ترافیک دیدارهای دیپلماتیک در تهران

یک روز پس از مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری در تهران، مقامات عالیرتبه ایران شاهد ترافیک درخواست‌های مقامات خارجی شرکت‌کننده در مراسم تحلیف برای دیدارهای دیپلماتیک بودند. 

حجم دیدارهای دیپلماتیک‌ آن‌قدر زیاد بود که به غیر از رئیس‌جمهوری، اسحاق جهانگیری، علی لاریجانی، محمدجواد ظریف و علی شمخانی نیز میهمانان خارجی را به حضور پذیرفتند.  روزنامه ایندیپندنت چاپ انگلیس، با اشاره به حضور تعداد قابل ‌توجه مقامات خارجی در مراسم تحلیف حسن روحانی نوشت:   حضور مقامات بلندپایه بسیاری از کشورها در تهران، نشان‌دهنده شکست تلاش‌های آمریکا و متحدانش برای منزوی‌کردن ایران است.

نمایندگان ١٠٠ کشور در مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری ایران در تهران حضور داشتند. افرادی همانند رابرت موگابه (رئیس‌جمهوری زیمبابوه) و کیم جونک نام، رئیس مجمع عالی خلق کره‌شمالی ممکن است از سوی واشنگتن و ریاض نادیده گرفته شوند، اما حضور مقامات بلندپایه از بیشتر کشورهای غربی ازجمله آلیستر برت، معاون وزیر امور خارجه انگلیس در امور خاورمیانه، فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و وزیرانی از روسیه، چین و هند نشانه‌ای واضح از این است که تلاش برای منزوی‌کردن ایران درحال حاضر با شکست مواجه شده  است.

ایندیپندنت در ادامه نوشت: روحانی در مراسم تحلیف خود به حضار هشدار داد که آمریکا در تلاش برای برهم‌زدن توافق هسته‌ای است. رئیس‌جمهوری ایران گفت که تهاجم ترامپ ممکن است به لغو توافق هسته‌ای منجر شود. وی تصریح کرد: آنهایی که می‌خواهند توافق هسته‌ای را پاره کنند، باید بدانند که به حیات سیاسی خود پایان خواهند داد. روحانی گفت: نقض‌های مکرر آمریکا در ارتباط با تعهداتش و تحریم‌های جدیدی که علیه ایران اعمال کرده، تأثیری منفی بر افکار عمومی در این‌جا داشته است و این اقدام سبب می‌شود توافق هسته‌ای در معرض خطر قرار گیرد. اما ایران نخستین طرفی نخواهد بود که از توافق هسته‌ای کنار می‌رود، ولی درباره نقض‌های آمریکا ساکت نمی‌ماند.

رئیس‌جمهوری ایران پیشتر در دیدار با موگرینی، از حضور نماینده عالی اتحادیه اروپا قدردانی کرد و گفت که این اقدام نشان می‌دهد بسیاری از کشورهای غربی با وجود فشارهای آمریکا، آماده برقراری ارتباط با کشورش هستند. همچنین گزارش شده که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در این نشست گفته است: آقای ترامپ در تلاش برای از بین‌بردن توافق هسته‌ای به دست ایران است و اروپا باید دراین‌باره هوشیار باشد.

تهران از وجود حضار نهایت بهره‌برداری را کرد؛ نام تمام کشورهای حاضر از افغانستان گرفته تا زیمبابوه در مراسم پارلمان خوانده شد. این درحالی است که برخی از این کشورها مشتاق بودند از این فرصت برای تأکید بر دستورالعمل‌های خود استفاده کنند. قطر که در یک رویارویی تلخ با ائتلاف تحت‌ رهبری عربستان‌سعودی قرار دارد، هیأتی را به نمایندگی از تمیم بن حمد آل‌ثانی امیر قطر به ایران اعزام کرد. روسیه کشور دیگری که در معرض تحریم‌های جدید و سخت‌گیرانه آمریکا قرار گرفته است، اعلام کرد: در پی برگزاری مراسم تحلیف، دمیتری راگوزین، معاون نخست‌وزیر و افسران بلندپایه نظامی با وزیرانی از ایران و ترکیه درباره سوریه نشستی مهم برگزار خواهند کرد.

این سه کشور تضمین‌کنندگان اجرای آتش‌بس‌ در جنگ سوریه هستند. مقامات ایرانی اعلام کردند که یکی از موضوعات کلیدی مورد بحث، در اختیارگرفتن استان ادلب سوریه، یکی از مناطقی که درحال‌ حاضر آتش‌بس در آن برقرار است، به دست گروه افراطی تحریرالشام و جبهه النصره، وابسته به القاعده (که هم‌اکنون خود را جبهه فتح‌الشام می‌نامد) در این نشست خواهد بود. آمریکا پیش از این درباره پیامدهای شدید افتادن ادلب به دست گروه‌های وابسته به القاعده هشدار داده است، اما آمریکایی‌ها به شکل قابل توجهی حمایت از شورشیان تحت پشتیبانی خود را کاهش داده‌است و هرگونه بازپس‌گیری این مناطق از سوی اسد و هم‌پیمانانش، روسیه و ایران صورت خواهد گرفت.

به نوشته این روزنامه انگلیسی، هیأت‌های زیادی در این مراسم حاضر بودند که در پی کاهش تحریم‌ها، در تلاش برای بهره‌مندشدن از فرصت‌های تجاری در بازار ایران هستند. لرد لامونت، فعال دیرینه برای بهبود روابط با تهران که هم‌اکنون نماینده تجاری انگلیس در ایران است، به همراه ریچارد بیکن، معاون گروه دوستی پارلمانی انگلیس و ایران در این مراسم حضور داشت.

شرکت هواپیماسازی بویینگ آمریکا قراردادی هشت‌میلیارد دلاری برای فروش ٨٠ فروند هواپیما شرکت ایران‌ایر و ٣٠ فروند هواپیمای دیگر یک شرکت هواپیمایی دیگر به نام آسمان ایرلاینز امضا کرده و این درحالی است که رقیب اروپایی آن یعنی ایرباس، توافقی با ایران برای تأمین ١٠٠ فروند هواپیمای دیگر به ایران امضا کرده است. شرکت توتال فرانسه نیز قراردادی دو‌میلیارد دلاری برای توسعه یک میدان گازی در ایران منعقد کرده و همچنین شرکت جنرال الکتریک انگلیس درحال بررسی یک‌سری گزینه‌های سودآور تجاری در ایران است، اما سایه دونالد ترامپ همچنان سنگینی می‌کند، زیرا ایران در تلاش برای گشایش دروازه‌های خود برای تجارت است.

دولت آمریکا براساس تعهداتش در توافق هسته‌ای،‌ باید هر ٩٠روز تأیید کند که تهران درحال پایبندی به توافق هسته‌ای است. ترامپ که در کارزار انتخاباتی خود وعده داد توافق هسته‌ای را برهم خواهد زد، با اکراه و پس از آن‌که وزارت امور خارجه این کشور هیچ نقضی (از سوی ایران) پیدا نکرد، پایبندی ایران به توافق را تأیید کرد اما ترامپ، خود از این موضوع شکایت کرد که ایرانی‌ها به روح توافق پایبند نیستند، با این حال توضیح نداد این جمله در واقع به چه معناست. وی علاوه‌ بر این اعلام کرده است که دولتش درحال بررسی جامع سیاست‌هایش در قبال ایران است. این روند همچنان ادامه دارد و این درحالی است که دولت آمریکا بار دیگر مجبور شد هفته گذشته برای بار دوم تأیید کند که ایران به تعهداتش پایبند است.ترامپ درعین حال، در یک مصاحبه گفت:‌ اگر دست من بود، همان ١٨٠روز پیش اعلام می‌کردم آنها به توافق هسته‌ای پایبند نیستند.

او در پاسخ به سوالی دراین‌باره که آیا او دفعه بعدکه ایران به توافق هسته‌ای پایبند نباشد، آن را اعلام می‌کند، گفت: «بله. شخصا این کار را می‌کنم.» در هرصورت، از نظر تئوری توافق هسته‌ای همچنان به قوت خود باقی‌ است، حتی اگر آمریکا از آن کنار بکشد، پنج امضا‌کننده دیگر توافق هسته‌ای یعنی روسیه، چین، آلمان، فرانسه و انگلیس همگی می‌گویند؛ به توافق هسته‌ای پایبند باقی خواهند ماند، اما شرکت‌ها و نهادهای مالی هنوز نسبت به قرارگرفتن در معرض تحریم‌ها و مجازات‌های مالی آمریکا نگران هستند.