◄ افزایش میل سفر با ناوگان حمل و نقل عمومی در گرو افزایش نظارت تمام دستگاه های مسئول
وبلاگ تین نیوز، حسین قاسمی نژاد | حمل و نقل در مناسبات اجتماعی و اقتصادی جهان نقش و جایگاه ویژه ای دارد و امروزه پیشرفت حمل و نقل یكی از مهمترین شاخصه های بخش توسعه یافتگی كشورها محسوب می شود.
برای دستیابی به توسعه متوازن همه مجموعه های كشور اعم از بخش های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، لزوم برنامه ریزی، سرمایه گذاری و نظارت ویژه در بخش حمل و نقل مورد نیاز است و توسعه و تقویت شبكه حمل و نقل به ویژه زیرساخت های این شبكه به عنوان یك شاخص مهم در اقتصاد ملی و یكی از تاثیرگذارترین مولفه ها در زندگی هر خانوار ایرانی مطرح می باشد.
شبكه راه های زمینی به علت وسعت كاربری های مختلف، سهولت دسترسی، هزینه كمتر و در اختیار بودن (به ویژه برای طبقات متوسط و كم در آمد جامعه)، از پتانسیل و بهره دهی زیادی برای خدمت رسانی برخوردار است از این رو دربین شقوق مختلف حمل و نقل، زیربخش حمل ونقل جاده ای از جایگاه ویژه ای برخوردار است به طوریكه طی سالنامه آماری سال 1392 سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای، سالانه حدود 211 میلیون نفر مسافر توسط ناوگان حمل و نقل عمومی جاده ای (اتوبوس-مینی بوس-سواری) در كشور جابجا می شوند.
طبق همین آمار سهم اتوبوس در سیستم جابجایی مسافر جاده ای تا پایان سال 92، حدود 55 درصد است؛ به طوری که به صورت میانگین از هر 10 نفر مسافر جابجا شده در سیستم حمل و نقل جاده ای كشور تقریبا 5 نفر از آنان با ناوگان اتوبوسی جابهجا شدهاند. (اتوبوس 55 درصد، مینی بوس 28درصد و سواری كرایه 17درصد).
اهمیت نگرش به حمل و نقل جاده ای از آنجا است كه در سال پذیرای تعداد زیادی مسافر می باشد. از سوی دیگر این سیستم حمل و نقلی علیرغم اهمیت و جایگاه ویژه ای كه دارد فاقد جهت گیری صحیح مطابق سایر کشورهای موفق دنیاست و کاملا غیر حرفه ای و به صورت یک بنگاه اقتصادی که تنها به درآمد فکر می کند اداره میشود.
از طرفی آمارها نشان از اعتماد مردم به سیستم حمل و نقل عمومی جادهای دارد، ولی اگر بروز حوادث مرگباری از قبیل آزاد راه تهران –قم، اتوبوس دانش آموزان بروجن، واژگونی اتوبوس محور فیروزكوه و... همچنان ادامه پیدا کند، معلوم نیست که آیا همچنان اعتماد مردم بر این سیستم حمل و نقل پا برجا می ماند و یا خیر؟
موضوعی که هماکنون در مورد تصادفات ناوگان حمل و نقل عمومی جادهای عنوان میشود این است که تعداد تصادفات این نوع ناوگان، بسیار پایینتر از دیگر وسایل نقلیه جادهای است اما به دلیل ابعاد بزرگ و حجم سنگین وسایل نقلیه ناوگان باری و مسافری و نیز تعداد بالای سرنشین در ناوگان جادهای عمومی، تصادفات در اینگونه وسایل نقلیه، با بروز تلفات انسانی انبوه مواجه است که نتیجه آن احساس ریسک بالای سفر، ترس و عدم اعتماد به رانندگان، ترس از ایمنی ناوگان مسافری، حوادث وحشتناک و به آتش و خاک و خون کشیده شدن مسافران در راه های برون شهری کشور است. از این رو توجه به
وضعیت رانندگی و ایمنی تردد و افزایش سطح خدمات در این بخش، ضروری به نظر میرسد.
در اكثر این حوادث نقش عامل انسانی چه در جایگاه راننده ناوگان عمومی و چه در جایگاه مدیرفنی شركت مسافربری و... از اهمیت بالایی برخوردار است این در حالی است که ناوگان عمومی جاده ای تاثیر بسزایی در جابهجایی مسافر و کالا و نیز اقتصاد ملی دارد که همین امر ضرورت توجه بیشتر به آن را نشان می دهد.
یكی از اساسی ترین روش های ارتقای ایمنی پایدار در این بخش، اجرای آموزش به منظور افزایش دانش ترافیكی با هدف غنا بخشیدن به فرهنگ ترافیك در جامعه است كه در این زمینه می توان به اصلاح رفتار رانندگان حمل و نقل جاده ای اشاره كرد و رفتارسنجی رانندگان حمل و نقل عمومی جادهای از قبیل رفتارهای پرخاشگرانه، تدافعی، محتاطانه و علل این رفتارهای خطرآفرین را بررسی و اقداماتی را به عنوان مدل رفتاری رانندگان حمل و نقل عمومی مسافری تعریف و در آن سطح فرهنگی و عملكردی رانندگان ناوگان حمل و نقل عمومی سنجیده و كاستی های موجود را برطرف نمود.
در پایان به ذكر این موضوع می پردازیم كه آن چیزی که بیش از همه ضرورت دارد، تشدید نظارت عملکرد شرکتهای حمل و نقل بالاخص در كنترل ناوگان و نوسازی ناوگان فرسوده و از همه مهمتر انتخاب رانندگان ماهر و شایسته و كنترل دستگاه های مسئول جاده ای در حین سفر است؛ كه اگر این وظایف به درستی انجام شود جان هزاران شهروندی كه به سفرهای ایمن جاده ای دل بسته اند از حوادث احتمالی مصون خواهد ماند و لطمه های جبران ناپذیر این حوادث به جامعه انسانی، اجتماعی و اقتصادی سیر نزولی پیدا خواهد كرد.