احداثجاده در روستای ماسوله
تین نیوز | روستاهایی چون ماسوله، ابیانه، آلاشت، کندلوس و کندوان از جمله روستاهایی هستند که گردشگران زیادی را به خود جذب میکنند. توسعه در این روستاها به دلیل بافت تاریخی که دارند از اهمیت بالایی برخوردار است و هر گونه پروژه توسعه باید با رعایت اصول زیستمحیطی و حفظ میراث فرهنگی صورت گیرد. اولويت اين شهرهای تاريخي بر حفظ بافت تاريخي آن است. از اینرو، ايجاد امكانات رفاهي جديد که جمعیت زیادی را به آن مناطق روانه میکند اثرات تخریبی بر بافت قدیمی این مناطق خواهد داشت. بافت تاریخی و طبیعی ماسوله به عنوان میراثفرهنگی و طبیعی در سازمان
میراثفرهنگی و گردشگری و سازمان حفاظت از محیط زیست ثبت شده است. بهتازگی در جاده فومن به خلخال در حوالی ماسوله جادهای در دست گسترش و آسفالت قرار گرفته است که سبب تخریب جنگل و قطع درختان شده است. علاوه بر این در رابطه با توسعه مناطق با بافت تاریخی، ایجاد جادهها و قطع درختان، در ابتدای ماجرا قرار دارند چراکه، به گفته کارشناسان محیط زیست و میراثفرهنگی، توسعه و گسترش جادهها جمعیت زیادی از گردشگران سامان نیافته را به آنجا میکشاند. همچنین احداث ساختمانهای مسکونی، آلودگیهایی که انسان و ماشین به همراه دارد، احداث اماکن تفریحی مانند
رستورانهای جاده ای از دیگر نگرانیهایی است که در پی احداث جاده در مناطق بکر و سالم میآید.
احتمال غیر قانونی بودن احداث جاده
در این زمینه رئیس سازمان سبز حزب کار در گفتوگو با آرمان با بیان اینکه منطقه ماسوله به عنوان میراث فرهنگی و طبیعی ثبت شده، میگوید: وقتی چنین ثبتی صورت گرفته به نظر میرسد در توسعه جاده، آسفالت کردن و قطع درختان یا بررسیهای لازم صورت نگرفته کار غیرقانونی انجام میشود. مقداد علیاری با بیان اینکه در اثر پهن کردن جاده و آسفالتریزی درختان از بین میروند و محیط زیست تخریب میشود، ادامه میدهد: مسئله تنها بریدن درختان نیست، پس از بریدن درختان رفتوآمد انسانی به این منطقه بکر زیاد میشود، بعد از احداث جاده، خانهسازی میشود، این
خانهسازیها زمین لازم دارد و درختان دیگری بریده میشوند. به گفته او، همچنین مکانهای تفریحی کنار جاده و جنگلها که در پی گسترش جاده میآید سبب تخریب جنگل میشود. همچنین، وقتی پای انسان به منطقه بکر باز میشود، آن منطقه از بکر بودن خارج میشود و آلودگی گسترش پیدا میکند. این فعال محیط زیست بیان میکند: در جنگل ابر گلستان نیز چند سال پیش طرحی مطرح شد و دولت پیش هم قبول کرد تا در آن منطقه راهسازی شود. علیاری بیان میکند: خانم ابتکار از سالها قبل به این کار اعتراض کردند و هنگامی که رئیس سازمان محیط زیست شدند مقابل این جریان ایستادند تا
جایی که نمایندههای مجلس طرحی را با 85 امضا ارائه دادند که سازمان محیط زیست منحل و با سازمان جنگلها ادغام شود. او میافزاید: از خانم ابتکار انتظار میرود در مقابل مسئله ماسوله نیز بایستد. به گفته رئیس سازمان سبز حزب کار، کل مساحت جنگلهای ایران شش میلیون و 400 هزار هکتار است که سه میلیون و 400 هزار هکتار آن در دامنه شمالی رشته کوه البرز و در استانهای شمالی واقع شده است. او با بیان اینکه در رابطه با تخریب جنگلها مسئله ای فراتر از قطع درختان مطرح است، میافزاید: بحث ورود انسان و ماشینها و آلودگیهایی که ایجاد میکنند مانند آلودگی آب نیز مهم
است. همچنین در بسیاری موارد جنگلها برای احداث منازل و ویلا تخریب میشود. علیاری ادامه میدهد: در برخی موارد تخریب به دست دولت برای جاده و استفادههای دیگر انجام میشود. همچنین بحث بریدن درختان و استفاده از چوب آنها نیز مطرح است که در بسیاری موارد به صورت غیر قانونی و قاچاق انجام میشود. این فعال محیط زیست معتقد است که عملکرد مسئولان در رابطه با جنگلها نقاط ضعف بیشتری داشته است تا نقاط قوت.
هجوم گردشگران بیسامان
همچنین یک کارشناس محیط زیست در گفتوگو با آرمان میگوید: آنچه مسلم است این است که در روستاهایی که از نظر تاریخی و طبیعی ارزش دارند و راههای دسترسی کمتری وجود دارد،آن منطقه کمتر آسیب میبیند. به گفته حر منصوری، هنگامی که زیرساختهای توسعه فراهم نیست و بدون ایجاد ظرفیت منطقهای توسعه پیدا میکند، گردشگران بدون سامان به آن منطقه هجوم میآورند. او گردشگران بدون سامان را افرادی میداند که هدف خاصی برای گردشگری ندارند و تنها میخواهند زمانی را در جایی سپری کنند. منصوری معتقد است: یک سری استانداردها در دنیا برای توسعه مناطق تاریخی وجود دارد که
در ایران رعایت نمیشود. این کارشناس محیط زیست ادامه میدهد: در دیگر کشورها یکسری امکانات به روستاییان داده میشود. هر چند آنها یکسری امکانات شهری را ندارند، اما دولت برایشان مشوقهایی را در نظر میگیرد تا بافت سنتی و تاریخی را حفظ کنند. منصوری، تسهیلات بدون بازپرداخت را ازجمله امکاناتی میداند که برای حفظ این مناطق به روستاییان داده میشود.
لزوم ثبت جهانی بافتهای تاریخی
مدیر گروه گردشگری پرشیا نیز در این رابطه در گفتوگو با آرمان میگوید: در ابتدا برای تحت حمایت قرار گرفتن یک منطقه تاریخی باید این مناطق ثبت میراث فرهنگی و جهانی شوند. به گفته سیدعباسعلی امامیه، وقتی این مناطق تحت حمایت قرار گیرند باید در حفظ ساختار بومی بافتهای تاریخی چه به لحاظ انسانی و چه به لحاظ فیزیکی که شامل دیوارها و ساختمانها میشود اقدام کرد. این فعال محیط زیست با تاکید بر اینکه برای توسعه این مناطق باید طرحهای تفصیلی جامع در ارگانهای بالا ارائه داد، میگوید: با طرح توسعه اینچنینی اقتصاد شهر، اقتصادی پویا خواهدبود. او
معتقد است: تورهای گردشگری در ایران فلسفه حفظ محیط زیست و حفاظت از بافتهای تاریخی را ندارند، توسعه فرهنگی نیز در این زمینه انجام نشده و افراد تنها میخواهند زمانی را در منطقهای سپری و محیط زیست را تخریب کنند. او در رابطه با تجربیات خود از منطقهای با بافت تاریخی در ژاپن میگوید: در این منطقه کسی اجازه ورود با ماشین را ندارد، گردشگران نمیتوانند همراه خود غذا بیاورند و غذاهای محلی در رستورانهایی که تحت نظارت هستند ارائه میشود.