◄ انقضای دوران تخصیص بار در پایانههای فیزیکی
به اقتضای زمان و شرایط کشور فرآیند تخصیص بار به رانندگان در پایانههای عمومی بار بندرعباس و بندر امام بهصورت نوبتدهی شکلگرفته است. درواقع شرکت پایانههای وقت (سازمان راهداری و حملونقل جادهای کنونی)، بهمنظور ایجاد سیستم نوبتدهی برای رانندگان جهت تخصیص بار از طریق سالن اعلام بار، آنان را ملزم به مراجعه به پایانهها و دریافت نوبت کرده و از سوی دیگر شرکتهای حملونقل را ملزم به اعلام بارهای خود فقط در سامانه پایانه کرده است.
به اقتضای زمان و شرایط کشور فرآیند تخصیص بار به رانندگان در پایانههای عمومی بار بندرعباس و بندر امام بهصورت نوبتدهی شکلگرفته است. درواقع شرکت پایانههای وقت (سازمان راهداری و حملونقل جادهای کنونی)، بهمنظور ایجاد سیستم نوبتدهی برای رانندگان جهت تخصیص بار از طریق سالن اعلام بار، آنان را ملزم به مراجعه به پایانهها و دریافت نوبت کرده و از سوی دیگر شرکتهای حملونقل را ملزم به اعلام بارهای خود فقط در سامانه پایانه کرده است. در همین راستا نیز بهمنظور جلوگیری از دور زدن این سیستم از طرق مختلف مانند 1- کنترل مجوزهای صادره در سیستم و 2-کنترل بارنامههای صادره با بارهای اعلامی در سالنهای اعلان بار، اهرمهای لازم را جهت برخورد با هرگونه اقدامی خارج از این سیستم فراهم کرده است مانند اهرم عدم صدور حواله بارنامه و....
این روش تخصیص بار در این پایانهها شاید به اقتضای زمان منافع متعددی برای کشور داشته است اما امروز نهتنها دیگر از آن منافع خبری نیست بلکه به مانعی برای رشد و توسعه بدل شده و تداوم آن برای کشور هزینه خواهد داشت، چراکه این سیستم اشکالات متعددی دارد از قبیل 1- تمرکز بر مراجعات فیزیکی و حضوری (ضرورت ترک مکان تخلیه بار قبلی و مراجعه به پایانه جهت گرفتن بار جدید و دریافت فیزیک بارنامه و گاها مراجعه مجدد به همان محل جهت بارگیری) 2- محدویتهای زمانی اعلام بار (محدودیت اعلام بار 3 بار در هر 24 ساعت) 3- محدودیتهای مکانی (ضرورت تجمع رانندگان در یک مکان مشخص) 4- کارکرد ناقص (عدم امکان مدیریت بار برگشت و زمانبندی بارگیری) 5- تضعیف نقش و هویت شرکتهای حملونقل (نقش صدور بارنامه) 6 –تضعیف نقش و هویت رانندگان (بیتوجهی به ارزشهای عملکردی رانندگان مانند وقتشناسی، رعایت اصول ایمنی حمل و...) 7- افزایش سطح متوسط نرخ حمل بار (به دلیل انتظار طولانی برای گرفتن بار، محیط چانهزنی فراهمشده و دامن زدن به فعالیت واسطههای متعدد و...) 8- عدم رعایت اصول استاندارد به خدمت گرفتن راننده و ناوگان (تحمیل راننده و ناوگان به دلیل عدم اولویتبندی شاخصهایی مانند سن، سوابق عملکردی و کیفیت راننده و ناوگان و ...) 9- فراهمسازی زمینه برای ورود انجمنهای صنفی در قراردادهای خودگردانی پایانهها و امور اجرایی دارای بار و عملکرد مالی علیرغم صراحت قانون در منع ورود انجمنها در موضوعات انتفاعی 10- عدم شفافسازی معاملات حملونقلی (ظهور پرداختهای پنهان یا پشت بارنامهای، پرداختهای چمدانی و...) 11- عدم وصول کامل عوارض دولتی 4درصد جابهجایی کالا توسط سازمان راهداری و حملونقل جادهای (به دلیل گسترش پرداختهای پنهان)
امروزه به اتکای توسعه فناوری، تخصیص بار میتواند توسط کسبوکارهای B2B حملونقلی مانند بازارگاههای الکترونیکی صورت پذیرد و میتوان گفت که این کسبوکارها در اغلب کشورها امتحان خود را پس دادهاند و نقش موثر خود را به اثبات رساندهاند و اخیرا نیز در کشورهای همسایه مانند ترکیه و امارات، شاهد ظهور چنین کسبوکارهایی هستیم مانند بازارگاه دیجیتال تیرپورت و لودمی.
در پایانههای بندرعباس و بندر امام روزانه هزاران کامیون مراجعه میکنند و در این پایانهها روزانه حدود هزاران اعلام بار صورت میگیرد. استانهای خوزستان و هرمزگان که این دو پایانه در آنها قرار دارند جمعاً 10.5 درصد سهم حمل بار جادهای کشور را به خود اختصاص میدهند.
بنابراین با در نظر گرفتن این واقعیت که اگر حملونقل کالا کشور را توسعه ندهیم این صنعت روز بروز ضعیفتر خواهد شد، ضروری است سیاستها و مقررات در زمینه پایانهداری در بنادر و سالنهای اعلام بار را با توجه به پیشرفت فناوری، بازنگری و بهروزرسانی کنیم. از همینرو پیشنهاد میکنم اقدامات زیر در دستور کار قرار گیرد:
نخست اینکه جهت هوشمندسازی پایانههای بار و ارتقای بهرهوری آنها، امکان استفاده از بازارگاهها بهصورت پایانههای مجازی در کنار پایانههای فیزیکی فراهم گردد، بهعبارتدیگر اتصال نرمافزاری بازارگاهها و پایانهها و اشتراک اطلاعات برقرار شود.
دوم اینکه دولت، الزام شرکتهای حملونقل جهت اعلام بارها خود در سالنهای اعلان بار پایانهها را اختیاری کند یعنی اجازه اعلام بار در بازارگاه موردنظر خودشان را داشته باشند که البته در این زمینه نباید انحصارگرایی صورت پذیرد و همکاری آنها با بازارگاهها در یک مدل رقابتی باشد.
درنهایت بهتر است توجیهات لازم برای رانندگان و کامیونداران ارائه شود تا در این زمینه همراه باشند و از این اصلاحات حمایت کنند و به پذیرش عمومی این فناوری کمک کنند و در استفاده از سامانههای اعلان بار اینترنتی که با عنوان بازارگاههای حملونقل ظهور یافتهاند فعالتر باشند.
*کارشناس حمل و نقل
آقای افشاری:
قبل از شما بسیار انسانهایی بودند که تلاش کردند ولی تارخ انتقضای این ماجرا دست شما نیست این را باور کنید.
صرف جمع شدن به دور هم،نوشتن نرم افزار و صاحب بازارگاه شدن نخواهید توانست به این پایان انقضا برسید.
بسیار باید هزینه کنید برای انقضای این دوران
رانندگان به نتیجه برد- باخت به نفع شما تن نخواهند داد.
چگونه میتوان به نتیجه برد-برد رسید؟؟؟؟
اقای افشاری با خواندن نوشته های شما به این نتیجه میتوان رسید:
(در جایی از شما خواندم که یکی از مزایای بازارگاها را امتیاز دادن به رانندگان عنوان کرده بودید) که درصد شناخت شما از بافت فرهنگی حاکم بر جامعه کامیونداران و رانندگان در حد صفر است.
جناب آقای افشاری کسانی که با این بافت فرهنگی آشنایی کامل دارند،گفته های شما را برای تاثیر گذاری در حد شوخی میپندارند.
به نظر من اينكه از روش مجازي بتونيم صاحب بار بشيم خيلي خوبه تا اينكه مثل بچه يتيم ها كنار خيابون تو سرما و گرما و بدون هيج امكانات رفاهي بشينيم تا بعد از يك سري مافياي حمل و نقلي شايد يه بار گيرمون بياد اونم هم بايد پول بارنامه بديم هم عوارض هم ماليات تهشم هيچي براي ما نمونه شده بعضي از اوقات چندين روز الاف شديم كه بار گيرمون بياد و اين الافي براي ما هزينه بردار است