آرزوی ناوگان حمل و نقل عمومی برای نو شدن

در ابتدای سال 1397، طرح های بازآفرینی شهری و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از اولویت های مهم از سوی دولت تدبیر و امید معرفی شد تا بخشی از ناوگان فرسوده کشور، نو نوار شود.

به گزارش تین‌نیوز و به نقل از ایرنا، در قالب برنامه ششم توسعه و طرح نوسازی حمل و نقل عمومی مقرر شده تا بیش از 65 هزار کامیون نوسازی شوند که تاکنون بیش از 15 هزار کامیون در کشور نوسازی شده است.

به گفته معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، برای اجرای طرح نوسازی ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومی برون شهری شامل اتوبوس، مینی‌بوس، کامیون و کامیونت معادل 10 میلیارد و 666 میلیون دلار اعتبار در نظر گرفته شده است.

عبدالهاشم حسن‌نیا پیش از این گفته بود که با احتساب ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومی درون و برون شهری باید بیش از 202 هزار دستگاه خودرو در این بخش نوسازی شود.

بر این اساس قرار است در بخش برون شهری از مجموع 140 هزار دستگاه کامیون فرسوده 120 هزار دستگاه، از 13 هزار اتوبوس فرسوده 9 هزار دستگاه، از 57 هزار دستگاه مینی‌بوس فرسوده 48 هزار و 500 دستگاه و همچنین 6 هزار دستگاه وانت در قالب این طرح نوسازی شود.

پیشنهاد این مصوبه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت با هدف نوسازی ناوگان حمل‌ و نقل عمومی درون و برون ‌شهری مطرح و پیگیری امور مربوطه نیز برعهده همین وزارتخانه است.

در این طرح 50 درصد هزینه نوسازی خودرو از محل صرفه جویی سوخت از سوی وزارت نفت و 50 درصد از سوی مالک وسیله نقلیه (20 درصد نقد و 30 درصد تسهیلات) تامین می شود.

وزیر صنعت، معدن و تجارت، در این زمینه با تشریح طرح نوسازی ناوگان حمل و نقل جاده‌ای و درون شهری گفته است: تعداد خودروهای جایگزین شده در سه سال اجرای طرح 202 هزار و 500 دستگاه است که منابع اختصاص یافته از سوی دولت معادل قطعات منفصله خودرو بیش از هفت میلیارد دلار برآورد شده است.

محمد شریعتمداری افزود: در این پیوند، سهم تسهیلات بانکی 21 هزار و 260 میلیارد تومان و آورده متقاضی 18 هزار و 300 میلیارد تومان خواهد بود.

حوزه حمل و نقل عمومی در استان حدود یک‌ میلیون و 150 هزار نفری یزد به دلیل موقعیت استان در مرکز کشور از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

طول راه های این استان، چهار هزار و 602 کیلومتر است که به عنوان کریدور مرکزی کشور نقش موثری در برقراری ارتباط استان های جنوبی، شرقی و جنوب غرب کشور به تهران، شمال و شمال شرق ایران دارد.

سالانه بیش از 22 میلیون تن کالا از یزد به نقاط مختلف کشور حمل و 1.5 میلیون مسافر از مبدا این استان جابجا می شوند.

هم اکنون 209 شرکت حمل و نقل کالا و 41 شرکت حمل و نقل مسافر در استان فعالیت دارند.

ناوگان باری استان هشت هزار و 708 دستگاه خودرو و تعداد ناوگان مسافربری 750 دستگاه اتوبوس است و هم اکنون 14 هزار راننده خودروی باربری و یک هزار و 105 راننده مسافربری در یزد، مشغول فعالیت هستند.

اوضاع حمل و نقل عمومی استان یزد به گونه ای شده که نماینده ولی فقیه در استان در دیدار مدیران بخش حمل و نقل با انتقاد از فرسودگی ناوگان حمل و نقل عمومی گفته است: باید اقدامات لازم در ارتباط با نوسازی این ناوگان توسعه و جایگاه حمل و نقل عمومی در یزد بهبود یابد.

آیت الله محمدرضا ناصری یزدی با بیان اینکه تمام مسافرانی که از ناوگان حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند، امانت‌هایی هستند که باید تلاش کرد به سلامت به مقصد برسند، افزود: در بخش حمل و نقل بار نیز همین گونه است و باید امانت مردم صحیح و سالم به دست آنها برسد.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری یزد در همین زمینه به ایرنا گفت: طرح بازآفرینی شهری و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی دو اولویت مهم دولت تدبیر و امید و مدیریت استان در حوزه عمرانی است.

محسن صادقیان با بیان اینکه برخی از خودروهای حمل و نقل استان بیش از 14 سال عمر دارد، افزود: این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا میانگین عمر مفید ناوگان حمل و نقل عمومی بسیار پایین تر از این میزان بوده و این شرایط ضرورت نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی استان را دو چندان کرده است.

رئیس هیات‌ مدیره انجمن صنفی رانندگان استان یزد نیز گفت: در این استان 9 تا 10 هزار راننده هستند که به دلیل مشکلات اقتصادی و به صرفه نبودن رانندگی، سالانه حدود یک هزار دستگاه از ناوگان استان در حال کاهش است.

مهدی زارع افزود: به دلیل فرسودگی ناوگان‌ با این روند نزولی مواجه هستیم، درحالی‌ که برای جلوگیری از ورشکستگی کارخانه‌ها، وام‌های کم‌بهره در اختیار آنها قرار می‌گیرد اما وام‌هایی با سود زیاد برای حمل‌ونقل عمومی در نظر گرفته‌ شده است.

معاون ایمنی و ترافیک شهر یزد اواخر خردادماه در نشستی در دانشگاه یزد گفته بود که در سال 1385، شهر یزد با جمعیت 400 هزار نفر دارای 33 میلیون مسافر ناوگان حمل و نقل عمومی در سال بود و این رقم در سال 1396 برای این شهر با افزایش جمعیت به 600 هزار نفر، به 20 میلیون مسافر کاهش یافته است.

حمید دهقان خاطرنشان کرده بود که این وضعیت در حالی است که 81 درصد از اتوبوس‌های مورد استفاده در حمل و نقل عمومی شهر یزد، زیانده بوده و 82 درصد آنها نیز بالای 10 سال عمر دارند.

این موضوع را رئیس سازمان حمل‌ و نقل بار و مسافر شهرداری یزد هم تأیید کرده و معتقد است 80 درصد ناوگان عمومی شهر یزد بالای 13سال عمر دارد.

محمدرضا شفیعی درباره وضعیت اتوبوس ها گفت: سازمان اتوبوسرانی یزد 263 دستگاه اتوبوس فعال درون ‌شهری دارد و اتوبوس‌های مدل 75 و 80 دیگر پاسخگوی نیاز نیست.

وی افزود: در سال 94 تنها پنج دستگاه و در سال 95 نیز پنج دستگاه اتوبوس جدید به ناوگان اتوبوسرانی شهر یزد افزوده ‌شده که تأثیری در فرآیند نوسازی ناوگان حمل‌ و نقل شهری یزد نداشته است.

رئیس سازمان حمل‌ و نقل بار و مسافر شهرداری یزد اضافه کرد: ناوگان اتوبوسرانی شهر یزد نیازمند نوسازی است و هزینه آن باید از سوی دولت، شهرداری و مردم تأمین شود که متأسفانه از سال 91 تاکنون کمکی به این طرح نشده است.

وی با بیان اینکه با برنامه های متنوع شهرداری و حمایت شورای شهر، قرار است حمل‌ و نقل عمومی یزد متحول شود، خاطرنشان کرد: موضوع خرید و نوسازی ناوگان اتوبوس‌ شهری در دستور کار قرار دارد ولی قیمت ها بسیار متفاوت شده است.

شفیعی ادامه داد: برای نوسازی هر اتوبوس نزدیک به 870 میلیون تومان اعتبار نیاز است در حالی که این قیمت در سال 83 برای هر دستگاه 32.5 میلیون تومان بود.

وی یادآور شد: برای خرید هر دستگاه اتوبوس و نوسازی آن، دولت می بایست 82.5 درصد و بهره بردار نیز 17.5 درصد هزینه را پرداخت کند که طی 6 سال گذشته کمکی صورت نگرفته و با قیمت های امروز، هیچ بهره برداری زیربار خرید ناوگان جدید نمی رود.

این مسئول با بیان اینکه هم اکنون اعتباری برای خرید اتوبوس‌های نو وجود ندارد، اظهار داشت: به دستور شهردار قرار است برخی از اتوبوس های یزد با هزینه بسیار کمتر از خرید یک دستگاه جدید، بازسازی شود که شامل تغییر و تقویت موتور آنها برای استفاده از کولر، تغییر بدنه به 2018 و ترمیم صندلی ها خواهد بود.

وی درباره وضعیت ناوگان مینی بوس رانی یزد هم گفت: یکهزار و 50 دستگاه مینی بوس در شهر وجود دارد که 928 دستگاه بالای 15 سال عمر دارد و در مجموع میانگین عمر مینی بوس های یزد 27 سال است.

رئیس سازمان حمل و نقل عمومی یزد با بیان اینکه در این بخش نیز دولت مشوقی برای حمایت از بهره برداران نداشته، گفت: با توجه به رشد قیمت مینی بوس، بخش خصوصی توانایی خریداری ندارد.

شفیعی درباره طرح نوسازی تاکسی های شهری هم گفت: بیش از 30 درصد تاکسی های یزد یعنی از یکهزار و 501 دستگاه، 546 دستگاه فرسوده و میانگین عمر تاکسی ها نیز 9.3 سال است.

مرتضی شایق عضو شورای شهر یزد نیز چندی قبل در نشست هم اندیشی اعضای شورای شهر یزد و زاهدان مشکلات حمل و نقل عمومی را جدی عنوان کرده و گفت: حمل و نقل عمومی شهر یزد وضعیت مناسبی ندارد و فرسودگی بالای 15 سال این ناوگان باعث کاهش اقبال عمومی شده به گونه ای که متوسط استفاده این ناوگان از روزانه 900 نفر در سال 92 به روزانه 200 نفر کاهش یافته است.

وجود برخی صنایع آلاینده در حاشیه شهر یزد و فرسودگی خودروها به همراه ریزگردهای ناشی از کویر مرکزی، از جمله عواملی است که باعث آلودگی هوای این شهر که بیش از نیمی از جمعیت استان را در خود جای داده، شده و بهسازی ناوگان حمل و نقل عمومی گامی موثر در مسیر بهبود کیفیت هوا در این شهر است، اما افزایش قیمت ناوگان حمل و نقل عمومی و کمبود نقدینگی دست به دست هم داده تا سن ناوگان فرسوده این شهر هر سال بیشتر شود.