طلسم آزادراه تهران - شمال کی شکسته می‌شود؟
آزادراه تهران – شمال که بنا بود نوروز سال گذشته به مرحله افتتاح نخستین قطعه خود برسد، باگذشت بیش از ۱۵ ماه از وعده ابتدایی هنوز برای بهره‌برداری با اماواگرهایی روبه‌روست.
این آزادراه مهم در حالی وارد بیست و دومین سال از آغاز فعالیت‌های عمرانی‌اش شده که باوجود برنامه‌ریزی و همراهی وزارت راه و شهرسازی با بنیاد مستضعفان به‌عنوان پیمانکار اصلی طرح، هنوز مشخص نیست چه زمانی به بهره‌برداری نهایی خواهد رسید و این یعنی این‌که شکستن طلسم این طرح مهم عمرانی همچنان نیاز به صبر و انتظار خواهد داشت؛ موضوعی که صحبت‌های جدید رئیس بنیاد مستضعفان نیز آن را تائید می‌کند.
به گزارش تین‌نیوز، سعیدی کیا گفت: قطعه نخست آزادراه که چند بار با تأخیر در افتتاح مواجه شده، در حال حاضر وارد فاز اقدامات تأسیساتی و روشنایی شده است و با پایان این مرحله امید آن وجود خواهد داشت که این قطعه ظرف چند ماه آینده به بهره‌برداری برسد. اگر برای این مرحله از کار لااقل سه ماه زمان احتیاج باشد، احتمالاً این قطعه در زمان پیش‌بینی دولت یعنی شهریور ۱۳۹۷ آماده بهره‌برداری خواهد بود.
قطعه دوم این آزادراه نیز که کار ساخت تونل البرز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین تونل‌های جاده‌ای ایران در آن از چند سال قبل آغازشده با حضور پیمانکاران مختلف ادامه دارد و طبق ارزیابی‌های بنیاد احتمالاً در سال ۱۳۹۹ به پایان خواهد رسید.
با عبور از این دو خان کار به قطعه سوم آزادراه می‌رسد که به دلیل دشواری جغرافیایی و شیب بالای منطقه یکی از پیچیده‌ترین قطعات آزادراهی ایران خواهد بود. این قطعه که هنوز در مرحله مطالعات نهایی به سر می‌برد هنوز سرمایه‌گذاران خود را نشناخته و با توجه به اعلام آمادگی کشورهایی مانند کره جنوبی برای سرمایه‌گذاری در آن احتمالاً با فاینانس خارجی ساخته خواهد شد.
با توجه به پیچیدگی کار روی قطعه سوم، به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی ابتدایی صورت گرفته برای تکمیل این آزادراه تا سال ۱۴۰۰ امکان‌پذیر نخواهد بود و شاید این پروژه مهم که حالا ۲۲ ساله شده، برای بهره‌برداری نهایی پای در دهه چهارم حیات خود بگذارد.
جزییات فنی و تاریخچه طرح
افزایش قابل‌توجه تقاضا برای سفر به استان‌های شمالی باعث شد، از اواسط دهه ۵۰، نخستین مطالعات برای ساخت آزادراهی که در کوتاه‌ترین زمان و مسافت ممکن اتصال استان‌های مرکزی کشور به شمال را کاهش دهد در دستور کار قرار گرفت. این مطالعات متوقف شد تا در سال‌های پایانی دولت هاشمی رفسنجانی کار ساخت این آزادراه بار دیگر از سر گرفته شود و این طرح مهم در چهار قطعه وارد فاز عملیاتی شود.
در دولت قبل قطعه چهارم این آزادراه که ازنظر فنی و جغرافیایی بیش از دیگر قطعات برای کار عمرانی شرایط مساعد داشت به بهره‌برداری رسید که البته طی کردن گام‌های پایانی برای افتتاح آن در سال‌های گذشته برنامه‌ریزی شد.
با آغاز به کار دولت روحانی، آخوندی - وزیر راه و شهرسازی یکی از نخستین بازدیدهای خود از طرح‌های زیربنایی را به آزادراه تهران – شمال اختصاص داد و پس‌ازآن بود که با همراهی وزارت راه به‌عنوان نماینده دولت و بنیاد مستضعفان به‌عنوان مسئول پروژه سرعت پیگیری طرح به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافت؛ به‌طوری‌که پس از سه سال میزان پیشرفت فیزیکی قطعه نخست به‌اندازه‌ای رسید که در طول تمام سال‌های گذشته انجام‌شده است. در این فضا بود که دو طرف امیدوار شدند این آزادراه در نوروز ۱۳۹۵ به بهره‌برداری برسد؛ وعده‌ای که خیلی زود مشخص شد با واقعیت‌های طرح همسانی ندارد. پس‌ازآن نیز با چند تأخیر ثبت‌شده رئیس بنیاد مستضعفان اعلام کرد که قطعه نخست در زمستان ۱۳۹۶ به بهره‌برداری خواهد رسید که به دلیل وقوع سیل در منطقه کارگاه طرح عملاً امکان اجرای آن فراهم نشد تا دولت اعلام کند که نمی‌توان تصور کرد که قطعه نخست این طرح پیش از شهریور ۱۳۹۷ به بهره‌برداری برسد؛ وعده‌ای که به نظر می‌رسد امکان اجرایی شدن آن بیش از وعده‌های گذشته خواهد بود.
آزادراه تهران – شمال که از غرب تهران آغاز می‌شود، در قطعه نخست تا شهرستانک ادامه خواهد داشت. این مسیر که موازی با جاده چالوس حرکت می‌کند، با توجه به عدم نیاز به عبور از کرج، ۶۰ کیلومتر فاصله تهران تا استان مازندران در محدوده چالوس را کاهش خواهد داد. قطعه نخست این آزادراه که تونل البرز شاخصه اصلی آن به‌حساب می‌آید از شهرستانک آغازشده و تا پل زنگوله امتداد می‌یابد و قطعه سوم که البته هنوز مختصات دقیق فنی آن نهایی نشده از پل زنگوله تا مرزن آباد کشیده می‌شود و سپس به قطعه چهارم می‌رسد که در حال بهره‌برداری است.
بر اساس آخرین اظهارات معاون وزیر راه و شهرسازی تاکنون نزدیک به ۳۰۰۰ میلیارد تومان به این طرح تزریق مالی صورت گرفته که نزدیک به نیمی از آن از سوی بنیاد مستضعفان و بخش بیشتر از سوی دولت بوده است.
