین نیوز به نقل از ریل ایران؛ راه آهن قزاقستان از حمل محموله ترکیبی ترانزیتی از بندر موندرا هند به سمت این کشور خبر داد. به گفته راه آهن قزاقستان، حمل این محموله با همکاری راه آهن ایران، ترکمنستان، ازبکستان و قزاقستان انجام شده است.

به نوشته ریلوی گزت، محموله ترانزیتی یاد شده شامل ۱۲ کانتینر سرامیک و کاشی بوده که اوایل ماه مارس، بندر موندرا را به سمت بندرعباس در ایران ترک کرده است. این محموله پس از سیر ۱۵۸۵ کیلومتر مسیر دریایی وارد بندرعباس شده و قرار است پس از طی مسیر ریلی ۴۳۰۰ کیلومتری روانه ایستگاه راه آهن سوروکووایا در شهر آستانه پایتخت قزاقستان شود.

راه آهن قزاقستان مدت زمان سیر این محموله ترانزیتی ترکیبی از مبداء تا مقصد را ۲۵ الی ۳۰ روز اعلام کرده است. به گفته «میرحامدوف» رئیس شرکت «اوزتمیریول کانتینر» پیشتر نیز محموله ای مشابه از بندر موندرا در هند به سمت سِرگِلی ازبکستان حمل شده و این شرکت قرار است میزان بار ترانزیتی ریلی از هند به سمت کشورهای حوزه CIS را توسعه بخشد.

استراتژی موفق راه آهن در توسعه ترانزیت با CIS

توسعه مناسبات ترازیتی در حوزه ریلی میان هند و کشورهای حوزه CIS یکی از استراتژی های ثابت راه آهن ایران بوده است. با اینحال، مذاکرات سازنده دکتر ذاکری مدیرعامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران در آبان ماه سال گذشته برای اخذ مجوز سیر واگن های باری در کشورهای حوزه CIS و رهایی تدریجی از عملیات تخلیه و بارگیری، به کاهش هزینه حمل و مدت زمان سیر واگن ها منجر شده است؛ موضوعی که تاثیر به سزایی در انتخاب راه آهن به عنوان ابزار قابل اعتماد حمل در ذهن صاحبان بار خواهد داشت.

اکنون با گذشت کمتر از شش ماه از کسب مجوز سیر واگن های ایرانی در حوزه کشورهای CIS، به نظر می رسد علیرغم تشدید فشارهای دولت ترامپ در قالب کارزار فشار حداکثری، راه آهن جمهوری اسلامی ایران موفق به توسعه حجم ترانزیت در مسیر شاخه شرقی کریدور شمال – جنوب شده است.

کاهش آسیب پذیری اقتصاد ایران با فعالسازی ترانزیت ریلی

همانطور که می دانیم، درآمد اصلی ایران و دیگر کشورهای نفتی، از طریق فروش این طلای سیاه تامین می شود. با اینحال، فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی و حرکت به سمت درآمدهای پایدار غیرنفتی هم از برنامه توسعه پنجم و هم در قالب راهبرد کلان اقتصادی مقاومتی، مورد اشاره و تاکید جدی قرار گرفته است.

با افزایش فشار تحریم های اقتصادی واشنگتن علیه تهران طی سال های اخیر به ویژه در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ، اهمیت فاصله گرفتن حداکثری از اقتصاد نفتی و درآمدهای حاصل از آن بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است.

اگرچه صنعت ترانزیت نیز حتما از تحریم ها تاثیر پذیرفته و نمی توان گفت که در حال حاضر، از حداکثر ظرفیت ترانزیتی کشور بهره می بریم، اما ایجاد مسیرهای ترانزیتی جدید به ویژه برای کشوری با موقعیت ژئواوکونومیکی ایران که پیوند دهنده شمال و جنوب جهان به یکدیگر است، می تواند علاوه بر ایجاد درآمد پایدار، به گشودن افق هایی تازه برای افزایش درآمدهای ارزی ایران در آینده منجر شود.

برای اثبات این مدعا، کافی است بدانیم در حالیکه میزان فروش نفت و مشتقات نفتی طی هفته های گذشته از روی کار آمدن ترامپ با اگر و اماهای فروانی مواجه شده، وضعیت در حوزه ترانزیت روندی معکوس به خود گرفته است. عمده ارتباطات ترانزیتی میان جنوب و غرب آسیا و CIS از طریق شبکه ریلی ایران نیز درست در دولت چهاردهم شکل گرفته که دوران اوج تنش ها میان تهران و غرب به حساب می آید.
در حقیقت باید اینگونه عنوان کرد که نیاز جنوب آسیا و آسیای مرکزی به مسیر ترانزیتی امن، کوتاه و اقتصادی ایران تا حدی بوده که طرفین تحریم های آمریکا علیه تهران را کم اهمیت پنداشته و حاضر به پذیرش تهدیدهای اعمال شده از سوی واشنگتن نشده اند.

گشودن افقی تازه در قالب مسیر ترانزیتی ریلی جدید میان جنوب آسیا و CIS اقدامی مهم محسوب شده که حتما در دوران پسا تحریم، به نقش آفرینی جدی در توسعه درآمدهای ارزی ایران منجر خواهد شد.