رباتها راننده بهتری هستند یا انسانها؟!
۳۶۳ مورد تصادف خودروهای خودران شرکتهای "تسلا" و "هوندا" نشان میدهد که چرا خودروهای خودران ممکن است حتی چند دهه از ایمنی کامل به دور باشند، اما این در حالی است که در مدت مشابه، شاهد بیش از ۴۰ هزار تصادف بودهایم که رانندگان انسانی در آنها مقصر بودهاند.
۳۶۳ مورد تصادف خودروهای خودران شرکتهای "تسلا" و "هوندا" نشان میدهد که چرا خودروهای خودران ممکن است حتی چند دهه از ایمنی کامل به دور باشند، اما این در حالی است که در مدت مشابه، شاهد بیش از ۴۰ هزار تصادف بودهایم که رانندگان انسانی در آنها مقصر بودهاند.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، گزارشها حاکی از آن است که خودروهای خودران شرکتهای "تسلا" و "هوندا" در طول یک سال، ۳۶۳ تصادف داشتهاند. این در حالی است که به ما وعده داده شده بود که در آیندهای بسیار نزدیک، خودروهای خودران نیازهای ما را برآورده خواهند کرد و حتی مالکیت وسیله نقلیه دیگر غیرضروری خواهد شد و رباتها به سرعت و به شکل کارآمد، سفارشهای ما را تحویل میدهند و ما در حالی که در خودروی خودران خود هستیم، میتوانیم چند ساعت بیشتر کار یا استراحت کنیم.
البته حداقل در برخی از این موارد، پیشرفتهایی حاصل شده است. پردیسهای دانشگاهی و شهرهای سراسر آمریکای شمالی در واقع شاهد حضور رو به رشد رباتهای کوچک تحویل دهنده غذا هستند و به همین ترتیب، اخیراً مشارکتهای جدیدی برای توسعه و آزمایش ایمنی کامیونهای خودران اعلام شده است. همچنین خودروهای نیمهخودران در بسیاری از شهرهای جهان در حال تردد هستند.
اما از سوی دیگر، گذار به سمت خودروهای کاملا خودران متوقف شده است، چرا که در سال ۲۰۲۱، کارشناسان برتر این صنعت اعلام کردند که توسعه سیستمهای رانندگی کاملا خودکار و ایمن، آنطور که پیشبینی میشد ساده نیست. در میان آنها، خود "ایلان ماسک" اعتراف کرد که توسعه فناوری مورد نیاز برای ارائه خودروهای کاملا خودران و ایمن، دشوارتر از آن چیزی است که فکر میکرده است.
تناقض خودکارسازی
چند روز پیش زمانی که "اداره ملی ایمنی ترافیک بزرگراههای ایالات متحده"(NHTSA) اعداد و ارقامی را منتشر کرد که نشان میداد خودروهای "تسلا" مسئول تقریباً ۷۰ درصد تصادفات مربوط به خودروهای به اصطلاح خودران سطح ۲ هستند، در پی آن اخبار بد بیشتری منتشر شد.
برخی از این خودروها اصطلاحا کاملاً خودران هستند و قادر به رانندگی بدون هیچ گونه دخالتی از جانب راننده هستند. به عنوان مثال، خودروی "ویمو وان"(Waymo One) در شهر فینیکس در ایالت آریزونا یک سرویس سواری است که در حال حاضر خودروهای خودران را در یک مسیر آزمایشی مستقر کرده است.
سیستمهای خودران سطح ۲ مانند سیستم خودران شرکت تسلا موسوم به "اتوپایلت"، از رانندگان میخواهند که همیشه هوشیار و آماده باشند، حتی زمانی که سیستم به طور موقت کنترل فرمان و گاز را به دست میگیرد. در این سیستمها به محض اینکه شرایط ترافیک یا جاده برای عملکرد سیستم کافی نباشد، کنترل به راننده باز میگردد تا کنترل دستی وسیله نقلیه را در اختیار بگیرد.
مهندسی عوامل انسانی یک زمینه تحقیقاتی بین رشتهای است که به بررسی نحوه تعامل انسان با فناوری خودرو میپردازد. محققان این حوزه سالها بر خطرات ایمنی رانندگی خودکار تاکید کردهاند، بهویژه زمانی که سیستم از راننده میخواهد نقصهای فناوری آن را جبران کند تا بتواند به شکل ایمن کار کند.
این موردی است که به عنوان "تناقض خودکارسازی" یا "پارادوکس اتوماسیون" شناخته میشود که در آن، هرچه وسیله نقلیه خودکارتر باشد، کارکرد صحیح با آن برای انسان دشوارتر است.
اعتماد بیش از حد به توانایی خودروی خودران
یکی از برجستهترین خطرات کارکرد خودروهای خودران سطح ۲ زمانی است که رانندگان تواناییهای سیستم خودران را به درستی نمیشناسند. این مسئله اغلب منجر به رفتارهای ناایمن مانند خواندن کتاب یا چرت زدن در حین حرکت خودرو میشود.
در سال ۲۰۲۱، گزارشهای زیادی مبنی بر رفتارهای ناایمن و خطرناک پشت فرمان خودروهای سطح ۲ وجود داشت که "NHTSA" از سازندگان این خودروها خواست گزارش و بررسی تصادفهایی را که در این سیستمها رخ داده بود، آغاز کنند.
گزارشهای اولیه که در ژوئن ۲۰۲۲ منتشر شد، نشان داد که از سال ۲۰۲۱ تاکنون، خودروهای "تسلا" و "هوندا" به ترتیب در ۲۷۳ و ۹۰ تصادف گزارش شده دخیل بودهاند و بیشتر تصادفات در ایالتهای تگزاس و کالیفرنیا رخ داده است.
در حالی که این دادهها تصویری ناگوار از ایمنی این سیستمها ارائه میدهند، اما در مقایسه با بیش از ۴۰ هزار تصادف مرگبار گزارش شده که تنها در سال ۲۰۲۱ در ایالات متحده رخ داده است، رنگ میبازند.
به عنوان بخشی از گزارش "NHTSA"، برخی از محدودیتهای روششناختی این مطالعه برجسته شده است که حاکی از ناقص بودن برخی از دادههای منبع و عدم در نظر گرفتن حجم کل خودروها یا مسافت طی شده توسط وسایل نقلیه است.
این گزارش به معنای پایان توسعه و استفاده از خودروهای خودران نیست، بلکه تاکید میکند که تا استقرار گسترده خودروهای خودران ایمن احتمالا سالها و حتی دههها فاصله داریم.