پای مجلس به پرونده خودروساز متخلف باز شد!

به گزارش تین نیوز به نقل از روزگارخودرو، مصطفی پوردهقان از اعضای کمیسیون صنایع و معادن  مجلس  اعلام کرد که در نخستین جلسه کمیسیون در این خصوص با دعوت از مدیران شرکت از آنها توضیح خواهد خواست.عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کرد: مجلس از مدیران ایران خودرو بابت یک تخلف توضیح خواهد خواست. موضوع خودرو در ایران همیشه به نارضایتی مردم گره خورده است. طی چند سال اخیر هم که توازن میان نیاز بازار و عرضه خودرو توسط دو شرکت ایران خودرو و سایپا به هم خورده این نارضایتی بیشتر شده است زیرا این شرکت ها در این چند سال از هر فرصتی برای بهره برداری از این ناترازی به نفع خود و به ضرر مردم استفاده کرده و مرتکب تخلفات متعددی شده اند. تخلفاتی که با سکوت دستگاه های نظارتی چون وزارت صمت و تعزیرات هر بار عجیب تر و واضح تر شده است.

یکی از این تخلفات که تعداد زیادی از مشتریان ایران خودرو را درگیر کرده و این روزها در فضای رسانه ای کشور هم انعکاس زیادی داشته، مربوط به تغییر موتور سورن پلاس های ثبت نامی سال ۱۴۰۱ است. در آن سال وزارت صمت از طرف مجلس تحت فشار بود به همین دلیل ایران خودرو برای کاهش فشار مجلس به وزارت صمت، اعلام کرد که قصد دارد به همه متقاضیانی که در طرح پیش فروش شرکت کنند حداکثر طی دو سال خودرو بدهد.

با برگزاری این طرح و فرارسیدن موعد تحویل خودرو به برخی متقاضیان در سال ۱۴۰۲، مشخص شد که ایران خودرو محصول سورن پلاس را بر خلاف تعهدات به  موتور  ضعیف تر و ارزان تر تجهیز کرده و با این وجود نرخ را نیز افزایش داده است. پس از این تخلف، اعتراضات گسترده ای در فضای مجازی و رسانه ای علیه ایران خودرو شکل گرفت اما این شرکت تاکنون هیچ توجهی به این اعتراضات نکرده و در دنیای موازی خود که سراسر آرام است و تمام خریداران در آن راضی هستند، به تخلفاتش ادامه داده است.

در این شرایط وزارت صمت به عنوان متولی سامانه ۱۲۴ و وزارت دادگستری به عنوان سازمان تعزیرات حکومتی و متولی سامانه ۱۳۵ که مسئولیت نظارت بر خودروسازها را بر عهده دارند هم هیچ واکنشی به این تخلف نشان نداده اند و مردم را در مقابل تخلفات ایران خودرو تنها و بی پناه گذاشته اند.

تخلف ایران خودرو در ماجرای سورن پلاس چگونه رخ داده است؟

در این راستا جمال علیزاده قمشه ای کارشناس اقتصادی صنایع بزرگ اظهار کرد: در طرح ۱۴۰۱ طبق اطلاعیه ایران خودرو قرار بود سورن پلاس با موتور EF۷ به مشتریان تحویل داده شود اما با فرارسیدن موعد تحویل این خودرو به مشتریان، شرکت اعلام کرده که موتور این محصول از نوع XU۷P خواهد بود در صورتی که زمان قرعه کشی اصلاً مدلی به نام سورن پلاس XU۷P وجود نداشته است.

وی افزود: مسئله اینجاست که موتور EF۷ به عنوان یک موتور ۱۶ سوپاپ با تکنولوژی CVVT در بازار آزاد بالای ۱۲۰ میلیون تومان نرخ دارد و فناوری ساخت آن نیز مربوط به کمتر از ۲۰ سال پیش است اما موتور XU۷ که ۸ سوپاپ است در بازار آزاد ۷۰ میلیون تومان از موتور EF۷ ارزان تر است و زیر ۵۰ میلیون تومان نرخ دارد. فناوری این موتور پیر و پرچالش هم مربوط به ۴۰ سال پیش است و در جهان یک موتور منسوخ شده محسوب می شود. به بیان دیگر ایران خودرو بر خلاف تعهدات اولیه خود برای استفاده از پیشرانه EF۷، بدون اجازه از متقاضیان یک موتور ارزان تر با فناوری پایین تر را جایگزین کرده است. این یعنی کم فروشی و تقلب در معامله. از طرف دیگر با وجود این اقدام، نرخ را نه تنها کاهش نداده بلکه بالاتر هم برده است.

این کارشناس صنعتی در پاسخ به این سوال که آیا این تخلف به دلیل ملاحظات فنی مانند ناتوانی در تولید موتور EF۷ رخ داده یا اینکه ایران خودرو برای کاهش هزینه و کسب سود بیشتر دست به این اقدام زده است؟ گفت: موضوع قطعاً اقتصادی و به نوعی کاهش هزینه و کسب سود بیشتر از جیب مشتریان است. قبل از پرداختن به جزییات این موضوع بد نیست در مورد پیشینه تولد خودروی سورن بدانید. این خودرو دو سال پس از رونمایی از سمند معمولی و در سال ۱۳۸۵ متولد شد. در سال ۱۳۹۸، ایران خودرو یک فیس لیفت خفیف از این محصول را تولید و با تغییر گرافیک چراغ ها و استفاده از درب خودروی دنا که بعد از تولید دنا پلاس دیگر جایی برای عرضه نداشت، سورن پلاس را معرفی کرد که فقط با موتور EF۷ تولید می شد.

وی اضافه کرد: این محصول پس از توقف تولید پژو پارس، سمند معمولی و پژو ۴۰۵ به اقتصادی ترین محصول ایران خودرو تبدیل شد. به نظر می رسد ایران خودرو با توجه به استقبال زیاد مشتریان از این محصول و فروش بالای آن، تصمیم گرفته تا جایی که امکان دارد از هزینه های تولید آن بکاهد تا سودآوری خود را افزایش دهد و این تغییر موتور از EF۷ به XU۷P هم در همین راستا است که فقط در آیتم موتور ۷۰ میلیون تومان هزینه خودروساز را کاهش داده است. با تغییر موتور، سایر اقلام مرتبط با موتور نیز برای شرکت هزینه کمتری خواهد داشت. در نهایت ایران خودرو به دلیل ملاحظات اقتصادی به نفع خود نه تنها موتور ارزان تر را در نرخ نهایی محصول لحاظ نکرده بلکه با فریبی چون اضافه کردن نام «ارتقا یافته! » نرخ را ۵ میلیون تومان نسبت به سورن پلاس EF۷ افزایش داده است.

علیزاده در پاسخ به این پرسش که ایران خودرو قبلاً هم در ایجاد تغییرات ظاهری محصولات مانند جایگزینی داشبورد و … سابقه داشته اما این تغییرات لزوماً به معنای تغییر خودرو نبوده است. آیا تغییر موتور هم می تواند مشمول این موضوع شود یا این اقدام مصداق تغییر خودرو است؟ گفت: درست است که تغییرات ظاهری مانند چراغ، داشبود، زه و مواردی از این دست الزاماً به معنای تغییر کد خودرو نیست ولی تغییر ادواتی چون پیشرانه و گیربکس قطعاً به تغییر کد خودرو منجر می شود. این یعنی سورن پلاس XU۷P یک خودرو و سورن پلاس EF۷ یک خودروی دیگر است و اسم مشترک سورن پلاس در این دو مدل به معنای یکسان بودن خودروها نیست. این را هم خوب است اضافه کنم که شرکت ایران خودرو در برخی موارد مثل تغییرات استانداردی در تارا V۱، اقدام به رونمایی از خودرو جدید با کد جدید تارا v۱ پلاس کرد و برای همین تغییر کد از متقاضیان این خودرو در عین تشدید نارضایتی خریداران، طلب وجه بیشتر نمود و مدعی شد که خودرو تغییر کرده است! حال چه می شود که برخی از مدیران این شرکت مدعی عدم تغییر کد خودرو شده اند، جای تأمل دارد.

وی همچنین درباره اینکه شرکت ایران خودرو برای ایجاد این تغییر که منجر به تغییر کد خودرو می شود باید از مشتریان کسب تکلیف می کرد؟ افزود: بله؛ طبق قانون ایران خودرو برای تغییر موتور سورن پلاس باید از مشتریان اجازه می گرفت اما این اقدام بدون اطلاع و اجازه مشتریان انجام شده و تخلف است. درست مانند اینکه مشتری برای خرید ری را اقدام کند اما در نهایت به او وانت آریسان تحویل دهند.

ورود مجلس به پرونده سورن پلاس

انعکاس وسیع این تخلف در رسانه ها و تعداد بالای افراد درگیر، باعث ورود کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی به تخلف ایران خودرو در تغییر موتور سورن پلاس شد. به طوری که مصطفی پوردهقان از اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس اعلام کرد که در نخستین جلسه کمیسیون در این خصوص با دعوت از مدیران شرکت از آنها توضیح خواهد خواست.

پوردهقان گفت که چندین دهه است تولیدکنندگان خودرو داخلی از فضای موجود بدترین استفاده را می کنند و موجب نارضایتی اجتماعی شده اند.

عضو کمیسیون صنایع مجلس این شکل از انحصار را مشابه وضعیت ۶۰ سال پیش آلمان شرقی دانسته و عنوان کرده بود که با شکل گیری انحصار، خودروسازان خودرویی که متعهد شده اند به مشتری تحویل بدهند را تحویل نمی دهند. مجلس حتماً به موضوع قراردادهای خودروسازان با مشتریان ورود می کند و این مسئله را به وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز اطلاع داده ایم و خواستار این شده ایم که فضای موجود را برهم بزند تا تکنولوژی و شرکت های چند ملیتی در داخل کشور حضور پیدا کنند و فضا برای واردات و تولیدکنندگان خارجی مهیا شود.

پوردهقان با بیان اینکه اگر خودروساز امکان تحویل خودرو درج شده در قرارداد را ندارد باید چند گزینه را معرفی کند و نباید خودرو جایگزینی تحمیلی باشد؛ از افرادی که با تغییر خودرو از سورن پلاس EF۷ به XU۷P مواجه شده اند خواست تا به کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی مراجعه کنند.

همانطور که گفته شد تغییر موتور سورن پلاس از EF۷ به XU۷P مصداق بارز تغییر در خودرو و در نتیجه تخلف شرکت ایران خودرو است. با توجه به تعداد بالای شهروندان درگیر منتظر واکنش نهادهایی مسئول و نظارتی چون سازمان تعزیرات حکومتی و وزارت صمت، قوه قضاییه و کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی هستیم و امیدواریم شاهد واکنش هایی از جنس توصیه نباشیم.