چرا قیمت خودرو از کنترل خارج شد؟

کارشناسان معتقدند رشدهای جهشی چند روز اخیر در بازار خودرو به دلیل جست وجوی سوداگرانه سرمایه های کلان برای یافتن محلی امن و غیرقابل کنترل از سوی دولت رخ داده است؛ با این حال حتی مشاهده شده چندین نفر سرمایه های خود را روی هم می گذارند تا یک خودرو خریداری کنند و در بازار با قیمت بالاتر بفروشند.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، با افزایش قیمت ارز و هم عرض آن، کاهش ارزش پول ملی در سال گذشته، سرمایه ها به سمت بازارهایی سرازیر شد که امکان حفظ ارزش پول و سوددهی بالاتر در آن ها ممکن بود. خودرو یکی از این بازارهای مورد هدف نقدینگی افسارگسیخته بود که با حرکت یاد شده، موجبات رشد سرسام آور قیمت ها در این بازار فراهم شد. از طرف دیگر، عرضه خودرو هم محدود بوده و این امر هم مزید بر علت شده تا این رشد قیمتی بدون هیچ گونه دلیل بنیادینی از سمت تولید، تشدید شود.

بازار خودرو تاکنون چندین مرتبه جهش قیمت را تجربه کرده و به نظر می رسید این رشدهای غیرمنطقی دیگر به اشباع رسیده باشد، اما اتفاقات روزهای گذشته و رشدهای مجدد قیمتی در این بازار، خط بطلانی بر این گزاره و فرضیه سقف قیمتی بود. جالب این که هنوز بازار خودرو با تقاضای بسیار بالایی همراه است و قیمت ها هنوز نتوانسته ذره ای خدشه در انگیزه و هدف متقاضیان خودرو وارد کند. روند معکوس منحنی عرضه و تقاضا در این بازار موجب شگفتی اقتصاددانان نخواهد شد؛ چرا که بازار آزاد و نقش تعیین کنندگی قیمت در جایی که انحصار وجود دارد، خدشه دار می شود.

بازار در دست سوداگران

محمدرضا نجفی منش، رئیس انجمن صنایع همگن قطعه سازی در خصوص عوامل رشد قیمت خودرو به ایرناپلاس گفت: در بازار خودرو حباب قیمتی شکل گرفته است. قیمت واقعی، همان قیمت کارخانه است و آنچه در بازار وجود دارد، تماماً غیرواقعی و حبابی است.

وی تأکید کرد: مردم باید بدانند که با قیمت بازار، خرید نکنند، چرا که همین رفتار باعث رشد این حباب و هیجانی تر شدن بازار می شود.

نجفی منش در ادامه درباره پیشنهاد فروش خودرو کارخانه ای با قیمت کمتر از پنج درصد بازار هم گفت: ما پیشنهاد دادیم برای اینکه بازار به سمت سوداگری نرود، قیمت کارخانه، پنج درصد زیر قیمت بازار باشد. این باعث می شود آن هایی که در بازار تقاضای کاذب ایجاد می کنند و موجب سوداگری می شوند، از این بستر خارج شوند و تنها تقاضای واقعی باقی بماند؛ بنابراین در این صورت قیمت ها به واقعیت نزدیک خواهد شد. اکنون وضعیت به گونه ای است که ظرف 12 دقیقه حدود 60 هزار نفر برای خرید خودرو ثبت نام می کنند.

وی گفت: علاوه بر این، با ایجاد سازوکار پنج درصدی، قیمت خودرو در بازار هم رو به کاهش خواهد گذاشت. مثلاً اگر پراید در بازار 50 میلیون نرخ گذاری شود، در کارخانه این خودرو با قیمت 47 میلیون تومان به مصرف کننده عرضه خواهد شد. این باعث خواهد شد که بازار هم با تعدیل قیمت مواجه شود و قیمت پراید به 45 میلیون و کمتر برسد. این روند تا واقعی شدن کامل قیمت ها ادامه می یابد. علت این اتفاق هم به حذف تقاضای غیرواقعی برمی گردد؛ روندی که می تواند به افزایش قدرت سیگنال دهی و هدایت بازار از سوی کارخانه ها منجر شود.

حرکت سرمایه های کلان از بازار ارز به خودرو

امیرحسن کاکایی، کارشناس بازار خودرو نیز در گفت وگو با ایرناپلاس اظهار کرد: قیمت خودرو در بازار به شکل عجیبی جهش می کند، به گونه ای که برای نمونه، قیمت سانتافه در عرض چند روز 200 میلیون تومان رشد می کند. این افزایش قیمت با رشدهای پیشین در این بازار که به صورت تدریجی بود، کاملاً متفاوت است.

وی افزود: در روزهای گذشته که یک سری اتفاقات سیاسی و کلان اقتصادی افتاد، انتظار این بود که این رخدادها موجب افزایش قیمت ارز شود. اما دولت توانست این بازارها را کنترل کند و قیمت دلار در محدوده اندکی نوسان کرد و به مرز 14 هزار تومان رسید. این وضعیت نشان می دهد که سرمایه ها به دنبال تحرک و جابه جایی هستند. هر چند که عوامل این روند مشخص نیست، اما می توان مشاهده کرد اتفاق مذکور ناشی از بازیگری سرمایه گذاران کلان است. سایر عوامل همچون واردات خودروی خارجی که مدت هاست ممنوع شده، دست نخورده باقی مانده اند. همچنین میزان تولید خودرو در کشور تغییری نکرده و حتی در هفته های گذشته افزایش هم پیدا کرده است.

به گفته این کارشناس بازار خودرو به نظر می رسد با توجه به اینکه سرمایه گذارها انتظار سود دارند و نگران حفظ ارزش سرمایه خود هستند، و از طرف دیگر، بازار ارز و طلا بسیار کنترل شده است، این سرمایه ها در حال ورود به بازارهای مسکن، خودرو و حتی بورس هستند. با این حال، باید به این نکته هم اشاره کرد، بازار بورس عمومی نیست و هر کسی وارد آن نمی شود، در بازار مسکن هم به دلیل رشد بالای آن، در حال حاضر مبادلات تنها با رقم های درشت و سرمایه های کلان صورت می گیرد؛ بنابراین تنها بازار خودرو است که با رقم های کوچک تر هم می تواند معامله شود، هر چند که در طی روزهای گذشته دیده شده که چند نفر به صورت شراکتی یک خودرو را خریداری می کنند به این امید که آن را با قیمت بالاتری به فروش برسانند و سودها را تقسیم کنند.

وی در جمع بندی سخنانش، گفت: به طور خلاصه می توان بیان کرد رشد قیمت کنونی به دلیل تحرک سرمایه ها و تورم انتظاری به وجود آمده در جامعه شکل گرفت؛ سرمایه ها در بازار خودرو مکان امن و مطمئنی یافته اند که دولت هم امکان کنترل کامل آن را ندارد.